IBPBII/2/415-1071/11/JG - PIT w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 4 stycznia 2012 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/2/415-1071/11/JG PIT w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 30 września 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 4 października 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 października 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Od dnia 2 października 1984 r. na podstawie przydziału lokalu mieszkalnego wnioskodawcy wraz ze współmałżonką przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. Dnia 16 czerwca 2011 r. w formie aktu notarialnego wnioskodawca wraz z małżonką nabył odrębną własność wyżej wymienionego lokalu. Małżonkowie planują dokonać zbycia lokalu mieszkalnego ze względu na zamiar wybudowania domu mieszkalnego. W konsekwencji środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości zamierzają w całości przekazać na wspólne cele mieszkaniowe, w postaci wybudowania wraz z córką i zięciem na ich gruncie budynku mieszkalnego. We wniosku o pozwolenie na budowę jako inwestorzy zostaną wskazani wnioskodawca wraz ze współmałżonką oraz córka z zięciem. Po zakończeniu inwestycji część budynku (jeden poziom) wykorzystywana będzie wyłącznie przez wnioskodawcę i jego żonę na własne cele mieszkaniowe. Wnioskodawca przewiduje jednak możliwość, iż córka wraz z zięciem dokonają zbycia części gruntu na rzecz jego i jego małżonki, jeżeli byłoby to warunkiem możliwości skorzystania ze zwolnienia dochodu ze zbycia lokalu mieszkalnego z podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy do dochodu ze zbycia lokalu mieszkalnego będzie miał zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co skutkowałoby zwolnieniem dochodu uzyskanego ze sprzedaży lokalu mieszkalnego z podatku dochodowego od osób fizycznych.

2. Czy przeniesienie własności części gruntu i jakiej wielkości przez córkę wraz z zięciem na rzecz wnioskodawcy z małżonką jest konieczne do skorzystania z powyższego zwolnienia.

Zdaniem wnioskodawcy, stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym źródłami przychodów są między innymi odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości. Natomiast na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości w wysokości odpowiadającej iloczynowi dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe. W art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca dokonał wyliczenia wydatków poniesionych na cele mieszkaniowe, do których zostały zaliczone zgodnie z lit. d ww przepisów "wydatki na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego".

W podanym zdarzeniu środki uzyskane ze sprzedaży lokalu mieszkalnego zostaną przeznaczone w całości na wybudowanie przez wnioskodawcę wraz ze współmałżonką oraz z córką i zięciem budynku mieszkalnego. Córka wraz zięciem złożą w formie pisemnej oświadczenie uprawniające wnioskodawcę wraz z małżonką do dysponowania gruntem na cele budowlane. We wniosku o pozwolenie na budowę jako inwestorzy zostaną wyliczeni: wnioskodawca wraz z małżonką oraz córka z zięciem. Po zakończeniu inwestycji część budynku mieszkalnego (jeden poziom) zostanie przekazana na własne cele mieszkalne wnioskodawcy. Przedstawione powyżej zdarzenie jest preferowanym przez wnioskodawcę postępowaniem w związku z budową domu jednorodzinnego. Natomiast wnioskodawca przewiduje możliwość, iż powyższe postępowanie pomimo udokumentowania przeznaczenia środków ze sprzedaży lokalu mieszkalnego na własne cele mieszkaniowe nie będzie uprawniało do skorzystania ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W takiej sytuacji zięć wraz z córką wnioskodawcy dokonają przeniesienia własności części gruntu, na którym zostanie wybudowany budynek mieszkalny.

W ocenie wnioskodawcy na prawo do zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych nie ma wpływu w jakiej proporcji zostanie przekazany grunt na rzecz wnioskodawcy i jego małżonki. Jest to konsekwencją faktu, iż z momentem nabycia nawet niewielkiej części nieruchomości wnioskodawca wraz z małżonką staje się współwłaścicielem gruntu, a więc również współwłaścicielem budynku mieszkalnego.

Mając na uwadze powyższe wnioskodawca reprezentuje pogląd, iż przeznaczenie środków ze sprzedaży lokalu mieszkalnego na budowę domu, bez przeniesienia własności części gruntu na rzecz wnioskodawcy i jego małżonki, spełnia przesłankę określoną w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jest to konsekwencją faktu, iż przeznaczając przychód ze sprzedaży lokalu mieszkalnego na budowę domu wnioskodawca realizuje własne cele mieszkaniowe, co dokumentuje 1) oświadczenie córki i zięcia uprawniające do dysponowania gruntem, 2) wniosek o pozwolenie na budowę, gdzie wnioskodawca wraz z małżonką jest inwestorem, 3) przeznaczenie części domu do wyłącznego mieszkalnego użytku wnioskodawcy oraz współmałżonki. Ponadto za poglądem wnioskodawcy o braku obowiązku posiadania współwłasności nieruchomości przemawiają przepisy ustawy - Prawo budowlane. Zgodnie z art. 33 ust. 2 Prawa budowlanego do wniosku o pozwolenie na budowę należy dołączyć oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania gruntem na cele budowlane, przez które należy rozumieć tytuł prawny wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, zarządu, ograniczonego prawa rzeczowego albo stosunku zobowiązaniowego, przewidującego uprawnienia do wykonywania robót budowlanych. Mając na uwadze treść art. 33 ust. 2 Prawa budowlanego, ustawodawca w stosunku do inwestora rozpoczynającego budowę budynku mieszkalnego nie wymaga prawa własności, wystarczające jest oświadczenie właściciela zezwalające na wybudowanie domu, co miałoby miejsce w zdarzeniu przyszłym u wnioskodawcy.

W świetle powyższych argumentów wnioskodawca reprezentuje pogląd, iż dochód z tytułu sprzedaży lokalu mieszkalnego korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych w razie przeznaczenia środków pieniężnych na wybudowanie wspólne z córką i zięciem budynku mieszkalnego, a w konsekwencji nie ma obowiązku przenoszenia na wnioskodawcę własności gruntu. Jeśli własność gruntu będzie musiała być przeniesiona, to wielkość posiadanego udziału we współwłasności jest obojętna dla skorzystania z przedmiotowego zwolnienia - musi on być tylko posiadany.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

a.

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości (w tym lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość),

b.

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.

prawa wieczystego użytkowania gruntów

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, iż przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż określonych w nim nieruchomości i praw przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment jej nabycia.

Z przedstawionego zdarzenia wynika, że na podstawie przydziału od dnia 2 października 1984 r. wnioskodawcy i jego żonie przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, natomiast w dniu 16 czerwca 2011 r. w formie aktu notarialnego małżonkowie nabyli odrębną własność tego lokalu mieszkalnego. Małżonkowie zamierzają dokonać zbycia przedmiotowego lokalu mieszkalnego.

Wyjaśnić należy, iż ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu powoduje, że osoba, której przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, uzyskuje uprawnienia właścicielskie do lokalu mieszkalnego oraz prawo do udziału w związanej z tym lokalem nieruchomości gruntowej i częściach wspólnych budynku. Zatem ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu utożsamiać należy z nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z uwagi zatem na fakt, iż małżonkowie nabyli przedmiotowy lokal w dniu 16 czerwca 2011 r., przy jego sprzedaży zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono bowiem m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2009 r.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ww. brzmieniu, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 ww. ustawy).

Zgodnie z zasadą wynikającą z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Stosownie do przepisu art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Nadto, zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy wysokość nakładów, o których mowa powyżej, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

W myśl art. 30e ust. 4 ww. ustawy po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1.

dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2.

dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Jednakże stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

W świetle art. 21 ust. 25 ww. ustawy za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a.

nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b.

nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c.

nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d.

budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e.

rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia wynikającego z powołanego wyżej przepisu jest wydatkowanie przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych (nie wcześniej niż od dnia odpłatnego zbycia i nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do zbycia) wyłącznie na wskazane w ustawie cele mieszkaniowe m.in. na budowę własnego budynku mieszkalnego.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji nieruchomości. W związku z powyższym, należy skorzystać z definicji nieruchomości zawartej w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Grunty stanowiące odrębny przedmiot własności są więc z natury swej nieruchomościami, budynki natomiast trwale z gruntem związane są częścią składową nieruchomości zgodnie z zasadą superficies solo cedit, w myśl której własność nieruchomości gruntowej rozciąga się na budynki, które stały się częścią składową nieruchomości. Budynek trwale związany z gruntem, jako część składowa gruntu, nie może być przedmiotem odrębnej własności. Odrębnym przedmiotem własności budynek będzie wówczas, gdy wzniesiono go na gruncie będącym w użytkowaniu wieczystym.

Tak więc biorąc pod uwagę konstrukcję ww. przepisu stwierdzić należy, iż budynek trwale związany z nieruchomością gruntową stanowi jej część składową co oznacza, że właścicielem zarówno gruntu jak i budynku wzniesionego na tym gruncie jest zawsze właściciel nieruchomości gruntowej, na której budynek ten został wybudowany.

W przedmiotowej sprawie wnioskodawca środki uzyskane ze sprzedaży lokalu mieszkalnego ma zamiar wspólnie z żoną przeznaczyć na własne cele mieszkaniowe w postaci wybudowania wraz z córką i zięciem na ich gruncie budynku mieszkalnego, w którym małżonkowie będą wykorzystywać jeden poziom.

Słuszne jest twierdzenie wnioskodawcy, że jednym ze wskazanych przez ustawodawcę w art. 21 ust. 25 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych celów mieszkaniowych jest przeznaczenie dochodu ze sprzedaży nieruchomości na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont budynku mieszkalnego, jednak należy zwrócić uwagę wnioskodawcy, iż lit. d i e art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera przymiotnik "własny". Przy interpretacji przedmiotowych przepisów przymiotnika "własny" nie można pominąć, jak robi to wnioskodawca. "Własny" zaś to taki, który stanowi własność lub współwłasność podatnika. Jednocześnie racjonalny ustawodawca w art. 26 ww. ustawy zapisał, że przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o którym mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach. Nieprawdą jest zatem próba dowodzenia przez wnioskodawcę, że można korzystać ze zwolnienia budując dom, do którego podatnikowi nie będzie przysługiwało prawo własności.

W analizowanym zdarzeniu sposób przeznaczenia przez wnioskodawcę środków pieniężnych na budowę wspólnego domu bez przeniesienia prawa własności na gruncie należącym do córki i zięcia a więc na cudzym gruncie wbrew twierdzeniu wnioskodawcy nie wypełnia dyspozycji realizacji własnego celu mieszkaniowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie będąc właścicielem (współwłaścicielem) gruntu wnioskodawca nie będzie również właścicielem (współwłaścicielem) budynku a to oznacza, że nie będzie budował własnego budynku mieszkalnego, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Sam fakt posiadania przez wnioskodawcę pisemnego oświadczenia córki i jej męża do dysponowania gruntem na cele budowlane, umieszczenie we wniosku o pozwolenie na budowę jako inwestora m.in. wnioskodawcy oraz okoliczność, że po zakończeniu inwestycji część budynku mieszkalnego (jeden poziom) zostanie przekazana na własne cele mieszkalne wnioskodawcy i jego żony nie czyni z wnioskodawcy współwłaściciela gruntu, a więc i wybudowanego na tym gruncie budynku mieszkalnego, co przesadza o braku realizacji własnego celu mieszkaniowego a więc i zwolnienia z opodatkowania.

Za niedopuszczalne należy uznać powoływanie się przez wnioskodawcę na art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.) i wywodzenie z tego przepisu, że skoro ustawodawca nie wymaga prawa własności do gruntu od inwestora, to aby skorzystać ze zwolnienia podatkowego tytuł własności też nie jest wymagany. Przepisy prawa budowlanego a przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych to dwie odrębne regulacje prawne. Całkowicie inny jest przedmiot obu ustaw i ich cel. O ile prawo budowlane normuje kwestie dotyczące budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych o tyle to ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych reguluje kwestie dotyczące opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych. Zasad zwolnienia z opodatkowania dochodu z odpłatnego zbycia należy zatem poszukiwać w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie jak chce wnioskodawca w Prawie budowlanym. To czego nie wymaga ustawodawca od rozpoczynającego budowę inwestora czyli tytułu własności do budynku a więc i gruntu, bezwzględnie wymaga od podatnika, który chce korzystać ze zwolnienia z opodatkowania. Bezzasadne jest zatem pomijanie literalnych zapisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która jasno mówi o budowie własnego budynku mieszkalnego na rzecz zapisów ustawy - Prawo budowlane, które w ogóle nie dotyczą kwestii opodatkowania i zwolnienia z opodatkowania dochodów osób fizycznych. Racjonalny ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 131 w związku z art. 21 ust. 25 w sposób jednoznaczny określił jakie warunki muszą zostać spełnione aby podatnikowi przysługiwało prawo do skorzystania z ulgi mieszkaniowej. Skoro tak, to wnioskodawca wywodząc swoje prawo do skorzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego w przypadku przeznaczenia dochodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego na budowę domu musi te warunki spełnić bezwzględnie. Bezskuteczne będą wszelkie próby uchylania się od ich spełnienia polegająca na odwoływaniu się do innych aktów prawnych.

