IBPBII/2/415-1131/13/MM

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 6 lutego 2014 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/2/415-1131/13/MM

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 15 listopada 2013 r. (data otrzymania 18 listopada 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 listopada 2013 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca pozostawał w związku małżeńskim od 1 października 1983 r. do 31 marca 2009 r., kiedy została orzeczona separacja (wyrok Sądu Okręgowego z 29 kwietnia 2009 r.).

Elementami majątku wspólnego małżeńskiego były m.in. nieruchomości obejmujące dwie działki (nr 1840/5 i 1840/6), w tym dom jednorodzinny wraz z garażem i budynek gospodarczy położony na działce 1840/6. Obie nieruchomości zostały przekazane Wnioskodawcy oraz jego byłemu małżonkowi pod koniec lat 90-tych XX wieku przez rodziców byłego małżonka do majątku wspólnego małżeńskiego. Do księgi wieczystej wpisany jest były małżonek Wnioskodawcy. Dom jednorodzinny z garażem oraz budynek gospodarczy zostały wybudowane wspólnym nakładem Wnioskodawcy oraz byłego małżonka w trakcie trwania wspólnoty majątkowej małżeńskiej.

W momencie orzeczenia separacji 29 kwietnia 2009 r. została zniesiona wspólnota majątkowa małżeńska pomiędzy Wnioskodawcą a jego byłym małżonkiem. Wnioskodawca oraz jego były małżonek stali się tym samym współwłaścicielami nieruchomości w częściach ułamkowych równych po 50%. Za moment nabycia przez Wnioskodawcę części nieruchomości należy uznać moment ich pozyskania do majątku wspólnego małżeńskiego, tj. koniec lat 90-tych XX wieku.

W maju 2013 r. w wyniku ugody w sprawie o podział majątku wspólnego przed Sądem Rejonowym doszło do podziału majątku wspólnego w częściach ułamkowych poprzez przekazanie Wnioskodawcy majątku o wartości 496.454 zł oraz przekazanie byłemu małżonkowi majątku o wartości 613.454 zł (bez spłat i dopłat). Wnioskodawca otrzymał na własność do majątku własnego odrębnego na mocy ugody obie wspomniane nieruchomości (nr 1840/5, nr 1840/6) wraz z zabudowaniami. Zgodnie z wyceną biegłego sądowego wspomniane nieruchomości mają łączną wartość 472.229 zł, w tym nieruchomość niezabudowana ma wartość 94.080 zł.

Wnioskodawca zamierza w nieodległej przyszłości zbyć obie nieruchomości otrzymane w wyniku ugody w maju 2013 r.

W związku z powyższym zdarzeniem zadano następujące pytania:

1. Czy opodatkowaniu w przypadku sprzedaży obu nieruchomości - w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - będzie podlegał udział w nieruchomości pozyskany przez Wnioskodawcę do majątku wspólnego małżeńskiego pod koniec lat 90-tych XX wieku.

2. Czy opodatkowaniu w przypadku sprzedaży obu nieruchomości - w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - będzie podlegał udział w nieruchomości pozyskany przez Wnioskodawcę do majątku osobistego w wyniku ugody sądowej w miesiącu maju 2013 r.

3. Czy podstawę opodatkowania Wnioskodawcy - zgodnie z art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - będzie stanowiła wartość różnicy połowy (1/2) ceny sprzedaży nieruchomości odpowiadającej wartości rynkowej nieruchomości pozyskanej w wyniku ugody sądowej w miesiącu maju 2013 r., pomniejszonej o połowę (1/2) udokumentowanych kosztów wytworzenia, powiększonych o udokumentowane nakłady, które powiększyły wartość nieruchomości.

4. Czy stawka podatkowa stosowana do wyliczonej zgodnie z pytaniem nr 3 podstawy opodatkowania wyniesie 19%.

5. Czy dochód uzyskany przez Wnioskodawcę ze sprzedaży części nieruchomości nabytej w wyniku ugody sądowej w maju 2013 r. będzie podlegał zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych - na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 131 (winno być art. 21 ust. 1 pkt 131) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jeśli Wnioskodawca zadeklaruje wydatkowanie środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości na własne cele mieszkaniowe w ciągu dwóch lat od momentu sprzedaży i całość tych środków wydatkuje na zadeklarowany cel.

6. Czy dochód uzyskany przez Wnioskodawcę ze sprzedaży części nieruchomości nabytej w wyniku ugody sądowej w maju 2013 r. będzie podlegał częściowemu zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych - na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 131 (winno być art. 21 ust. 1 pkt 131) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jeśli Wnioskodawca zadeklaruje wydatkowanie środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości na własne cele mieszkaniowe w ciągu dwóch lat od momentu sprzedaży nieruchomości i część tych środków wydatkuje na zadeklarowany cel.

