IBPBII/1/436-373/14/ASz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) #8722; Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 13 listopada 2014 r. (data wpływu do Biura - 2 grudnia 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania - jest prawidłowe.

W dniu 2 grudnia 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Dnia 30 września 2014 r. Wnioskodawca wraz ze swoją partnerką (niespokrewnieni) zakupili spółdzielcze własnościowe mieszkanie. Przedmiotowa nieruchomość została nabyta w udziałach po 1/2. Cena przedmiotowego mieszkania wynosiła 250.000,00 zł.

Kupujący zobowiązali się do jej zapłacenia solidarnie. Przy czym, 50.000,00 zł pochodziło z ich wkładu własnego, pozostała zaś część pochodziła z kredytu mieszkaniowego. Kupujący zaciągnęli bowiem kredyt w wysokości 49.396,30 Euro. Zobowiązani są oni do jego solidarnej spłaty.

Istotne jest, że celem zabezpieczenia spłaty kredytu na przedmiotowej nieruchomości została ustanowiona hipoteka umowna w wysokości 73.944,45 Euro.

Wnioskodawca wraz ze swoją partnerką rozstali się. W konsekwencji, była partnerka Wnioskodawcy rozważa darowanie Wnioskodawcy swojej części ww. nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedmiotowym stanie faktycznym hipoteka ustanowiona na nieruchomości będzie zaliczana jako dług lub ciężar darowanej części nieruchomości.

W ocenie Wnioskodawcy, hipoteka ustanowiona na nieruchomości powinna być zaliczana jako ciężar lub dług darowanej nieruchomości.

Wnioskodawca wskazał, że stosowanie do art. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jednocześnie należy zauważyć, że ustawodawca nie wskazał definicji długów i ciężarów, jedynie przykładowo wyliczając przypadki zaliczające się do tej kategorii. Oznacza to, że katalog ten ma charakter otwarty, stąd również inne niewymienione w ustawie obciążenia nieruchomości będą wpływać na jej czystą wartość, w tym także #8722; zgodnie z ostatnimi interpretacjami organów podatkowych #8722; ciążące na nieruchomości hipoteki.

Hipoteka bowiem jest szczególnego rodzaju instrumentem służącym zabezpieczeniu wierzytelności, polegającym na możliwości obciążenia nieruchomości prawem, na mocy którego wierzyciel jest uprawniony do zaspokojenia się z nieruchomości, bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. Wobec powyższego należy stwierdzić, że wartość rynkowa nieruchomości powinna być pomniejszona o kwotę wierzytelności zabezpieczonej hipoteką.

W przedmiotowej sytuacji wartość hipoteki przewyższa wartość rynkową nieruchomości. W związku z czym czysta wartość udziału w nieruchomości otrzymanej w wyniku umowy darowizny będzie niższa od zera, zatem obowiązek podatkowy z tytułu dokonanej darowizny nie wystąpi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r. poz. 86), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: darowizny, polecenia darczyńcy.

Artykuł 5 ww. ustawy stanowi, że obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Natomiast na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 cyt. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje #8722; przy nabyciu w drodze darowizny #8722; z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy #8722; z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Jeżeli spadkobierca, obdarowany lub osoba, na której rzecz został uczyniony zapis zwykły lub windykacyjny, zostali obciążeni obowiązkiem wykonania polecenia lub zapisu zwykłego, wartość obciążenia z tego tytułu stanowi ciężar spadku, darowizny, zapisu zwykłego lub windykacyjnego, a w przypadku polecenia, o ile zostało wykonane (art. 7 ust. 2 ww. ustawy).

Z powyższego wynika więc, że długi i ciężary pomniejszają wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych, ale wyłącznie te, które istnieją w dniu nabycia rzeczy lub prawa majątkowego. Należy bowiem mieć na uwadze, że istotą przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn jest objęcie podatkiem przyrostu czystej wartości majątku podatnika.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że 30 września 2014 r. Wnioskodawca wraz ze swoją partnerką (niespokrewnieni) zakupili spółdzielcze własnościowe mieszkanie. Przedmiotowa nieruchomość została nabyta w udziałach po 1/2. Cena przedmiotowego mieszkania wynosiła 250.000,00 zł.

Kupujący zobowiązali się do jej zapłacenia solidarnie. Przy czym, 50.000,00 zł pochodziło z ich wkładu własnego, pozostała zaś część pochodziła z kredytu mieszkaniowego. Kupujący zaciągnęli bowiem kredyt w wysokości 49.396,30 Euro. Zobowiązani są oni do jego solidarnej spłaty. Celem zabezpieczenia spłaty kredytu na przedmiotowej nieruchomości została ustanowiona hipoteka umowna w wysokości 73.944,45 Euro.

Wnioskodawca wraz ze swoją partnerką rozstali się. W konsekwencji, była partnerka Wnioskodawcy rozważa darowanie Wnioskodawcy swojej części ww. nieruchomości.

W myśl art. 244 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.), hipoteka stanowi ograniczone prawo rzeczowe. Hipotekę regulują odrębne przepisy, a mianowicie ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2013 r. poz. 707, z późn. zm.). Zgodnie z art. 65 ust. 1 tej ustawy w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka).

W świetle powołanych przepisów, w przypadku nabycia nieruchomości (udziału w nieruchomości) obciążonej hipoteką #8722; jak w niniejszej sprawie #8722; obciążenie to stanowi ciężar w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W konsekwencji, ustalając podstawę opodatkowania, wartość nabywanego udziału w nieruchomości powinna być pomniejszona o wartość hipoteki. Podstawę opodatkowania w analizowanej sytuacji stanowi zatem czysta wartość nabywanego udziału w nieruchomości (po odliczeniu wartości hipoteki). Dla kwestii ustalenia podstawy opodatkowania nie ma znaczenia jaka kwota kredytu pozostała do spłacenia. Istotna jest kwota hipoteki, którą została obciążona opisana we wniosku nieruchomość. W rezultacie, jeśli wartość hipoteki przekroczy wartość nabywanego udziału w nieruchomości wówczas podstawa opodatkowania wyniesie 0. Tym samym nie dojdzie do powstania zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.