IBPBII/1/436-55/10/AŻ - Opodatkowanie PCC działu spadku.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 9 marca 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 9 marca 2010 r.), uzupełnionym w dniu 10 maja 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania działu spadku - jest prawidłowe.

W dniu 9 marca 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania działu spadku.

Z uwagi na stwierdzone braki formalne wniosku, pismem z dnia 4 maja 2010 r. Znak: IBPB II/1/436-55/10/AŻ wezwano o jego uzupełnienie. W dniu 10 maja 2010 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 23 grudnia 2009 r. została zawarta ugoda pomiędzy A.S. a wnioskodawczynią w sprawie zniesienia współwłasności budynku na działce 4293. Wartość udziałów w działkach 4293 oraz 7491 wynoszą: #190; A.S. oraz #188; wnioskodawczyni. Strony ustaliły, iż wartość udziału należącego do wnioskodawczyni na działce 4293 wynosi 60.000 zł, natomiast wartość udziału należącego do A.S. na działce 7491 wynosi 35.000 zł. Ustalono więc, że A.S. odda swój udział w działce 7491 wnioskodawczyni a wnioskodawczyni swój udział w działce 4293 oraz nieruchomości położonej na tej działce. Ustalono również, że A.S. dopłaci wnioskodawczyni kwotę 25.000 zł. Przedmiotem sprawy była nieruchomość zabudowana budynkiem z 1937 r. (działka 4293) oraz nieruchomość bez zabudowań (działka 7491). Na rozprawie sądowej w dniu 25 stycznia 2010 r. zostało wydane postanowienie w tej sprawie; uprawomocniło się z dniem 2 lutego 2010 r.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, iż zdarzeniem stanowiącym źródło powstania współwłasności był spadek po X.M. (zmarłym w dniu 2 listopada 1988 r.) oraz Y.M. (zmarłej w dniu 8 czerwca 1996 r.), zgodnie z którym wartość udziałów w działkach 4293 oraz 7491 wynosi: #190; A.S. oraz #188; wnioskodawczyni. W wyniku opisanej we wniosku ugody całkowicie została zniesiona współwłasność (działki 4293 oraz 7491 - wpisane były w jednej księdze wieczystej). Wnioskodawczyni nabyła na wyłączną własność działkę nr 7491 a A.S. nabyła na wyłączną własność działkę nr 4293 wraz z budynkiem. Strony ustaliły, iż wartość rynkowa udziału należącego do wnioskodawczyni (1/4 działki 4293 wraz z budynkiem) wynosi 60.000 zł natomiast wartość rynkowa udziału należącego do A.S. (3/4 działki 7491) wynosi 35.000 zł. Tytułem dopłaty A.S. zobowiązuje się uiścić kwotę 25.000 zł na rzecz wnioskodawczyni. Z treści opisanej we wniosku ugody wynika, iż A.S. oraz wnioskodawczyni dokonują działu spadku po X.M. oraz Y.M. w ten sposób, iż na wyłączną własność Pani A.S. przyznana zostaje nieruchomość oznaczona nr 4293 zabudowana budynkiem mieszkalnym oraz dwoma budynkami gospodarczymi drewnianymi, a na wyłączną własność wnioskodawczyni przyznana zostaje niezabudowana nieruchomość oznaczona nr 7491. Tym samym następuje całkowite zniesienie współwłasności.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Która ze stron i od jakiej kwoty powinna zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawczyni uważa, że zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych ugoda pomiędzy nią a A.S. dotyczy art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ww. ustawy czyli powinna być traktowana jako umowa o zniesienie współwłasności i podatek powinna zapłacić Pani A.S. w wysokości 2% od kwoty 25.000 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż niniejszą interpretacją dokonano rozstrzygnięcia jedynie w zakresie skutków podatkowych w podatku od czynności cywilnoprawnych powstałych po stronie wnioskodawczyni. W pozostałym zakresie - tj. skutków podatkowych w podatku od czynności cywilnoprawnych powstałych u drugiej strony opisanej we wniosku ugody - dokonano odrębnego rozstrzygnięcia.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat oraz, stosownie do punktu 3 wskazanego przepisu, orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione we wskazanym przepisie.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej lub, stosownie do pkt 3 z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu, doręczenia wyroku sądu polubownego lub zawarcia ugody - od przedmiotów opodatkowania określonych w art. 1 ust. 1 pkt 3.

W przypadku umowy o dział spadku lub o zniesienie współwłasności obowiązek podatkowy, zgodnie z treścią art. 4 pkt 5 ww. ustawy, ciąży na podmiocie nabywającym rzeczy lub prawa majątkowe ponad udział w spadku lub we współwłasności.

Stosownie natomiast do art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy podstawę opodatkowania przy umowie o zniesienie współwłasności lub o dział spadku stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności lub spadku.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy stawka podatku od umów o dział spadku i zniesienia współwłasności przy przeniesieniu własności nieruchomości wynosi - 2%.

Dział spadku polega na zniesieniu wspólności majątku spadkowego. Zgodnie z art. 1037 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) dział spadku może nastąpić na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Można go dokonać poprzez fizyczny podział rzeczy tzn. poszczególne przedmioty zostaną podzielone i przyznane poszczególnym spadkobiercom. W ramach tej formy podziału dopuszczalne jest ustalenie dopłat na rzecz niektórych współspadkobierców, które mają wyrównać różnicę wynikającą z udziału w spadku. Możliwe jest także przyznanie przedmiotów spadku w całości jednemu lub kilku współspadkobiercom i obciążenie ich obowiązkiem spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców. Drugą formą podziału spadku jest tzw. podział cywilny. Przedmioty należące do spadku zostają sprzedane, a uzyskana kwota ulega podziałowi pomiędzy współspadkobierców.

Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowują dział spadku, jeżeli wiąże się z obowiązkiem spłat lub dopłat. Spłata stanowi wyrażoną w pieniądzu równowartość udziału w majątku spadkowym i występuje wówczas przy dziale spadku, gdy całość majątku spadkowego przyznano jednemu lub kilku ze spadkobierców. Natomiast dopłata ma wyrównać różnice powstałe wskutek fizycznego podziału majątku między spadkobierców, gdy zachodzą rozbieżności między faktycznie przyznaną im częścią majątku a udziałem w spadku.

Z treści uzupełnienia wniosku wynika, iż na skutek ugody zawartej przed sądem doszło do działu spadku, w wyniku którego na wyłączną własność Pani A.S. przyznana została nieruchomość oznaczona nr 4293 zabudowana budynkiem mieszkalnym oraz dwoma budynkami gospodarczymi, a na wyłączną własność wnioskodawczyni przyznana została zabudowana nieruchomość oznaczona nr 7491. Tym samym nastąpiło całkowite zniesienie współwłasności. Tytułem dopłaty A.S. zobowiązała się uiścić kwotę 25.000 zł na rzecz wnioskodawczyni.

Wskazać zatem należy, iż dokonany dział spadku, przewidujący obowiązek dopłaty na rzecz wnioskodawczyni, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Obowiązek podatkowy, zgodnie z treścią art. 4 pkt 5 ww. ustawy, ciążyć będzie na podmiocie nabywającym rzecz ponad udział, a zatem nie na wnioskodawczyni lecz na drugiej stronie zawartej ugody.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Dodatkowo nadmienia się, iż niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, iż Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla wnioskodawczyni.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.