Ad. 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, skutkiem sprzedaży nieruchomości (nr 1840/5, nr 1840/6) będzie zwolnienie z obowiązku opodatkowania przychodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości, w części w jakiej zostały one pozyskane do majątku wspólnego małżeńskiego pod koniec lat 90-tych XX wieku. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - źródłem przychodu jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części, jeżeli zostało dokonane przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie lub wybudowanie.

Mając na względzie, że obie nieruchomości zostały pozyskane do majątku wspólnego małżeńskiego Wnioskodawcy i jego byłego małżonka pod koniec lat 90-tych XX wieku, który na skutek separacji w kwietniu 2009 r. przekształcił się w udział w części nieruchomości Wnioskodawcy oraz jego byłego małżonka, należy uznać, że ta część własności nieruchomości, dla której upłynął okres pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym nieruchomość została pozyskana przez Wnioskodawcę i jego byłego małżonka pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem Wnioskodawcy, jego udział w nieruchomości pozyskany pod koniec lat 90-tych XX wieku do majątku wspólnego małżeńskiego nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ad. 2.

Zdaniem Wnioskodawcy, skutkiem sprzedaży nieruchomości (nr 1840/5, nr 1840/6) będzie objęcie obowiązkiem podatkowym udziału w nieruchomości pozyskanego przez Wnioskodawcę do majątku osobistego w wyniku ugody sądowej w miesiącu maju 2013 r. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - źródłem przychodu jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części, jeżeli zostało dokonane przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Mając na względzie, że obie nieruchomości zostały pozyskane do majątku osobistego Wnioskodawcy w maju 2013 r., w przypadku ich zbycia przed upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie lub wybudowanie, tj. przed końcem 2018 r., wystąpi obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem Wnioskodawcy, jego udział w nieruchomości pozyskany w maju 2013 r. do majątku osobistego będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ad. 3.

Zdaniem Wnioskodawcy, skutkiem podatkowym sprzedaży przed końcem 2018 r. części nieruchomości objętej w maju 2013 r. będzie określenie podstawy opodatkowania zgodnie z art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podstawę opodatkowania Wnioskodawcy będzie stanowiła wartość różnicy połowy (1/2) ceny sprzedaży nieruchomości (nr 1840/5, nr 1840/6) oraz połowy (1/2) udokumentowanych przez Wnioskodawcę kosztów wytworzenia nieruchomości, powiększonych o udokumentowane nakłady, które powiększyły wartość nieruchomości i nie podlegały rozliczeniu w innych źródłach dochodu Wnioskodawcy.

Podstawa opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych zostanie ustalona przez Wnioskodawcę jako połowa (1/2) przychodu ze sprzedaży nieruchomości, w części objętej w maju 2013 r., pomniejszona o połowę udokumentowanych kosztów wytworzenia nieruchomości oraz nakładów powiększających wartość nieruchomości.

Ad. 4.

Zdaniem Wnioskodawcy, stawka podatkowa podatku dochodowego od osób fizycznych w związku ze sprzedażą nieruchomości przyjętej w maju 2013 r. przed upływem 2018 r. -zgodnie z art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wyniesie 19% podstawy opodatkowania stanowiącej różnicę pomiędzy przychodami ze sprzedaży nieruchomości podlegającymi opodatkowaniu, tj. części przejętej na mocy ugody sądowej w maju 2013 r. oraz udokumentowanymi kosztami wytworzenia lub powiększenia wartości tej części nieruchomości.

Ad. 5.

Zdaniem Wnioskodawcy, dochód ze sprzedaży części nieruchomości podlegającej opodatkowaniu, tj. części nabytej w maju 2013 r. oraz sprzedawanej do końca 2018 r. będzie podlegał całkowitemu zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 131 (winno być art. 21 ust. 1 pkt 131) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli Wnioskodawca zadeklaruje jego wydatkowanie w całości na własne cele mieszkaniowe w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz dokona zadeklarowanych wydatków w terminie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zbycie nieruchomości.

Ad. 6.

Zdaniem Wnioskodawcy, dochód ze sprzedaży części nieruchomości podlegającej opodatkowaniu, tj. części nabytej w maju 2013 r. oraz sprzedawanej do końca 2018 r. będzie podlegał częściowemu zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 131 (winno być art. 21 ust. 1 pkt 131) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli Wnioskodawca zadeklaruje jego wydatkowanie w całości lub części na własne cele mieszkaniowe w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz dokona odpowiedniej części zadeklarowanych wydatków w terminie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zbycie nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

a.

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.

prawa wieczystego użytkowania gruntów

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że pod koniec lat 90-tych XX wieku Wnioskodawca wraz z małżonkiem nabyli nieruchomości obejmujące dwie działki. Następnie 29 kwietnia 2009 r. w stosunku do małżonków została orzeczona separacja. W maju 2013 r. w wyniku podziału majątku wspólnego Wnioskodawca otrzymał majątek o wartości 496.454 zł a były małżonek otrzymał majątek o wartości 613.454 zł. Podział odbył się bez spłat i dopłat. W skład majątku, który w wyniku podziału na własność przypadł Wnioskodawcy weszły ww. działki. Obecnie Wnioskodawca planuje obie działki zbyć.

Zatem w omawianej sprawie istotne jest ustalenie daty nabycia obu nieruchomości, które stanowiły majątek wspólny małżonków a w wyniku podziału stały się wyłączną własnością Wnioskodawcy.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy - z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy). Zgodnie natomiast z art. 54 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - orzeczenie separacji powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej. To oznacza, że z chwilą ustania wspólności ustawowej współwłasność majątku wspólnego przekształca się ze współwłasności łącznej we współwłasność w częściach ułamkowych. Z art. 501 Kodeksu wynika natomiast, że w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe.

Następnie małżonkowie mogą zdecydować o sposobie podziału majątku wspólnego. Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy.

Mając jednak na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem - w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Zatem za datę nabycia nieruchomości lub prawa, które przypadły danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę ich nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego, jeżeli podział majątku jest ekwiwalenty w naturze lub wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku podziału majątku mieści się w udziale, jaki temu małżonkowi przysługiwał w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast podział majątku nie jest ekwiwalentny w naturze lub wartość otrzymanej nieruchomości lub prawa przekracza udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tego udziału w nieruchomości, który przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego.

Ustalenia wartości majątku należy dokonać w oparciu o obiektywne kryteria czyli zgodnie z wyliczeniem dokonanym na podstawie cen rynkowych obowiązujących na danym obszarze w dacie podziału majątku dorobkowego małżonków, a nie według subiektywnego przekonania małżonków. Wyliczenia takiego dokonuje się sumując wartość rynkową wszystkich składników majątku podlegających podziałowi oraz ustalając wartość rynkową składników majątku otrzymanych przez każdego z małżonków.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę zdarzenia wynika, że składniki majątkowe będące uprzednio we wspólności majątkowej małżeńskiej zostały podzielone pomiędzy małżonków przez Sąd. Określił on wartość majątku przyznanego byłemu małżonkowi na kwotę 613.454 zł, a Wnioskodawcy na kwotę 496.454 zł. Kierując się zatem zasadami wyjaśnionymi szczegółowo powyżej można obliczyć, że skoro wartość całego majątku dorobkowego małżonków wynosiła 1.109.908 zł (613.454 zł + 496.454 zł), to wartość udziału jaki przysługiwał Wnioskodawcy w majątku wspólnym wynosiła 554.954 zł (1/2 x 1.109.908 zł). Tymczasem wartość majątku jaki Wnioskodawca otrzymał w wyniku podziału wynosiła 496.454 zł. Porównując obie wartości oczywistym jest, że podział majątku nie był wprawdzie ekwiwalentny w naturze, ale za to wartość otrzymanego przez Wnioskodawcę majątku nie przekracza wartości udziału posiadanego przez niego w majątku dorobkowym małżeńskim.

Skoro zatem wartość otrzymanych przez Wnioskodawcę składników majątkowych w wyniku podziału majątku dorobkowego małżonków mieściła się w udziale, jaki przysługiwał mu w majątku dorobkowym małżeńskim i poza ten udział nie wykraczała, to za datę nabycia obu nieruchomości należy przyjąć rok, w którym małżonkowie nabyli te nieruchomość do majątku wspólnego, tj. koniec lat 90-tych XX wieku. Nie można zatem zgodzić się z Wnioskodawcą, że udział w wysokości 50% w nieruchomościach nabył w maju 2013 r. w wyniku podziału majątku wspólnego.

Konsekwencją powyższych wyjaśnień jest to, że przychód z tytułu planowanego zbycia obu nieruchomości nie będzie podlegać w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ - stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - odpłatne zbycie nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło ich nabycie.

Skoro zatem po stronie Wnioskodawcy w wyniku sprzedaży obu nieruchomości nie powstaje przychód do opodatkowania, to w tym przypadku brak jest podstaw prawnych do zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Aby móc zastosować powyższe zwolnienie, w pierwszej kolejności sprzedaż musi w ogóle stanowić źródło podlegającego opodatkowaniu przychodu, co w niniejszej sprawie nie ma miejsca. Bezzasadnym jest również w omawianej stawie ustalanie podstawy opodatkowania skoro nie powstanie źródło przychodu.

Podsumowując, Wnioskodawca obie nieruchomości nabył pod koniec lat 90-tych XX wieku i ich planowana sprzedaż w ogóle nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie do określenia podlegającego opodatkowaniu przychodu z tytułu sprzedaży nieruchomości, ustalenia podstawy opodatkowania i możliwości skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - uznano za nieprawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) - w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl