IBPBII/1/436-455/11/MZ - Skutki podatkowe darowizny udziału w nieruchomości na rzecz osoby najbliższej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 19 października 2011 r. (data wpływu do Organu - 20 października 2011 r.), uzupełnionym w dniu 29 i 30 grudnia 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny udziału w nieruchomości na rzecz osoby najbliższej - jest prawidłowe.

W dniu 20 października 2011 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny udziału w nieruchomości na rzecz osoby najbliższej.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 22 grudnia 2011 r. Znak: IBPB II/1/436-455/11/MZ, IBPB II/2/415-1144/11/MM wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 29 grudnia 2011 r. (uiszczenie dodatkowej opłaty) oraz w dniu 30 grudnia 2011 r. (pozostałe braki formalne).

W przedmiotowym wniosku po jego uzupełnieniu został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w dniu 29 września 2010 r. otrzymał od swojej matki w drodze darowizny #188; części nieruchomości zabudowanej budynkiem czterokondygnacyjnym (kamienicą czynszową). Darowizna na rzecz Wnioskodawcy dokonana została w formie aktu notarialnego. W wyniku sporządzenia tego aktu Wnioskodawca poniósł wydatki z tytułu podatku od spadków i darowizn, opłat notarialnych obejmujących opłatę sądową i taksę notarialną oraz naliczonego podatku od towarów i usług od czynności notariusza.

Z chwilą stania się współwłaścicielem tej nieruchomości od dnia 1 lipca 2011 r. Wnioskodawca zaczął uzyskiwać przychody z najmu lokali na podstawie umów zawartych z lokatorami przez darczyńcę. Wnioskodawca nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług oraz nie prowadzi działalności gospodarczej, natomiast najem opodatkowany jest na zasadach ogólnych.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy z tytułu przekazania Wnioskodawcy przez matkę części kamienicy w formie darowizny ciąży na darczyńcy i na obdarowanym obowiązek podatkowy w zakresie podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawca, powołując się na art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn wskazał, że syn jako zstępny należy do zerowej grupy podatkowej i z tego powodu Wnioskodawca zwolniony jest od podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawca wskazał również, że zgodnie z art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Zdaniem Wnioskodawcy, celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać na zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego - do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Według Wnioskodawcy, w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn nie zostały wyszczególnione ani rodzaj, czy charakter darowanych składników majątku objętych zwolnieniem, ani sposób, czy czas ich użytkowania. Dla skorzystania ze zwolnienia, zdaniem Wnioskodawcy, nie ma więc znaczenia jaki majątek będzie przedmiotem darowizny, ani w jaki sposób, czy jak długo będzie wykorzystywany przez obdarowanego.

W ocenie Wnioskodawcy obdarowany należący do grupy zerowej zgodnie z przedstawionymi przepisami jest zwolniony od podatku od spadków i darowizn.

Zaznacza się, iż przywołując powyżej stanowisko Wnioskodawcy - z uwagi na zakres niniejszej interpretacji - pominięto tę jego część, która odnosi się wyłącznie do uregulowań zawartych w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od spadków i darowizn. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku dochodowego od osób fizycznych, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - tytułem m.in. darowizny.

W myśl art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. N. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego - do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Umowa darowizny ma charakter umowy jednostronnie zobowiązującej (konsensualnej), której treścią jest złożenie przez darczyńcę oświadczenia woli poprzez zobowiązanie się do świadczenia pod tytułem darmym. Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przepisy powyższe nie uchybiają przepisom, które ze względu na przedmiot darowizny wymagają zachowania szczególnej formy dla oświadczeń obu stron (art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego), np. akt notarialny przy darowiźnie nieruchomości. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, prawa i inne świadczenia. Należy jednak zaznaczyć, iż podatkowi od spadków i darowizn podlega wyłącznie nabycie w drodze darowizny własności rzeczy lub praw majątkowych.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje - przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Jednakże stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 z późn. zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Przy czym, w myśl art. 4a ust. 4 przedmiotowej ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 cyt. ustawy).

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, iż Wnioskodawca na podstawie umowy darowizny zawartej w formie aktu notarialnego, w dniu 29 września 2010 r. nabył od swojej matki udział we współwłasności kamienicy, w wysokości #188;.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn - w przypadku darowizny ciąży na obdarowanym (nigdy na darczyńcy).

Mając jednakże na uwadze przywołane powyżej przepisy należy wskazać, iż w przedstawionym stanie faktycznym zostały spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia z opodatkowania na mocy powołanego art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, co oznacza, iż na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn. Dla skorzystania z tego zwolnienia nie ma znaczenia - jak słusznie stwierdził Wnioskodawca - jaki majątek jest przedmiotem darowizny, ani w jaki sposób i jak długo będzie wykorzystywany przez obdarowanego.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku Wnioskodawca dołączył plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy. Natomiast w sytuacji, gdyby matka Wnioskodawcy oczekiwała interpretacji w zakresie skutków podatkowych dokonanej darowizny winna wystąpić z odrębnym wnioskiem. Organ nie może bowiem w indywidualnej interpretacji, wydawanej na wniosek zainteresowanego, wypowiadać się w zakresie ewentualnych skutków prawnopodatkowych dla osób trzecich.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.