IBPBII/1/436-80/14/JP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 24 lutego 2014 r. (data wpływu do Biura - 25 lutego 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy przeniesienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w zamian za dożywotnie utrzymanie zbywcy - jest prawidłowe.

W dniu 25 lutego 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy przeniesienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w zamian za dożywotnie utrzymanie zbywcy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca w formie aktu notarialnego zamierza zawrzeć umowę, przez którą w zamian za przeniesienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu zobowiąże się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie, to znaczy zobowiąże się przyjąć zbywcę jako domownika. Zobowiąże się dostarczać mu wyżywienie, ubranie, mieszkanie, światło i opał. Zapewni mu odpowiednią pomoc, pielęgnowanie w chorobie oraz sprawi mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Przedmiotowe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przysługuje jego właścicielce w całości na podstawie przydziału lokalu mieszkalnego nr 5595 z 18 lutego 1988 r. wydanego przez zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej "W". Zamierza ona zbyć ww. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w K. na rzecz Wnioskodawcy i jego żony w drodze powyżej opisanej umowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych umowa przeniesienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w zamian za zobowiązanie nabywcy do zapewnienia zbywcy dożywotniego utrzymania.

Wnioskodawca wskazał, że art. 908 Kodeksu cywilnego szczegółowo określa treść umowy dożywocia i wyraźnie stanowi, że umowa dożywocia dotyczy jedynie przeniesienia własności nieruchomości w zamian za zapewnienie zbywcy przez nabywcę dożywotniego utrzymania. Zdaniem Wnioskodawcy, tylko taka umowa jest dożywociem opodatkowanym podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 tej ustawy.

W ocenie Wnioskodawcy umowa, która zostanie zawarta jest umową nienazwaną, ponieważ Kodeks cywilny nie przewiduje umowy przeniesienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w zamian za dożywotnie utrzymanie o treści ustalonej przez strony. Zatem stosownie do treści art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych z dnia 9 września 2000 r. umowa taka, jako nie wymieniona w tym przepisie, nie podlega temu podatkowi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z tym przepisem podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany umów, o których mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, jeżeli powodują one podwyższenie podstaw opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3).

Należy stwierdzić, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W związku z tym, szczegółowe wyznaczenie zakresu przedmiotowego opodatkowania tym podatkiem ma określone konsekwencje prawne. Tym samym należy stwierdzić, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę polegającą na przeniesieniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w zamian za zapewnienie zbywcy przez Wnioskodawcę dożywotniego utrzymania. W zakresie dożywotniego utrzymania zbywcy Wnioskodawca zobowiązuje się przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać zbywcy wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, a także zapewnić mu odpowiednią pomoc, pielęgnację w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Zgodnie z art. 908 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on w braku odmiennej umowy przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

W świetle ostatnio przytoczonego przepisu umowa dożywocia wymaga zobowiązania się właściciela nieruchomości do przeniesienia jej własności na nabywcę, który w zamian za to zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie w postaci określonych świadczeń. Przedmiotem zbycia w ramach umowy dożywocia może być jakakolwiek nieruchomość (grunt, budynek, lokal).

Jednocześnie z treści zacytowanego przepisu nie wynika, by przedmiotem umowy dożywocia mogło być spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, ponieważ spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nie może być traktowane jako prawo własności, a tylko własność (prawo własności) nieruchomości może zostać przeniesiona na nabywcę w ramach umowy dożywocia. Zgodnie z art. 244 Kodeksu cywilnego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest ograniczonym prawem rzeczowym, do którego regulacje prawne przewidują przepisy odrębne.

W konsekwencji należy stwierdzić, że skoro więc opisana przez Wnioskodawcę umowa nie jest umową dożywocia, o której mowa w art. 908 § 1 Kodeksu cywilnego, to zgodnie z powyżej przedstawionymi stwierdzeniami, jest to czynność, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem, jeżeli zgodnie z odrębnymi przepisami zawarcie umowy opisanej przez Wnioskodawcę jest możliwe, to planowana przez niego czynność nie będzie skutkowała obowiązkiem uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy. Stosownie do powołanego przepisu żona Wnioskodawcy chcąc uzyskać interpretację indywidualną winna wystąpić z odrębnym zapytaniem i uiścić stosowną opłatę.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.