IBPBII/1/4514-23/15/MZ

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 21 kwietnia 2015 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/1/4514-23/15/MZ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 19 stycznia 2015 r. (data wpływu do Biura - 21 stycznia 2015 r.), uzupełnionym 1 kwietnia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy przelewu wierzytelności opartej na umowie o sekurytyzację - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 stycznia 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie m.in. opodatkowania umowy przelewu wierzytelności opartej na umowie o sekurytyzację.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 13 marca 2015 r. znak: IBPB II/1/4514-23/15/MZ, IBPB II/1/4514-24/15/MZ wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 1 kwietnia 2015 r. (data wpływu pisma do Biura).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, będący Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym, w dniu 16 grudnia 2014 r. zawarł z bankiem umowę przelewu wierzytelności. Na podstawie wskazanej umowy Wnioskodawca nabył pakiet wierzytelności banku wobec dłużników z umów i innych czynności prawnych ("Portfel"). Z tytułu nabycia wierzytelności wchodzących w skład Portfela Wnioskodawca zobowiązał się do zapłaty bankowi wynagrodzenia w łącznej kwocie 13.705.639,77 zł, co stanowi 17,02% łącznej wartości kapitału Portfela. Na wynagrodzenie składa się kwota w wysokości 13.568.583,37 zł za wierzytelności wchodzące w skład Portfela stanowiące należność główną (kapitał) oraz 137.056,40 zł za wszelkie inne prawa związane z daną wierzytelnością wchodzącą w skład Portfela, w tym w szczególności roszczenia o zaległe odsetki, kary umowne i zwrot kosztów i opłat.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że dotychczasowe umowy przelewu wierzytelności, które były zawierane przez Wnioskodawcę stanowią umowy sekurytyzacyjne zawierane przez Wnioskodawcę jako fundusz inwestycyjny sekurytyzacyjny w oparciu o regulacje prawne zawarte w ustawie o funduszach inwestycyjnych (UFI) i w ustawie - Prawo bankowe.

Ustawa o funduszach inwestycyjnych zawiera postanowienia regulujące treść umowy o sekurytyzację, zawieranej przez fundusze sekurytyzacyjne. Umowy o sekurytyzację, które wskazane są w opisie stanu faktycznego wyróżnione zostały wprost przez ustawodawcę na podstawie obowiązujących norm prawnych (ustawa o funduszach inwestycyjnych, Prawo bankowe). Stosunek zobowiązaniowy w ramach umowy o sekurytyzację wyróżniony jest ze względu na podmiot, który je zawiera - Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny (fundusz sekurytyzacyjny - art. 2 pkt 31 UFI, bank - art. 92a ust. 1 Prawa bankowego), treść świadczenia (m.in. art. 2 pkt 32 UFI, art. 92a ust. 1 Prawa bankowego, art. 183 ust. 4 UFI) oraz relacje świadczeń do siebie (w przypadku umowy o sekurytyzację - przelew). W umowach sekurytyzacyjnych - które były dotychczas podstawą zawierania umów przelewu wierzytelności i będą dla Wnioskodawcy wyłączną podstawą przelewu wierzytelności w przyszłości - w zamian za zapłatę ceny, nazwa "umowy o sekurytyzację" została wprost wskazana w przepisach prawnych (np. przywołane art. 2 pkt 31 i 32 UFI, art. 183 ust. 4 UFI).

Umowy o sekurytyzację zawierane z bankami uregulowane są dodatkowo w ustawie - Prawo bankowe.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy umowa o przelew wierzytelności zawarta z bankiem w dniu 16 grudnia 2014 r. podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zawierane przez Fundusz umowy przelewu wierzytelności nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, gdyż mają charakter umów o sekurytyzację, które nie zostały wskazane w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych ustanowionym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca, przytaczając art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podkreślił, że przepis ten wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W ocenie Wnioskodawcy, o kwalifikacji prawnej określonej czynności prawnej dla celów opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy.

Mając na uwadze, że umowy o sekurytyzację nie zostały wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zdaniem Wnioskodawcy umowy te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Treść umowy o sekurytyzację nie odpowiada żadnej z umów cywilnoprawnych wymienionych w przedmiotowym katalogu. Zdaniem Wnioskodawcy, umowa o sekurytyzację stanowi bowiem szczególną umowę nazwaną zawierana przez fundusze sekurytyzacyjne, których regulację prawną zawiera ustawa o funduszach inwestycyjnych (dalej również jako UFI).

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 2 pkt 31 UFI, przez inicjatora sekurytyzacji rozumieć należy "jednostkę samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego lub podmiot prowadzący działalność gospodarczą, zbywające funduszowi sekurytyzacyjnemu pulę wierzytelności albo zobowiązujące się do przekazywania funduszowi sekurytyzacyjnemu wszystkich świadczeń otrzymanych przez nie z określonej puli wierzytelności". Sekurytyzowane wierzytelności to, zgodnie z art. 2 pkt 32 UFI, "wierzytelności stanowiące przedmiot lokat funduszu sekurytyzacyjnego oraz wierzytelności wyodrębnione przez inicjatora sekurytyzacji albo inny podmiot, który zawarł z funduszem umowę zobowiązującą go do przekazywania funduszowi świadczeń uzyskanych w związku z tymi wierzytelnościami".

Przywołane regulacje dotyczą zarówno umowy o sekurytyzację, która stanowi szczególny rodzaj sekurytyzacji. UFI zawiera szereg szczegółowych postanowień regulujących treść umowy o sekurytyzację zawieranej przez fundusze sekurytyzacyjne, w tym:

* umowa zobowiązująca do nabycia wierzytelności, puli wierzytelności powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności (art. 183 ust. 5),

* fundusz sekurytyzacyjny może, uwzględniając interes uczestników funduszu, zawierać umowy związane z procesem sekurytyzacji, w szczególności o nadanie oceny inwestycyjnej (rating), ubezpieczenia, w tym od ryzyka niewypłacalności dłużników, o udzielenie poręczenia za zobowiązania funduszu, gwarancji udzielanej na rzecz funduszu (art. 191),

* fundusz sekurytyzacyjny oraz podmiot, z którym towarzystwo zawarło umowę o zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami, mogą zbierać i przetwarzać dane osobowe dłużników sekurytyzowanych wierzytelności jedynie w celach związanych z zarządzaniem wierzytelnościami sekurytyzowanymi (art. 193),

* księgi rachunkowe funduszu sekurytyzacyjnego, wyciągi z tych ksiąg podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych funduszu i opatrzone pieczęcią towarzystwa zarządzającego funduszem sekurytyzacyjnym oraz wszelkie wystawione w ten sposób oświadczenia zawierające zobowiązania, zwolnienie z zobowiązań, zrzeczenie się praw lub pokwitowanie odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych oraz stanowią podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych i rejestrach publicznych (art. 194),

* w przypadku nabycia przez fundusz sekurytyzacyjny wierzytelności albo puli wierzytelności zabezpieczonych hipoteką lub zastawem rejestrowym sąd prowadzący księgę wieczystą lub rejestr zastawów, na wniosek funduszu o wpis zmiany dotychczasowego wierzyciela, dokonuje wpisu w księdze wieczystej lub w rejestrze zastawów o zmianie wierzyciela, na rzecz którego była ustanowiona hipoteka lub zastaw rejestrowy (art. 195 ust. 1).

Umowy o sekurytyzację zawierane z bankami uregulowane są dodatkowo w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (dalej: "Prawo bankowe"). Zgodnie z art. 92a ust. 1 Prawa bankowego, bank może zawrzeć z towarzystwem funduszy inwestycyjnych tworzącym fundusz sekurytyzacyjny albo z funduszem sekurytyzacyjnym umowę przelewu wierzytelności.

Mając na uwadze, iż umowy o sekurytyzację znajdują swoje źródła w UFI, która zawiera szczegółowe regulacje decydujące o ich kształcie, a w odniesieniu do umów zawieranych z bankami, także w Prawie bankowym, zdaniem Wnioskodawcy, są to swoiste i odrębne umowy nazwane, które nie zostały wymienione w katalogu z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Oznacza to, że umowa o sekurytyzację stanowi umowę nazwaną w rozumieniu prawa cywilnego. Mogłaby ona podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, tylko w przypadku, gdyby była wyraźnie wymieniona w katalogu z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Umowy posiadają bowiem istotne cechy umowy nazwanej wyróżnione w doktrynie (za: Z. Radwański "Teoria umów", Warszawa 1977):

