IBPBII/2/415-1191/09/AK - Moment zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z najmem.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 1 września 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 3 grudnia 2009 r.), uzupełnionym w dniu 22 lutego 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z najmem (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) - jest nieprawidłowe.

W dniu 3 grudnia 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie momentu zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z najmem (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z dnia 2 lutego 2010 r., znak: IBPBII/2/415-1189/09/AK, IBPBII/2/415-1190/09/AK, IBPBII/2/415-1191/09/AK, IBPBII/2/415-1192/09/AK, IBPP2/443-991/09/ICz wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 22 lutego 2009 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą rozliczaną księgą przychodów i rozchodów - podatek liniowy, PIT-36L.

Dodatkowo wnioskodawczyni zamierza wynajmować mieszkanie prywatne - najem prywatny, poza działalnością - rozliczany według zasad ogólnych na podstawie księgi przychodów i rozchodów, PIT-36. Na zakup przedmiotowego mieszkania wnioskodawczyni planuje zaciągnąć kredyt. Wnioskodawczyni wskazuje, że mieszkanie było używane 20 lat. Zakupione zostało na wolnym rynku.

Ponadto wnioskodawczyni chce wynajmować lokale mieszkalne i użytkowe w otrzymanej w spadku kamienicy - jej udział 1/3. Wnioskodawczyni podaje, iż kamienica jest używana ok. 50 lat. W uzupełnieniu wniosku wskazane zostało, iż wnioskodawczyni będzie współwłaścicielką konkretnych wyodrębnionych lokali mieszkalnych i użytkowych. Swoje udziały w lokalach mieszkalnych i użytkowych wnioskodawczyni zamierza po raz pierwszy wprowadzić do ewidencji środków trwałych.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w najmie prywatnym wnioskodawczyni może koszty rozliczać memoriałowo - niezależnie od faktycznej zapłaty - w dacie wymagalności zapłaty na fakturze, rachunku - np. czynsz według książeczki mieszkaniowej, gaz, prąd według rachunków ze spółdzielni.

Zdaniem wnioskodawczyni, może ona w najmie prywatnym rozliczać koszty memoriałowo - niezależnie od faktycznej zapłaty - w dacie wymagalności zapłaty na fakturze, rachunku - np. czynsz według książeczki mieszkaniowej, gaz, prąd według rachunków ze spółdzielni. Wnioskodawczyni uważa, iż można rozliczać koszty na podstawie dowodów księgowych - faktur, rachunków, książeczki mieszkaniowej i innych - niezależnie od faktycznej zapłaty.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska wnioskodawczyni wyłącznie w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3. Ocena stanowiska w zakresie pozostałych pytań została zawarta w odrębnych interpretacjach.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), źródłem przychodu jest m.in. najem, jako odrębne od działalności gospodarczej źródło przychodu. Zgodnie bowiem z tym przepisem źródłem przychodu jest najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

W przypadku opodatkowania dochodów z najmu według skali podatkowej (na zasadach ogólnych), podatnik ma prawo do obniżania osiągniętego przychodu o koszty jego uzyskania.

W myśl ogólnej zasady wyrażonej w art. 22 ust. 1 ww. ustawy kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W powołanym przepisie art. 22 ust. 1. ustawodawca nie wskazuje enumeratywnie jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona została od istnienia związku przyczynowo - skutkowego tzn. poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, bądź funkcjonowanie tego źródła przychodu. Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że podatnik wykaże, iż zostały one w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów oraz nie zostały wymienione w art. 23 ustawy zawierającym katalog wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów.

Kosztem uzyskania przychodu w przypadku osiągania przychodów z najmu mieszkania, nie prowadzonego w ramach działalności gospodarczej oraz gdy z umowy najmu wynika, że to wynajmujący jest zobowiązany do ich ponoszenia są opłaty eksploatacyjne m.in. opłaty za gaz, prąd oraz czynsz.

Z treści art. 22 ust. 4 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że koszty uzyskania przychodów, za wyjątkiem kosztów związanych z działalnością gospodarczą u podatników prowadzących księgi rachunkowe i podatkową księgę przychodów i rozchodów, są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Przy metodzie tej nie ma znaczenia okres, którego koszt dotyczy, lecz okres, w którym został on poniesiony. Tym samym dla zaliczenia danego kosztu do kosztów podatkowych danego roku podatkowego istotny jest moment, w którym koszt został poniesiony.

Zgodnie z przyjętą linią orzecznictwa sądowego wykładnia językowa użytego sformułowania "koszty poniesione" wskazuje na czas dokonany, co oznacza, iż chodzi tu o taki stan, w którym nastąpiło obciążenie kosztem nie tylko w sensie ewidencyjnym, ale w znaczeniu realnym, a więc w faktycznym poniesieniu wydatku. Koszt poniesiony to koszt faktycznie zrealizowany - wydatek w znaczeniu kasowym. Zatem wydatek można zaliczyć do kosztów podatkowych w momencie dokonania zapłaty. Koszt jest więc związany z wydatkiem. Tym samym wnioskodawczyni nie może rozliczać kosztów uzyskania przychodu memoriałowo - niezależnie od faktycznej zapłaty - w dacie wymagalności zapłaty na fakturze. Istotne jest bowiem moment poniesienia kosztu, czyli dzień zapłaty za fakturę, rachunek.

Wykładnia taka ma swoje uzasadnienie w całościowej analizie przepisów dotyczących sposobu ustalania dochodu z najmu prowadzonego poza działalnością gospodarczą. I tak jak wynika z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami m.in. z najmu są otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Powyższe oznacza, że przychodem z najmu nie jest przychód należny, lecz przychód otrzymany lub postawiony podatnikowi do dyspozycji. Skoro zatem tak, to nieracjonalnym byłoby, gdyby kosztem uzyskania przychodu mógł być koszt inny niż faktycznie przez podatnika poniesiony, czyli zapłacony. Inaczej kształtuje się natomiast sytuacja osób prowadzących działalność gospodarczą. Dla takich podatników, zgodnie z art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane. Z tej też przyczyny ustawodawca zezwolił tymże podatnikom na szczególne zasady potrącania kosztów, zapisując, że dniem poniesienia kosztu uzyskania przychodu z działalności gospodarczej będzie dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku, innego dowodu) lub dzień wystawienia faktury (rachunku, innego dowodu) - w przypadku podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów (art. 22 ust. 5d i 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Powyższe oznacza, że kosztami uzyskania przychodu w przypadku tychże podatników mogą być koszty nawet faktycznie jeszcze nie zapłacone. Zasada ta ma jednak zastosowanie wyłącznie do osób prowadzących działalność gospodarczą, o czym świadczy art. 22 ust. 4 ww. ustawy. Przepis ten mówiący o potrącalności kosztów w dacie poniesienia jednoznacznie wyłącza swoje stosowanie do podatników, o których mowa w ust. 5 i 6 ustawy.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że wnioskodawczyni ma zamiar rozliczać przychody osiągane z najmu poza działalnością, na zasadach ogólnych. W związku z powyższym zastosowanie w przedmiotowej sprawie znajdą przepisy, zgodnie z którymi przez koszty poniesione należy rozumieć koszty faktycznie zrealizowane w znaczeniu kasowym.

Ponadto wskazać należy, że aby dany wydatek mógł być uznany za poniesiony i stanowiący koszt uzyskania przychodów musi on być odpowiednio udokumentowany. Oznacza to, że w celu zaliczenia wydatków związanych z najmem do kosztów uzyskania przychodów wynajmujący powinien gromadzić dowody ich poniesienia, takie jak: faktury, rachunki, dowody przelewów bankowych i inne.

W związku z powyższym prawidłowo wnioskodawczyni wskazała, iż można rozliczać koszty uzyskania przychodów na podstawie dowodów księgowych - faktur, rachunków, książeczki mieszkaniowej i innych jednak istotny jest moment zapłaty za rachunek, fakturę.

Tym samym stanowisko wnioskodawczyni, iż może ona rozliczać kosztów uzyskania przychodu memoriałowo - niezależnie od faktycznej zapłaty należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.