IBPBII/2/415-1070/09/CJS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 października 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 4 listopada 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości uprzednio wywłaszczonej - jest prawidłowe.

W dniu 4 listopada 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości uprzednio wywłaszczonej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Decyzją Starosty działając jako spadkobierca wnioskodawca odzyskał działkę wywłaszczoną, która należała do jego matki. Zwrot nastąpił na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz Kodeksu postępowania administracyjnego - ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Działka została wywłaszczona z dniem 2 grudnia 1975 r. Po śmierci matki, która nastąpiła w dniu 16 października 1986 r., z dniem 14 grudnia 1987 r. na mocy postanowienia sądowego wnioskodawca stał się jedynym spadkobiercą. Ponieważ przedmiotowa działka nie została użyta na cele zgodne z wywłaszczeniem, wnioskodawca wystąpił o jej zwrot i w 2009 r. uzyskał decyzję pozytywną.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytania.

Zdaniem wnioskodawcy, zwrot nieruchomości na podstawie decyzji administracyjnej, przywracającej wcześniej istniejące prawa nie stanowi nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jedynie ich restytucję. Nabycie prawa nastąpiło z chwilą stwierdzenia spadku, tj. w 1987 r. Ponieważ od tego czasu minął okres dłuższy niż 5 lat, dlatego też w ocenie wnioskodawcy podatek nie należy się.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wyłącznie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ocena w zakresie podatku od spadków i darowizn została zawarta w odrębnej interpretacji.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 m.in.:

Z powyższego jednoznacznie wynika, że aby sprzedaż nieruchomości nie stanowiła w ogóle źródła przychodu, to sprzedaż ta winna nastąpić po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. Aby zatem ustalić czy w przedmiotowej sprawie sprzedaż w nieruchomości stanowi źródło przychodu, należy ustalić datę jej nabycia przez wnioskodawcę.

Z opisanego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że wnioskodawca odziedziczył nieruchomość, która została uprzednio wywłaszczona. Nabycie przez wnioskodawcę ww. nieruchomości nastąpiło w drodze spadku po zmarłej matce.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, iż dniem nabycia przez wnioskodawcę spadku jest data śmierci matki tj. 16 października 1986 r. a nie, jak sugeruje wnioskodawca data postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Data postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie fakt wcześniejszego nabycia.

W przedmiotowej sprawie istotna jest więc kwestia, czy zwrot nieruchomości na podstawie decyzji starosty z 2009 r. stanowi nabycie w świetle powołanego art. 10 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.) wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

Wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi, m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony do przejścia prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub Gminy. Jednocześnie ustawa zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości, w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu na jaki dokonano wywłaszczenia.

Zgodnie z art. 136 ust. 2 i ust. 3 ww. ustawy w razie powzięcia zamiaru użycia wywłaszczonej nieruchomości lub jej części na inny cel niż określony w decyzji o wywłaszczeniu, właściwy organ zawiadamia poprzedniego właściciela lub jego spadkobiercę o tym zamiarze, informując równocześnie o możliwości zwrotu wywłaszczonej nieruchomości. Poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli, stosownie do przepisu art. 137, stała się zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Z wnioskiem o zwrot nieruchomości lub jej części występuje się do starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, zawiadamiając o tym właściwy organ.

Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni funkcję restytucyjną, przywraca bowiem prawo własności nieruchomości - w tym przypadku następcom prawnym poprzedniego właściciela. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie nie można mówić o przeniesieniu prawa własności na zasadach ogólnych wynikających z przepisów o charakterze cywilnoprawnym, ale jedynie o restytucji (przywróceniu) stanu sprzed wywłaszczenia.

Gdyby bowiem nie dokonane wywłaszczenie, wnioskodawca z chwilą śmierci spadkodawcy stałaby się właścicielem przedmiotowej nieruchomości.

Zatem skoro decyzja o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości nie kreuje prawa do niej, lecz tylko przywraca stosunki własnościowe sprzed wywłaszczenia, to zwrot taki nie stanowi nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tak więc w przedmiotowej sprawie, datą nabycia przez wnioskodawcę zwróconej nieruchomości gruntowej jest data nabycia spadku, tj. daty śmierci matki (1986 r.), a nie data zwrotu nieruchomości dokonana stosowną decyzją Starosty.

Podsumowując stwierdzić należy, iż odpłatne zbycie przedmiotowej nieruchomości nabytej w 1986 r. nie będzie w ogóle podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ okres pięcioletni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy już upłynął.

Dlatego też stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.