IBPBII/2/415-1080/09/MM - Opodatkowanie umowy zawartej pomiędzy właścicielem lokalu a wykonawcą remontu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 3 listopada 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 5 listopada 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych rozliczenia kosztów remontu lokalu mieszkalnego z wykonawcą tego remontu przez możliwość korzystania z lokalu na podstawie zawartej umowy- jest nieprawidłowe.

W dniu 5 listopada 2009 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych rozliczenia kosztów remontu lokalu mieszkalnego z wykonawcą tego remontu przez możliwość korzystania z lokalu na podstawie zawartej umowy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jako właściciel lokalu mieszkalnego, na wyraźną decyzję Wydziału Nadzoru Budowlanego, przystąpił do remontu tego lokalu. W dniu 30 stycznia 2006 r. wnioskodawca zawarł z firmą D. umowę o remont lokalu. Z uwagi na bardzo duży zakres prac - odbudowę lokalu, remont prowadzony był z przerwami od 30 maja 2006 r. do 24 lipca 2009 r. Ze względu na brak ze strony wnioskodawcy możliwości zapłacenia kwoty końcowej za remont lokalu w wysokości 116.695 zł, wnioskodawca wspólnie z wykonawcą remontu porozumieli się, że wykonawca remontu mógłby odmieszkać w tym lokalu niespłaconą kwotę na zasadzie wynajmu lokalu bez spłacania kosztów wynajmu do kwoty 116.695 zł.

Na tą okoliczność wnioskodawca zawarł z wykonawcą remontu "umowę nienazwaną", zarejestrowaną w notariacie w dniu 9 lipca 2009 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy "umowa nienazwana" podlega opodatkowaniu, jeżeli przychód z wynajmu lokalu mieszkalnego jest równy kosztom poniesionym na remont tego lokalu...

Zdaniem wnioskodawcy "umowę nienazwaną" należy uznać za umowę świadczenia wzajemnego bez obciążania podatkiem żadnej ze stron.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Zgodnie jednak z zasadą swobody umów wyrażoną w art. 353 Kodeksu cywilnego strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Z przedmiotowej sprawy wynika, że wnioskodawca oddał swój lokal mieszkalny do używania wykonawcy remontu na zasadzie wynajmu bez płacenia kosztów wynajmu do czasu, aż "odmieszka" on wartość wykonanego remontu. Na tą okoliczność strony zawarły umowę, którą nazwały "umową nienazwaną". Jednakże należy podkreślić, że nie ma znaczenia, jak nazwana została umowa, istotna bowiem jest jej treść i co z niej wynika. Z punktu widzenia prawnego przedmiotową umowę zależy zakwalifikować do umowy najmu.

W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w art. 10 w ust. 1, zostały wyszczególnione rodzaje źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Wśród nich w pkt 6 został wymieniony najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Najem dla celów podatkowych może być traktowany jako przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej lub jako odrębne źródło przychodów określone w art. 10 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy.

Jeżeli przedmiotem najmu nie są składniki majątku związane z działalnością gospodarczą i umowa najmu nie została zawarta w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej przychody z tego najmu mogą być zaliczone do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy i opodatkowane:

Jednakże treść art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.) stanowi, iż pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z tytułu najmu za dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego. Natomiast podatnik rozpoczynający najem w trakcie roku podatkowego - do dnia poprzedzającego dzień jego rozpoczęcia, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu z tego tytułu. Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił zakończenia najmu lub nie dokonał wyboru innej formy jego opodatkowania, uważa się, że przychód z najmu jest opodatkowany w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Wybór sposobu opodatkowania uzyskiwanego przychodu z najmu w formie ryczałtu ewidencjonowanego jest możliwy jedynie wówczas, gdy podatnik w wymaganym terminie złożył stosowne oświadczenie. W przeciwnym wypadku należy stosować zasady ogólne.

Stosownie do zasady wyrażonej w art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W podobny sposób przychód podatkowy definiuje przepis art. 6 ust. 1a ww. ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, zgodnie z którym opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

Oznacza to, że określenia wysokości przychodu z najmu zaliczanego do źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc najmu niestanowiącego przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, należy dokonywać w oparciu o postanowienia ww. art. 11 ustawy w przypadku wybrania opodatkowania na zasadach ogólnych (skala podatkowa), lub w oparciu o art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w przypadku wybrania opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Podstawą generowania przychodów z tytułu najmu jest zawarcie pomiędzy stronami stosownej umowy. Strony umowy określają w niej wysokość czynszu, który jak wynika z art. 659 § 2 Kodeksu cywilnego może być oznaczony w pieniądzu lub świadczeniach innego rodzaju. Czynsz ten niezależnie od formy w jakiej został określony i uregulowany stanowi przysporzenie majątkowe wynajmującego, a tym samym generuje przychód w rozumieniu podatkowym.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że najemca lokalu w zamian za czynsz przekazał na rzecz wnioskodawcy wartość poniesionych przez siebie nakładów na ten lokal, doszło zatem do zapłaty czynszu kosztami remontu, jakie poniósł najemca (wykonawca remontu). Wartość wykonanego remontu, za który wnioskodawca nie zapłacił jest dla niego przychodem z tytułu najmu w postaci świadczeń w naturze.

Należy również podkreślić, że zgodnie z art. 22 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 23 tej ustawy. Tymczasem wnioskodawca nie poniósł żadnych kosztów remontu, ponieważ remont wykonał najemca płacąc w ten sposób za czynsz.

W związku z powyższym wynajmujący osiągnął w tym przypadku wyłącznie przychód.

Reasumując, to nie nazwa umowy decyduje o charakterze zawartej umowy lecz jej treść, która w przedmiotowej sprawie ma znamiona umowy najmu. Wnioskodawca osiąga więc przychody z najmu. Przychodem wnioskodawcy jest wartość wykonanego remontu, za który nie zapłacił.

Stanowisko wnioskodawcy uznano więc za nieprawidłowe.

Do wniosku wnioskodawca dołączył dokument. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do jego oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.