IBPBII/1/436-63/12/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 28 listopada 2011 r. (data wpływu do Organu - 1 grudnia 2011 r.), uzupełnionym w dniu 21 i 28 lutego 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 1 grudnia 2011 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 8 lutego

2012 r. znak: IBPP2/443-1281/11/ICz, IBPB II/1/436-489/11/MZ wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 21 i 28 lutego 2012 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (spółka z o.o.) prowadzi działalność gospodarczą w Polsce. Przedmiotem działalności jest m.in. pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana (64.99.Z) oraz pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszy emerytalnych.

Wnioskodawca zajmuje się usługami w zakresie pośrednictwa finansowego i jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca zamierza nabywać ze środków własnych wierzytelności innych podmiotów gospodarczych w drodze umowy sprzedaży wierzytelności. Nabyta wierzytelność wejdzie w skład przedsiębiorstwa jako jej aktywa. Umowa nie będzie nakładała na Wnioskodawcę jakiegokolwiek innego poza zapłatą "ceny" obowiązku świadczenia na rzecz cedenta. Wierzytelności są nabywane po cenie niższej od wartości nominalnej. Wnioskodawca zamierza we własnym imieniu i na własny rachunek oraz ryzyko egzekwować wierzytelność. Możliwe będzie również rozliczenie z dłużnikiem w drodze kompensaty lub rozliczenia długu w zamian za inną wierzytelność dłużnika. Wierzytelność może zostać również zbyta innym podmiotom.

Często w niektórych umowach uregulowane jest prawo do jej rozwiązania na warunkach tam określonych i wówczas wierzytelność wraca do cedenta (umowa z regresem). Na różnicę pomiędzy ceną nominalną, a ceną nabycia spółka wystawia zbywcy fakturę VAT.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, iż:

* Umowa nie nakłada i nie przewiduje nakładania na Wnioskodawcę jakiegokolwiek innego poza zapłatą "ceny" obowiązku świadczenia na rzecz cedenta. Również cedent nie zapłaci żadnej dodatkowej prowizji na rzecz cesjonariusza. Jedynym "wynagrodzeniem" będzie różnica pomiędzy wartością nominalną wierzytelności, a ustaloną pomiędzy stronami w umowie ceną, którą Wnioskodawca zapłaci za wierzytelność.

* W cenie wierzytelności nie jest zawarta prowizja ani żadne wynagrodzenie dla Wnioskodawcy - nabywcy wierzytelności.

* Różnica pomiędzy wartością nominalną wierzytelności, a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą wartość wierzytelności - dotyczy sytuacji dalszej odsprzedaży nabywanych wierzytelności, gdy Wnioskodawca staje się cedentem.

* Wierzytelności, które są przedmiotem zapytania są to zarówno wierzytelności, co do których istnieją obiektywne obawy, że będą sprawiały trudności w windykacji jak i takie, których nie można zakwalifikować do trudno ściągalnych, a windykacja ich, dzięki posiadanym przez Wnioskodawcę narzędziom (wykwalifikowany zespół windykatorów, obsługa prawna profesjonalnej kancelarii adwokackiej, współpraca z prężnie działającymi komornikami, specjalne oprogramowanie do obsługi wierzytelności), nie stwarza większych problemów.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy nabycie wierzytelności w opisanym zdarzeniu nie będzie rodzić konieczności opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca wskazał, iż, co do zasady, umowy sprzedaży rzeczy i praw majątkowych podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych). Od powyższej zasady przewidziano pewne wyjątki. Przykładowo nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych m.in. umowy sprzedaży jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Mając na uwadze powyższe uregulowania Wnioskodawca uważa, że usługa ta jest objęta podatkiem od towarów i usług co jednocześnie wyklucza konieczność opodatkowania czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych odnoszącym się

do zdarzenia przyszłego. W pozostałym zakresie wniosku zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają m.in. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Instytucję przelewu (cesji) wierzytelności regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.

- Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela podczas, gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Z treści art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że czynnością stanowiącą podstawę cesji może być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inne umowy zobowiązujące do przeniesienia wierzytelności.

Podkreślić należy, że umowa cesji jako nie wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o ile nie przybierze postaci jednej z umów wymienionych w tym przepisie w szczególności umowy sprzedaży uregulowanej w przepisach Kodeksu cywilnego.

Z kolei, jeśli umowa cesji wierzytelności przybierze postać umowy sprzedaży, to wówczas podlega opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Z treści art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, iż o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona (za wyjątkiem sytuacji w ustawie szczegółowo wymienionych). Wyłączenie danej czynności cywilnoprawnej z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych ma więc miejsce tylko w przypadku, gdy z tytułu dokonania tej właśnie czynności, jedna ze stron jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W związku z tym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy sprzedaży wierzytelności podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy.

Ze przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca, będący spółką z o.o. oraz zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, zamierza nabywać ze środków własnych wierzytelności innych podmiotów gospodarczych w drodze umowy kupna-sprzedaży.

Zaznaczyć należy, iż niniejszą interpretacją dokonuje się rozstrzygnięcia jedynie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, natomiast nie rozstrzyga się czy powyższa umowa sprzedaży wierzytelności będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub też będzie z tego podatku zwolniona. W tym zakresie, tj. w zakresie dotyczącym opodatkowania podatkiem od towarów i usług, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie, podlegająca generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowa sprzedaży będzie wyłączona z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, o ile w świetle przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) umowa sprzedaży uznana zostanie za podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem lub mieszczącą się w zakresie zwolnienia od tego podatku.

We wniosku Wnioskodawca wskazuje, że umowa ta będzie objęta podatkiem od towarów i usług.

Jeżeli zatem prawidłowe są ustalenia Wnioskodawcy co do tego, że mająca być zawarta przez niego umowa kupna-sprzedaży wierzytelności w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług podlega uregulowaniom tejże ustawy, co zostanie zweryfikowane odrębnym rozstrzygnięciem, to umowa ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych - będzie z niego wyłączona.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.