IBPBII/1/436-80/13/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 1 marca 2013 r. (data wpływu do tut. Biura - 7 marca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku po rodzicach - jest prawidłowe.

W dniu 7 marca 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku po rodzicach.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Dnia 15 stycznia 1938 r. małżonkowie W. i L. F. nabyli nieruchomość, gdzie zbudowali i prowadzili stolarnię. 3 czerwca 1948 r., postanowieniem Sądu Grodzkiego, prawo własności do tej nieruchomości, po bezpotomnej śmierci dotychczasowego właściciela, przeszło na jego siostrę J. M. 20 lutego 1950 r., zarządzeniem prezesa Centralnego Urzędu Drobnej Wytwórczości, ustanowiony został przymusowy zarząd państwowy nad przedsiębiorstwem Zakład Stolarski W.F., a zarząd ten powierzono Polskim Zakładom Optycznym w W. 23 listopada 1993 r. następca prawny części spadkobierców po W.F. - Z.S. wystąpił do Ministerstwa Przemysłu i Handlu z wnioskiem o stwierdzenie nieważności zarządzenia prezesa Centralnego Urzędu Drobnej Wytwórczości. 4 kwietnia 2005 r. Minister Gospodarki i Pracy stwierdził, że zarządzenie prezesa Centralnego Urzędu Drobnej Wytwórczości z dnia 20 lutego 1950 r. zostało wydane bez podstawy prawnej z rażącym naruszeniem prawa. Decyzja Ministra Gospodarki i Pracy stała się prawną podstawą do ubiegania się wszystkich spadkobierców po W.F. o uzyskanie prawa do spadku. 18 grudnia 2006 r. Prezydent Miasta ustanowił prawo użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości na rzecz spadkobierców po W.F. 25 lipca 2012 r. Zarząd Dzielnicy orzekł o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności do omawianej nieruchomości dla wszystkich 18-tu osób będących spadkobiercami ze szczegółowym określeniem części spadku przypadającej na każdą z nich. 31 października 2012 r. w Kancelarii Notarialnej D.K. sporządzony został akt notarialny sprzedaży przedmiotowej nieruchomości a uzyskana z tej sprzedaży kwota została rozdzielona wśród spadkobierców według przypadających na każdego z nich części udziału w masie spadkowej. Wnioskodawczyni posiadającej 1,74% udziału we współwłasności przypadła ostatecznie kwota 19.044,59 zł.

Prawo do udziału we współwłasności Wnioskodawczyni uzyskała w wyniku postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 14 grudnia 1998 r. stwierdzającego nabycie prawa do 1/4 części spadku po pierwotnej spadkobierczyni, jej matce B.J., zmarłej 11 czerwca 1998 r. W dniu 13 stycznia 2000 r. ten sam sąd powiększył przypadającą na nią część o 1/3 spadku po ojcu S.J. zmarłym 9 lipca 1999 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w obliczu przedstawionej sytuacji Wnioskodawczyni jest zobowiązana zapłacić podatek od otrzymanego spadku, a jeśli tak, to w jakiej wysokości i jakim terminie.

2. Czy sprzedaż odziedziczonego udziału w nieruchomości podlega opodatkowaniu dochodowemu od osób fizycznych, a jeśli tak, to w jakiej wysokości i jakim terminie.

Wnioskodawczyni uważa, że zgodnie z obowiązującymi przepisami nie mam obowiązku zapłacenia podatku od spadku pierwotnie pochodzącego od W. F., a do którego prawo odziedziczyła ostatecznie po śmierci rodziców.

Wnioskodawczyni podobnie uważa, że nie ma obowiązku zapłaty podatku dochodowego ze sprzedaży nieruchomości. Niemniej jednak, aby uniknąć ewentualnych błędów w interpretacji prawa podatkowego i wynikających z tego konsekwencji, złożyła niniejszy wniosek.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawczyni zajęta na gruncie podatku od spadków i darowizn w przedmiocie skutków podatkowych nabycia spadku po rodzicach. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. spadku.

Spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). W myśl art. 922 § 1 tej ustawy przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego). Wobec tego nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy. Zgodnie bowiem z treścią art. 1015 § 1 i § 2 zdanie pierwsze Kodeksu cywilnego oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku.

Z powołanych wyżej artykułów wynika, iż spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki, ale także uzasadnione prawnie nadzieje na nabycie prawa. Prawa majątkowe są składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie.

Z opisu przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż postanowieniem z dnia 14 grudnia 1998 r. Sąd Rejonowy stwierdził, iż spadek po zmarłej w dniu 11 czerwca 1998 r. matce B.J. nabyła w 1/4 części Wnioskodawczyni. Postanowieniem z dnia 13 stycznia 2000 r. ten sam Sąd stwierdził, że spadek po zmarłym w dniu 9 lipca 1999 r. ojcu S.J. nabyła w 1/3 części Wnioskodawczyni. Po rodzicach Wnioskodawczyni odziedziczyła prawo do udziału we współwłasności nieruchomości położonej w W. W dniu 20 lutego 1950 r., zarządzeniem prezesa Centralnego Urzędu Drobnej Wytwórczości, ustanowiony został przymusowy zarząd państwowy nad przedmiotową nieruchomością stanowiącą przedsiębiorstwo Zakład Stolarski W.F. W dniu 23 listopada1993 r. następca prawny części spadkobierców po W.F. - Z.S. wystąpił do Ministerstwa Przemysłu i Handlu z wnioskiem o stwierdzenie nieważności zarządzenia prezesa Centralnego Urzędu Drobnej Wytwórczości. W dniu 4 kwietnia 2005 r. Ministra Gospodarki i Pracy stwierdził, że ww. zarządzenie prezesa Centralnego Urzędu Drobnej zostało wydane bez podstawy prawnej z rażącym naruszeniem prawa. Decyzja Minister Gospodarki i Pracy stała się prawną podstawą do ubiegania się wszystkich spadkobierców po W.F. o uzyskanie prawa do spadku. W dniu 18 grudnia 2006 r. Prezydent Miasta ustanowił prawo użytkowania wieczystego na przedmiotowej nieruchomości na rzecz spadkobierców po W.F. W dniu 25 lipca 2012 r. Zarząd Dzielnicy orzekł o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności do omawianej nieruchomości dla wszystkich 18-tu osób będących spadkobiercami. W dniu 31 października 2012 r. sporządzony został akt notarialny sprzedaży przedmiotowej nieruchomości a uzyskana z tej sprzedaży kwota została rozdzielona wśród spadkobierców według przypadających na każdego z nich części udziału w masie spadkowej. Wnioskodawczyni posiadającej 1,74% udziału we współwłasności otrzymała 19.044,59 zł.

Zatem w przedmiotowej sprawie z uwagi na fakt nabycia spadku przed wejściem w życie z dniem 1 stycznia 2007 r. znowelizowanej ustawy o podatku od spadków i darowizn będą miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

Zgodnie z art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych (...).

W przypadku nabycia majątku spadkodawcy w drodze dziedziczenia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku - art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 4 tej ustawy, w przypadku nabycia, które nie zostało zgłoszone do opodatkowania, a następnie nabycie to stwierdzono pismem obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma. Jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.

Stosownie do art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

W przypadku nabycia rzeczy lub praw majątkowych niewykazanych w zeznaniu podatkowym, podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania podatkowego organowi, któremu złożono zeznanie podatkowe, w terminie 14 dni od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu (art. 17a ust. 3 ww. ustawy).

W myśl art. 21 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem:

Stosownie do art. 21 § 5 Ordynacji podatkowej jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, wysokość zobowiązania podatkowego, o którym mowa w § 1 pkt 2, ustala się zgodnie z danymi zawartymi w deklaracji, chyba że przepisy szczególne przewidują inny sposób ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego albo w toku postępowania podatkowego stwierdzono, że dane zawarte w deklaracji, mogące mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego, są niezgodne ze stanem faktycznym.

Z pojęciem zobowiązania podatkowego nierozerwalnie związania jest kwestia jego przedawnienia.

Na podstawie art. 68 § 1 i § 2 ww. ustawy zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2, nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Natomiast, gdy podatnik:

zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w § 1, nie powstaje, pod warunkiem że decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Reasumując należy stwierdzić, iż obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn w przedmiotowej sprawie powstał z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia praw do spadku po rodzicach Wnioskodawczyni, czyli odpowiednio po matce w 1999 r. i po ojcu w 2000 r.

W skład spadku po rodzicach, jak wynika z treści wniosku, wchodziło prawo majątkowe w postaci roszczenia o zwrot majątku pozostawionego przez poprzedników prawnych rodziców Wnioskodawczyni, na którym w dniu 20 lutego 1950 r. ustanowiony został przymusowy zarząd państwowy. Na Wnioskodawczyni ciążył zatem, po uprawomocnieniu się postanowień Sądu o nabyciu spadku po rodzicach, obowiązek złożenia zeznania podatkowego z tytułu nabycia tego prawa. Z treści wniosku nie wynika, że Wnioskodawczyni złożyła wówczas w urzędzie skarbowym zeznanie o nabyciu spadku po rodzicach, w którym wykazała ww. prawo majątkowe. Natomiast z treści wniosku wynika, że dopiero w dniu 18 grudnia 2006 r. Prezydent Miasta ustanowił prawo użytkowania wieczystego na przedmiotowej nieruchomości na rzecz spadkobierców po W.F. a w dniu 25 lipca 2012 r. Zarząd Dzielnicy orzekł o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności do omawianej nieruchomości dla wszystkich 18-tu osób będących spadkobiercami.

W przedmiotowej sprawie znajdzie zatem zastosowanie powołany wyżej art. 68 § 2 Ordynacji podatkowej dotyczący przedawnienia zobowiązania podatkowego. Skoro obowiązek podatkowy w przedmiotowej sprawie powstał odpowiednio w 1999 r. i w 2000 r. zatem upłynął już przewidziany w powołanym przepisie 5-letni termin. Oznacza to, iż zobowiązanie podatkowe z tytułu nabycia przedmiotowego spadku nie powstało, przedawnieniu uległo prawo do jego ustalenia; tym samym Wnioskodawczyni (spadkobierczyni) nie jest zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie wskazuje się, iż organ podatkowy rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w granicach zdarzenia przedstawionego we wniosku przez Wnioskodawczynię. Organ podatkowy nie ocenia zgodności opisu zdarzenia sformułowanego we wniosku z rzeczywistością. Jeżeli zdarzenie przedstawione we wniosku nie odpowiada rzeczywistości, interpretacja nie wywołuje skutków prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.