Przepis art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprost wylicza katalog wydatków mieszkaniowych, których realizacja powoduje zwolnienie z opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych. Katalog wydatków ma charakter wyczerpujący a nie przykładowy. Wydatki poniesione na budowę własnego domu wypełniają dyspozycje własnego celu mieszkaniowego. Zatem aby wnioskodawca mógł skorzystać z przedmiotowego zwolnienia to musi budować budynek na gruncie, do którego będzie mu przysługiwało prawo własności lub współwłasności. Budowa domu na cudzym gruncie pomimo udokumentowania przez wnioskodawcę przeznaczenia środków ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nie daje mu żadnego prawa własności ani współwłasności do wybudowanego budynku, a zatem nie można mówić o realizacji własnego celu mieszkaniowego, czyli budowie własnego budynku mieszkalnego. Skoro tak, to dopóty wnioskodawca nie będzie dysponował tytułem prawnym do nieruchomości, na której wspólnie zamierza wybudować dom, to wszelkie wydatki poniesione na budowę domu w żadnym wypadku nie będą stanowiły wydatków na własne cele mieszkaniowe. Taki sposób wydatkowania środków ze sprzedaży na budowę domu na cudzym gruncie będzie dla wnioskodawcy stanowił jedynie nakłady na cudzy grunt i budynek skutkiem czego wnioskodawcy może przysługiwać jedynie roszczenie względem córki i zięcia o zwrot nakładów poniesionych na budowę domu. Tak więc do momentu kiedy działka, na której wnioskodawca planuje budować dom będzie stanowiła wyłącznie własność córki i zięcia, to wnioskodawca dokonując wspólnie z nimi budowy będzie realizował cudzy cel mieszkaniowy a nie własny, co jednoznacznie wyklucza prawo do skorzystania ze zwolnienia. Zatem aby wnioskodawca mógł skorzystać z przedmiotowej ulgi podatkowej w postaci przeznaczenia dochodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego na realizację własnego celu mieszkaniowego jakim jest budowa własnego budynku mieszkalnego bezwzględnym warunkiem jest uprzednie nabycie przez wnioskodawcę od córki i jej męża prawa własności lub współwłasności gruntu, na którym ma zostać wybudowany dom.

Słusznie wnioskodawca twierdzi natomiast, iż wielkość posiadanego udziału we współwłasności gruntu jest obojętna dla skorzystania ze zwolnienia, gdyż istotny jest sam fakt posiadania prawa współwłasności. Zauważyć jednak należy, że wielkość udziału we współwłasności gruntu a więc i budynku będzie determinowała wysokość wydatków, które mogą zostać odliczone jako poniesione na własne cele mieszkaniowe. Sprzeczne z celem zwolnienia jest bowiem odliczanie wydatków bez względu na posiadany udział we współwłasności. Oznaczałoby to bowiem, że odliczone będą wydatki, które finansowały realizację cudzych potrzeb mieszkaniowych, czyli potrzeb pozostałych współwłaścicieli. Jako wydatki na własny cel mieszkaniowy wnioskodawca będzie mógł odliczyć kwotę wydatków na budowę własnego budynku mieszkalnego odpowiednią do udziału w gruncie jaki nabędzie na własność od córki i zięcia.

Reasumując stwierdzić należy, iż przychód uzyskany ze sprzedaży lokalu mieszkalnego wydatkowany na budowę domu na działce należącej do córki i zięcia wnioskodawcy nie będzie podlegał zwolnieniu od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem środki tak wydatkowane nie zostaną przeznaczone na budowę własnego budynku mieszkalnego wnioskodawcy. Brak prawa własności lub współwłasności do gruntu oznacza, że wnioskodawca nie będzie miał prawa własności do budynku wznoszonego na tym gruncie. Wielkość udziału w gruncie determinować będzie natomiast wysokość wydatków podlegających odliczeniu.

Stosownie do powyższego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla wnioskodawcy. Stosownie do powyższego żona wnioskodawcy chcąc uzyskać interpretację indywidualną winna wystąpić z odrębnym zapytaniem i uiścić stosowną opłatę.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl