IBPBII/1/436-421/11/AŻ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 22 sierpnia 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 26 września 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zwrotu uiszczonego podatku w związku z uchyleniem się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu - jest prawidłowe.

W dniu 26 września 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie zwrotu uiszczonego podatku w związku z uchyleniem się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 11 sierpnia 2011 r. Wnioskodawczyni zawarła w formie aktu notarialnego umowę sprzedaży działki wraz z budynkiem za cenę 399 000 zł. Wnioskodawczyni oświadczyła, że znany jest jej stan przedmiotu sprzedaży, gdyż oglądała go wcześniej. Notariusz odprowadził z tego tytułu podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 7.980 zł. Następnego dnia Wnioskodawczyni udała się na teren nieruchomości. Okazało się jednak, że stan nieruchomości jest zasadniczo odmienny od tego jaki istniał w chwili oglądania jej przez Wnioskodawczynię. Sprzedający w dniu podpisania umowy nie poinformował Wnioskodawczyni, że budynek jest zalany i w piwnicach znajduje się woda na poziomie 0,5 m. Wnioskodawczyni została oszukana, gdyż sprzedający podstępnie zataił fakt zalania budynku. W związku z powyższym w dniu 12 sierpnia 2011 r. Wnioskodawczyni złożyła przed notariuszem oświadczenie o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu. W dniu 16 sierpnia 2011 r. notariusz aktem notarialnym rozwiązał umowę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni przysługuje prawo zwrotu uiszczonego podatku w związku z uchyleniem się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przedmiotowej sprawie zachodzą przesłanki określone w art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, tj. do zwrotu uiszczonego podatku. Wnioskodawczyni wskazała, iż jej stanowisko potwierdza wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 6 marca 2008 r. sygn. akt I SA/1661/06, z którego wynika, że skoro strona w postępowaniu o zwrot podatku przedłożyła stosowne oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych czynności dokonanej pod wpływem błędu, to należało przyjąć, że podjęta czynność prawna obarczona była względną nieważnością, gdyż co do tej kwestii nie było dotychczas odmiennego orzeczenia sądu powszechnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatek, z zastrzeżeniem ust. 2, podlega zwrotowi, jeżeli:

W myśl ust. 2 art. 11 ww. ustawy podatek nie podlega zwrotowi po upływie 5 lat od końca roku, w którym został zapłacony.

Jedną z przesłanek zwrotu podatku jest fakt uchylenia skutków prawnych oświadczenia woli (nieważność względna). Z nieważnością względną czynności prawnej mamy natomiast do czynienia m.in. w przypadku złożenia oświadczenia woli pod wpływem błędu w rozumieniu art. 84 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Art. 88 § 1 Kodeksu cywilnego daje możliwość osobie, która działała pod wpływem błędu uchylenia się od skutków prawnych tak złożonego oświadczenia woli. Uchylenie się następuje poprzez oświadczenie złożone w terminie określonym w art. 88 § 2 Kodeksu cywilnego. Samo złożenie oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych powoduje, że daną czynność prawną uważa się za nieważną od samego początku (ex tunc).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w dniu 11 sierpnia 2011 r. Wnioskodawczyni zawarła w formie aktu notarialnego umowę sprzedaży działki wraz z budynkiem. Wnioskodawczyni oświadczyła, że znany jest jej stan przedmiotu sprzedaży, gdyż oglądała go wcześniej. Notariusz odprowadził z tego tytułu podatek od czynności cywilnoprawnych. Następnego dnia Wnioskodawczyni udała się na teren nieruchomości. Okazało się jednak, że stan nieruchomości jest zasadniczo odmienny od tego jaki istniał w chwili oglądania jej przez Wnioskodawczynię. Sprzedający w dniu podpisania umowy nie poinformował Wnioskodawczyni, że budynek jest zalany i w piwnicach znajduje się woda na poziomie 0,5 m. Wnioskodawczyni została oszukana, gdyż sprzedający podstępnie zataił fakt zalania budynku. W związku z powyższym w dniu 12 sierpnia 2011 r. Wnioskodawczyni złożyła przed notariuszem oświadczenie o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu. W dniu 16 sierpnia 2011 r. notariusz aktem notarialnym rozwiązał umowę.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, iż w przedmiotowej sprawie zachodzą przesłanki określone w art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Jeżeli zatem istotnie jak wskazuje Wnioskodawczyni poprzez złożone oświadczenie nastąpiło uchylenie się od skutków prawnych podjętej czynności i było ono prawnie skuteczne, to spełnione zostały przesłanki do zwrotu podatku w trybie ww. regulacji.

Podkreślić jednakże należy, iż upoważniony Organ udziela pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania ustaw podatkowych oraz wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych i ratyfikowanych umów międzynarodowych związanych z materią podatkową. Organ interpretacyjny uprawniony jest zatem do dokonywania prawnopodatkowej kwalifikacji zdarzeń. Innymi słowy, aby Organ mógł wskazać jakie regulacje bądź skutki podatkowe związane są z dokonaniem konkretnej czynności - czynność ta musi być jednoznacznie określona i nazwana w świetle odrębnych - pozapodatkowych instytucji. W przedstawionym stanie faktycznym Organ nie ma zatem prawa rozstrzygać czy spełnione zostały przesłanki błędu i czy uchylenie się od skutków oświadczenia woli nastąpiło w sposób prawem przewidziany. Organ dokonywałby wówczas kwalifikacji cywilnoprawnej zdarzenia, do czego nie jest uprawniony, na co zwrócono również uwagę w powołanym przez Wnioskodawczynię wyroku Wojewódzki Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia z dnia 6 marca 2008 r. sygn. akt I SA/1661/06.

Skoro zatem Wnioskodawczyni wskazuje, iż złożyła przed notariuszem oświadczenie o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu - to Organ przyjmuje to wskazanie jako element stanu faktycznego.

Jeżeli zatem istotnie uchylone zostały skutki prawne oświadczenia woli (nieważność względna) Wnioskodawczyni przysługuje prawo zwrotu uiszczonego podatku.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.