IBPBII/2/415-1176/11/13/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 13 listopada 2013 r. (data otrzymania 28 listopada 2013 r.), uzupełnionym 7 i 11 lutego 2014 r. o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności udziałów spółki z o.o. - jest prawidłowe.

W dniu 28 listopada 2013 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności udziałów spółki z o.o.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 28 stycznia 2014 r. Znak: IBPBII/1/436-319/13/JP, IBPBII/1/436-320/13/JP, BPBII/2/415-1176/13/JG, IBPP2/443-1111/13/AB wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano odpowiednio 7 i 11 lutego 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest udziałowcem w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Zgodnie z treścią KRS trzej wspólnicy spółki (oprócz przysługujących im wyłącznie udziałów) posiadają 24.000 udziałów o wartości 2.400.000 zł objętych współwłasnością łączną. Wnioskodawca, małżonek Wnioskodawcy oraz ich córka zwani są w dalszej części "wspólnikami" bądź "udziałowcami".

Udziały, których dotyczy współwłasność łączna zostały objęte przez wspólników w zamian za wkład (aport) niepieniężny jakim było przedsiębiorstwo prowadzone w formie spółki cywilnej. Umowa spółki cywilnej nie przewidywała różnej wartości aportów ani udziałów w majątku wspólnym powstałym po ustaniu stosunku spółki cywilnej.

Po wniesieniu ww. wkładu do spółki z o.o. umowa spółki cywilnej została rozwiązana, a wspólnicy zostali wykreśleni z Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej.

Wnioskodawca wraz z pozostałymi udziałowcami zamierza znieść współwłasność 24.000 udziałów. Wszyscy udziałowcy zamierzają zawrzeć umowę w formie aktu notarialnego, zgodnie z którą każdy ze wspólników otrzyma na wyłączną własność po 8.000 udziałów, bez obowiązku spłat lub dopłat.

W związku z powyższym zdarzeniem zadano m.in. następujące pytanie.

Czy zniesienie współwłasności udziałów przez Wnioskodawcę w sposób określony powyżej tj. w miejsce współwłasności łącznej 24.000 udziałów każdy wspólnik otrzyma po 8.000 udziałów bez spłat i dopłat będzie skutkować powstaniem obowiązku podatkowego na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w pierwszej kolejności należy stwierdzić, że ze względu na brzmienie umowy spółki cywilnej (nie przewidywała różnych wartości wkładów czy udziałów w jej majątku) wysokość udziałów przysługujących wspólnikom w 24.000 udziałów w spółce z. o.o. objętych współwłasnością łączną należy obliczyć zgodnie z brzmieniem przepisów Kodeksu cywilnego.

Biorąc pod uwagę treść art. 861 § 1 (domniemanie równej wartości wkładów) oraz art. 875 § 1 w zw. z art. 197 Kodeksu cywilnego (domniemanie równej wysokości udziałów) należy przyjąć, że każdemu z udziałowców przysługuje udział w wysokości 1/3 (liczony od 24.000 udziałów).

W związku z powyższym faktem w przypadku zamierzonego zniesienia współwłasności 24.000 udziałów tj. bez obowiązku spłat lub dopłat, w ten sposób, że każdy z udziałowców otrzyma na wyłączną własność po 8.000 udziałów, żaden z udziałowców nie powiększy w sensie ekonomicznym swojego majątku.

Odnosząc powyższe okoliczności do treści przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami z zastrzeżeniem art. 14-16, 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Obok pieniędzy i wartości pieniężnych ustawodawca za przychody uważa również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Świadczenia w naturze to wszelkie takie świadczenia, w przypadku których przedmiot świadczenia jest inny niż pieniądz lub wartość pieniężna. Są to w szczególności różnego rodzaju świadczenia rzeczowe, chociaż przedmiotem świadczenia mogą być również prawa. Powyższa teza związana jest z przyjętą zasadą kompletności opodatkowania, w myśl której opodatkowaniu powinny podlegać niemal wszystkie przysporzenia majątkowe, a nie tylko te o charakterze pieniężnym. Oznacza to, że zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych podstawowe znaczenie ma wystąpienie w danym stanie faktycznym przysporzenia (zwiększenia aktywów albo zmniejszenia pasywów).

Podsumowując powyższe wnioski Wnioskodawca uważa, że nie wystąpi przysporzenie majątkowe. W wyniku zniesienia współwłasności udziałów przez Wnioskodawcę i wspólników w sposób określony powyżej, tj. w miejsce współwłasności łącznej 24.000 udziałów każdy wspólnik otrzyma po 8.000 udziałów bez spłat i dopłat, nie będzie skutkować powstaniem obowiązku podatkowego na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego zdarzenia przyszłego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy zajęta na gruncie ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności udziałów spółki z o.o. W pozostałym zakresie wniosku, tj. w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zniesienia współwłasności udziałów w spółce z o.o. powstałych na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatku od czynności cywilnoprawnych i podatku od towarów i usług wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że 24.000 udziałów w spółce z o.o. stanowi współwłasność trzech osób, m.in. Wnioskodawcy. Udziały te zostały objęte przez wspólników w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa prowadzonego w formie spółki cywilnej. Wnioskodawca wraz z pozostałymi współwłaścicielami zamierza znieść współwłasność 24.000 udziałów w spółce z o.o. bez spłat i dopłat w ten sposób, że każdy z nich otrzymałby na własność po 8.000 udziałów.

Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Będąca przedmiotem współwłasności rzecz jest niepodzielna i każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy w trakcie trwania wspólności ograniczone jedynie takim samym prawem pozostałych współwłaścicieli. Każdy jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz korzystania z niej w takim zakresie jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli. Domniemywa się, że udziały współwłaścicieli są równe (art. 175 k.c.).

W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego - współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu (art. 196 § 2 k.c.). Ze współwłasnością łączną mamy do czynienia np. w przypadku składników majątku wykorzystywanych przez wspólników spółki cywilnej, o czym świadczy treść art. 863 oraz 875 k.c. Stosownie bowiem do treści art. 863 § 1 k.c., wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku. W czasie trwania spółki wspólnik nie może domagać się podziału wspólnego majątku wspólników (art. 863 § 2 k.c.). W czasie trwania spółki wierzyciel wspólnika nie może żądać zaspokojenia z jego udziału we wspólnym majątku wspólników ani z udziału w poszczególnych składnikach tego majątku (art. 863 § 3 k.c.). Zgodnie natomiast z art. 875 § 1 k.c. - od chwili rozwiązania spółki stosuje się odpowiednio do wspólnego majątku wspólników przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów poniższych. W myśl art. 210 k.c. - każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. A ponadto może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości (art. 211 k.c.). Celem zniesienia współwłasności jest więc nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego zniesienie współwłasności (wspólności) nie stanowi nabycia rzeczy (prawa lub przedmiotu materialnego), jeżeli wartość majątku uzyskanego w wyniku podziału mieści się w ramach udziału w rzeczy wspólnej, jaki przypadał byłemu współwłaścicielowi i nie nastąpiły żadne spłaty i dopłaty. Podstawowym sposobem zniesienia współwłasności (wspólności) wielu rzeczy (praw lub przedmiotów niematerialnych) oznaczonych co do tożsamości jest przyznanie ich określonej ilości każdemu ze współwłaścicieli, a ilość przyznanych każdemu z nich rzeczy (praw lub przedmiotów niematerialnych) powinna odpowiadać wielkości udziału we współwłasności (wspólności). W przypadku, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu (zmniejszeniu) musi być traktowany w kategorii nabycia (odpowiednio zbycia), ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu (zmniejszeniu) zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (prawem lub przedmiotem niematerialnym), jak i stan jej majątku osobistego.

Podsumowując powyższą argumentację prawną stwierdzić należy, że Wnioskodawca wraz z dwoma pozostałymi wspólnikami posiada na współwłasność 24.000 udziałów w spółce z o.o., które do momentu rozwiązania umowy spółki cywilnej były objęte współwłasnością łączną, a obecnie są objęte współwłasnością w częściach ułamkowych. W wyniku zniesienia współwłasności udziałów każdy wspólnik otrzyma po 8.000 udziałów. Tak przedstawiony sposób zniesienia współwłasności nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż w wyniku zniesienia współwłasności Wnioskodawca otrzyma na wyłączną własność 8.000 udziałów w spółce z o.o., co będzie odpowiadać Jego obecnemu udziałowi we współwłasności tych udziałów, czyli 1/3.

Stanowisko Wnioskodawcy, że zniesienie współwłasności 24.000 udziałów w spółce z o.o., w efekcie którego jako wspólnik otrzyma 8.000 udziałów bez spłat i dopłat nie będzie skutkować powstaniem obowiązku podatkowego na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Ponadto należy nadmienić, że zgodnie z przepisem art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, wyłącznie pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Oznacza to, że Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, wydał pisemną interpretację wyłącznie dla Wnioskodawcy. Pozostali wspólnicy bądź udziałowcy chcąc uzyskać interpretację indywidualną winni wystąpić z odrębnymi wnioskami i uiścić stosowane opłaty.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) - w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.