* umowy o sekurytyzację wyróżnione zostały na podstawie obowiązujących norm prawnych (UFI, Prawo bankowe),

* stosunek zobowiązaniowy w ramach umowy o sekurytyzację znamionują takie elementy jak: podmioty (fundusz sekurytyzacyjny - art. 2 pkt 31 UFI, bank - art. 92a ust. 1 Prawa bankowego), treść świadczenia (m.in. art. 2 pkt 32, art. 183 ust. 4 UFI, art. 92a ust. 1 Prawa bankowego) oraz relacje świadczeń do siebie (w przypadku umowy o sekurytyzację - przelew),

* wierzytelności w zamian za zapłatę ceny; w przypadku umowy o subpartycypację - przekazanie funduszowi wszystkich świadczeń otrzymywanych przez inicjatora sekurytyzacji lub uprawnionego z sekurytyzowanych wierzytelności z określonej puli wierzytelności lub z określonych wierzytelności w zamian za zapłatę ceny), nazwy obu umów zostały sformułowane w przepisach prawnych (np. przywołane art. 2 pkt 31 i 32, art. 183 ust. 4 UFI).

Wnioskodawca podkreślił, że jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 23 listopada 1998 r. o sygn. I SA/Ka 389/97: "niekontrowersyjnym zagadnieniem w tej sprawie jest także to, iż zawarty w art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o opłacie skarbowej katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opłacie skarbowej ma charakter zamknięty. Użyty w treści tego przepisu wyraz "następujące" wyraźnie bowiem wskazuje na to, iż opłacie skarbowej podlegają tylko te czynności cywilnoprawne, które zostały w nim wymienione. Nie było natomiast zamiarem ustawodawcy objęcie opłatą skarbową innych czynności, nawet jeśli wywołują podobne skutki ekonomiczne (por. uchwała składu siedmiu sędziów NSA z 9 września 1996 r., FPS 1/96)."

W efekcie nie byłoby uprawnione dowodzenie, że umowa nazwana niewymieniona w katalogu z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych mogłaby podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

Zdaniem Wnioskodawcy, umowa o sekurytyzację oraz umowa o subpartycypację stanowią kompleksowe umowy, w których wszystkie elementy powinny być traktowane łącznie na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Z punktu widzenia ekonomicznego umowa o sekurytyzację oraz umowa o subpartycypację stanowią kompleksowe usługi finansowe mające na celu pozyskanie przez inicjatora sekurytyzacji finansowania poprzez przelew na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego wierzytelności lub przeniesienie na niego pożytków z wierzytelności za określoną cenę. Fundusz sekurytyzacyjny, który jest profesjonalnym podmiotem prowadzącym działalność lokacyjną, może następnie dokonać emisji certyfikatów inwestycyjnych na podstawie nabytego pakietu wierzytelności lub pożytków z wierzytelności. Mając na uwadze kompleksowy charakter umowy o sekurytyzację poszczególne elementy tej umowy nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych nawet jeśli okazałyby się podobne (w zakresie essentialia negotii) do umów wymienionych w katalogu z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca wskazał następnie, że stanowisko, zgodnie z którym części składowe złożonej usługi finansowej nie mogą stanowić odrębnego przedmiotu opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zaprezentował m.in. Zbigniew Ofiarski w "Komentarzu do art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych", stwierdzając, że "podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie mogą podlegać poszczególne czynności składające się na jedną usługę, która jako kompleksowa (świadczenie złożone), podlega podatkowi od towarów i usług lub jest z niego zwolniona przedmiotowo bądź podmiotowo. Zestawiając np. obrót wierzytelnościami z factoringiem można stwierdzić, że skoro czynności tej samej kategorii (usługi finansowe) są wyłączone spod u.p.c.c, na tej samej zasadzie obrót wierzytelnościami (zawierający te same elementy co factoring i zbliżony do forfaitingu) nie może podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych. (...) Omawianemu podatkowi nie podlegają umowy nienazwane np. franchising, forfaiting, factoring, sponsoring."

W tym samym duchu wypowiedział się również naczelny Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 30 listopada 2001 r. o sygn. I SA/Łd 251/00, wskazując, że: "umowy nienazwane, a także czynności nie wymienione w ustawie o opłacie skarbowej nie podlegają tej opłacie. Wbrew tym zasadom uzasadnienie zaskarżonej decyzji formułuje błędny pogląd o tym, że występowanie w stosunkach zobowiązujących elementów umów nazwanych w niniejszej sprawie - elementów umów sprzedaży - przesądza o istnieniu obowiązku pobrania opłaty skarbowej. Powyższe sformułowanie jest sprzeczne z podstawową zasadą obowiązującą w prawie administracyjnym o zakazie stosowania analogii w przypadkach nakładających na obywateli określone obowiązki. Jest to sprzeczne poza tym z podstawowymi zasadami wykładni i stosowania prawa. W każdej bowiem umowie nienazwanej mogą występować elementy istniejące w umowie nazwanej, np. sprzedaży w postaci przeniesienia na nabywcę określonego prawa."

Przywołane orzecznictwo sądów administracyjnych prowadzi do wniosku, że czynności lub umowy, które wywołują skutki podobne jak umowy wymienione w katalogu z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie muszą być jednak z tymi umowami tożsame. W efekcie, czynności i umowy te, jeśli nie są wymienione w katalogu z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca pragnie więc wyraźnie podkreślić, że w jego ocenie żadna z czynności wchodzących w skład kompleksowych umów o sekurytyzację nie ma charakteru samoistnej czynności opodatkowanej podatkiem od czynności cywilnoprawnych, wymienionej w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Charakteru takiego nie ma w szczególności przelew wierzytelności w ramach umowy o sekurytyzację. Wszelkie czynności dokonywane w ramach tych umów stanowią ich elementy składowe, które nie mogą być kwalifikowane jako samodzielne czynności cywilnoprawne. Wnioskodawca wskazuje przykładowo, że - na gruncie umowy o sekurytyzację - czynność rozporządzająca przelewu wierzytelności nie następuje na podstawie żadnej z umów wymienionych w katalogu z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (w tym umowy sprzedaży), lecz w wykonaniu odrębnej umowy o sekurytyzację.

Jak wynika z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu lub właściwości zobowiązania. Zgodnie natomiast z art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Przywołane przepisy wyraźnie wskazują, iż umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności może przybrać formę nie tylko umowy sprzedaży, zamiany lub darowizny. Przeniesienia wierzytelności dokonać można także w innej formie, w szczególności na podstawie umowy o sekurytyzację. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w doktrynie prawa cywilnego. Jak wynika z opracowania "Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część ogólna" pod red. A. Kidyby: "z zasady swobody umów wynika, że poza wskazanymi wyżej umowami nazwanymi, umowami zobowiązującymi w rozumieniu art. 510 k.c. mogą być także umowy nienazwane, jeżeli tylko strony tych umów wykreują zobowiązanie do przeniesienia wierzytelności (w szczególności umowa factoringu, umowa przelewu na zabezpieczenie)."

Natomiast sam przelew wierzytelności stanowi czynność rozporządzającą, która realizowana jest w wykonaniu określonej czynności zobowiązującej, stanowiącej jej podstawę (causa). Jak wskazano w opracowaniu "Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część ogólna" pod red. A. Kidyby, samoistna umowa przelewu jest czynnością kauzalną. Oznacza to, że "prawną przyczyną przelewu wierzytelności jest wykonanie istniejącego już między stronami zobowiązania (causa solvendi), a ważność umowy przelewu zależy od istnienia zobowiązania (...). Ważność samoistnej umowy przelewu zależy od istnienia ważnego zobowiązania do zawarcia tej umowy. (...) Kodeks cywilny nie przewiduje wymogu wskazywania w umowie przeniesienia wierzytelności zobowiązania, w wyniku którego dochodzi do przelewu. Wskazuje to na formalnie oderwany charakter samoistnej umowy przelewu (...), natomiast nie zwalnia jej stron od dokładnego określenia zobowiązania, w którego wykonaniu zawarta jest umowa przelewu wierzytelności. W trosce o ważność samoistnej umowy przelewu wierzytelności cedent i cesjonariusz powinni zatem w sposób wyraźny bądź per facta concludentia porozumieć się co do causa dokonanego przelewu."

Powyższe stanowisko znajduje uzasadnienie również na gruncie UFI. Zgodnie z art. 183 ust. 5 UFI, umowa zobowiązująca do nabycia wierzytelności powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Brzmienie tej regulacji wskazuje, że czym innym jest "umowa zobowiązująca do nabycia wierzytelności", a czym innym "przelew wierzytelności" (nabycie wierzytelności).

Podsumowując powyższe rozważania stwierdzić należy, iż okoliczność, że na podstawie umowy o sekurytyzację dochodzi do przelewu wierzytelności nie przemawia za objęciem tej umowy opodatkowaniem podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynność rozporządzająca przelewu wierzytelności nie jest bowiem w takim wypadku dokonywana w związku z żadną z umów wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (w tym umową sprzedaży), lecz w ramach umowy o sekurytyzację.

Mając na uwadze powyższą argumentację, Wnioskodawca pragnie więc zająć stanowisko, iż zawierane przez Fundusz umowy o sekurytyzację, jako umowy nazwane, które zostały uregulowane w UFI i Prawie bankowym, i posiadające spójny ekonomicznie kompleksowy charakter, nie zostały wymienione w katalogu czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym umowy te pozostają poza zakresem zastosowania ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadniając swoje stanowisko, Wnioskodawca stwierdził również, że jego stanowisko potwierdzają organy podatkowe i powołał szereg interpretacji indywidualnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy dotycząca podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy przelewu wierzytelności opartej na umowie o sekurytyzację (tekst jedn.: w zakresie dotyczącym pytania oznaczonego nr 1) w odniesieniu do stanu faktycznego sprawy przedstawionej w złożonym wniosku. W pozostałym zakresie wniosku (dotyczącym pytania oznaczonego nr 2), w odniesieniu do zdarzenia przyszłego, została wydana odrębna interpretacja indywidualna.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są m.in. umowy sprzedaży rzeczy i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie sprzedaży - na kupującym.

W myśl przepisu art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Przy czym stosownie do art. 555 ww. ustawy przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio m.in. do sprzedaży praw majątkowych.

Przepisy Kodeksu cywilnego regulują również instytucję przelewu (cesji) wierzytelności. Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań, prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela podczas, gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Z treści art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że czynnością stanowiącą podstawę cesji może być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inne umowy zobowiązujące do przeniesienia wierzytelności.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku oraz jego uzupełnieniu wynika, że Wnioskodawca jest funduszem inwestycyjnym zamkniętym - niestandaryzowanym funduszem sekurytyzacyjnym. W dniu 16 grudnia 2014 r. Wnioskodawca zawarł z bankiem umowę przelewu wierzytelności. Umowa ta stanowiła umowę o sekurytyzację, zawartą w oparciu o przepisy ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 157, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 1376, z późn. zm.). Na podstawie ww. umowy Wnioskodawca nabył pakiet wierzytelności banku wobec dłużników z umów i innych czynności prawnych (Portfel). Z tytułu nabycia wierzytelności wchodzących w skład Portfela Wnioskodawca zobowiązał się do zapłaty bankowi wynagrodzenia w łącznej kwocie 13.705.639,77 zł, co stanowi 17,02% łącznej wartości kapitału Portfela. Na wynagrodzenie składa się kwota w wysokości 13.568.583,37 zł za wierzytelności wchodzące w skład Portfela stanowiące należność główną (kapitał) oraz 137.056,40 zł za wszelkie inne prawa związane z daną wierzytelnością wchodzącą w skład Portfela, w tym w szczególności roszczenia o zaległe odsetki, kary umowne i zwrot kosztów i opłat.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że umowa o sekurytyzację nie została wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zawartym w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem jeżeli nie przyjmie ona charakteru żadnej z czynności w nim wymienionych - omawiane czynności dokonywane w ramach umowy o sekurytyzację nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że skoro zawarcie umowy o sekurytyzację nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to tym samym czynności dokonywane w ramach tej umowy, w oparciu o uregulowania zawarte na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych i ustawy - Prawo bankowe, a zatem nie na podstawie Kodeksu cywilnego, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, bowiem nie mieszczą się w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem zawarta przez Wnioskodawcę (Fundusz Inwestycyjny) w dniu 16 grudnia 2014 r. umowa o sekurytyzację oraz świadczone w jej ramach czynności nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl