IBPBII/2/415-10/14/MW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 2 stycznia 2014 r. (data otrzymania 8 stycznia 2014 r.), uzupełnionym 11 marca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku - jest prawidłowe.

W dniu 8 stycznia 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku.

W związku ze stwierdzonymi brakami formalnymi, pismem z 28 lutego 2014 r. Znak: IBPBII/2/415-10/14/MW, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 11 marca 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 21 sierpnia 2012 r. postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku Wnioskodawca otrzymał udział w wysokości 1/6 w budynku mieszkalnym z działką o wartości udziału według wyceny urzędu skarbowego 11.342 zł.

Decyzją o wysokości podatku od spadków i darowizn z 29 października 2010 r. ustalony został podatek od spadków i darowizn w wysokości 285 zł, który Wnioskodawca zapłacił w całości.

W dniu 24 września 2013 r. postanowieniem Sądu Rejonowego o zniesieniu współwłasności została orzeczona na rzecz Wnioskodawcy spłata całości jego udziału w wysokości 20.685 zł (według wyceny biegłego rzeczoznawcy).

Tym samym spadek otrzymany w postaci prawa majątkowego o określonej wartości przyjął formę gotówkową. Kwota spłaty ma zostać wypłacona Wnioskodawcy do końca marca 2014 r. Na dzień złożenia wniosku Wnioskodawca nie otrzymał przysługującej mu gotówki.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

* spadkodawca zmarł 6 kwietnia 2012 r.,

* oprócz udziału nabytego w spadku Wnioskodawca nie posiada żadnych innych udziałów w ww. nieruchomości,

* całkowita wartość ww. nieruchomości na 24 września 2013 r. to 248.230 zł,

* zniesienie współwłasności nastąpiło wyłącznie między spadkobiercami.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytania:

1. Czy od otrzymanej spłaty należny jest podatek.

2. Jeśli tak, to jaki podatek należy uiścić, od jakiej kwoty, według jakiej stawki podatkowej i w jakim terminie.

Zdaniem Wnioskodawcy, okoliczność, że dział spadku, którego przedmiotem jest nieruchomość (dom) następuje ze spłatami na rzecz pozostałych spadkobierców powoduje, że umowa ta ma charakter odpłatny z konsekwencjami wynikającymi z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu takiego zbycia nieruchomości (domu). Jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego spadkobiercy udziału spadkowego, to nie powstaje przychód z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym w sytuacji, w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, to podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku. W przeciwnym przypadku zaistniałaby sytuacja dwukrotnego opodatkowania tego samego przychodu, raz podatkiem od spadków, drugi raz dochodowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis cytowanego art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub praw upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub praw do dnia odpłatnego zbycia upłynęło 5 lat, zbycie nie podlega w ogóle opodatkowaniu. Przy czym pod pojęciem "odpłatnego zbycia" należy rozumieć każde zdarzenie i każdą czynność prawną, w wyniku których dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości lub praw (lub udziału w nich) za wynagrodzeniem.

Stosownie do art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) - spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego - jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że po spadkodawcy zmarłym 6 kwietnia 2012 r. Wnioskodawca nabył udział 1/6 w nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym. W dniu 24 września 2013 r. postanowieniem Sądu Rejonowego o zniesieniu współwłasności została orzeczona na rzecz Wnioskodawcy spłata całości jego udziału w wysokości 20.685 zł. Całkowita wartość ww. nieruchomości z 24 września 2013 r. to 248.230 zł. Oprócz udziału nabytego w spadku Wnioskodawca nie posiada żadnych innych udziałów w ww. nieruchomości, a zniesienie współwłasności nastąpiło wyłącznie między spadkobiercami.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania stwierdzić należy, że otrzymanie przez Wnioskodawcę w wyniku działu spadku kwoty nie przekraczającej wartości posiadanego udziału w spadku nie spowodowało powstania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotne znaczenie dla niniejszego rozstrzygnięcia ma okoliczność, że spłata nie przekroczyła wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego, a czynność prawna została dokonana wyłącznie między spadkobiercami. W konsekwencji, na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w sytuacji, w której spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, to podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej, uznać należało zatem za prawidłowe.

Należy jednak wyjaśnić, że przyczyną braku opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych spłaty w niniejszym przypadku nie jest to, że nabycie spadku podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Brak powstania przychodu z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości wynika wyłącznie z faktu otrzymania w wyniku działu spadku kwoty ekwiwalentnej do udziału w spadku. Sam fakt, że nabycie spadku podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn nie wyłącza bowiem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości (udziału w nieruchomości).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.