IBPBII/1/436-294/09/MCZ - Możliwość zwolnienia z opodatkowania umowy nieodpłatnej cesji praw do lokalu mieszkalnego zawartej pomiędzy matką a synem.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 28 stycznia 2010 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/1/436-294/09/MCZ Możliwość zwolnienia z opodatkowania umowy nieodpłatnej cesji praw do lokalu mieszkalnego zawartej pomiędzy matką a synem.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 listopada 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 13 listopada 2009 r.), uzupełnionym w dniu 22 grudnia 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych umowy cesji - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 listopada 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych umowy cesji.

Z uwagi na stwierdzone braki formalne wniosku pismem z dnia 7 grudnia 2009 r. Znak: IBPB II/1/436-294/09/MCZ wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 22 grudnia 2009 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Matka wnioskodawcy dokonywała wpłat na zakup mieszkania od developera przelewając środki bezpośrednio ze swojego konta bankowego na jego konto bankowe. Obecnie pragnie przeznaczyć ww. mieszkanie (jego budowa została ukończona) dla wnioskodawcy (syna). W tym celu planowane jest sporządzenie umowy cesji praw i obowiązków wynikających z zawartej przez nią umowy przedwstępnej sprzedaży lokalu mieszkalnego oraz wniesionego wkładu pieniężnego na rzecz wnioskodawcy. Potem zostanie sporządzony akt przenoszący własność ww. lokalu mieszkalnego na imię i nazwisko wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1.

Czy umowa nieodpłatnej cesji praw do lokalu mieszkalnego zawarta pomiędzy matką a synem jest umową darowizny praw majątkowych wolną od podatku od spadków i darowizn...

2.

Czy też jest to darowizna środków pieniężnych matki na rzecz syna, która w związku z przekazaniem tych środków bezpośrednio na konto dewelopera podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn...

3.

Czy należy najpierw sporządzić akt notarialny mieszkania na matkę a następnie odpowiednio na syna...

Zdaniem wnioskodawcy umowa nieodpłatnej cesji praw do lokalu mieszkalnego zawarta pomiędzy matką a synem jest umową darowizny praw majątkowych wolną od podatku od spadków i darowizn. Dlatego też ww. cesja praw do lokalu mieszkalnego, w ocenie wnioskodawcy nie może być potraktowana jako darowizna środków pieniężnych matki na rzecz syna i nie należy jej opodatkowywać podatkiem od spadków i darowizn. Wnioskodawca wyjaśnił, że to matka zawarła umowę przedwstępną sprzedaży mieszkania z deweloperem dlatego też to ona wpłacała środki pieniężne na konto bankowe dewelopera aż do wybudowania mieszkania, również matka potwierdziła odbiór kluczy do ww. mieszkania. Wszystko to miało miejsce przed zamiarem sporządzenia nieodpłatnej cesji praw dla wnioskodawcy jako syna.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

W myśl art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Umowa darowizny ma charakter umowy jednostronnie zobowiązującej (konsensualnej), której treścią jest złożenie przez darczyńcę oświadczenia woli - poprzez zobowiązanie się do świadczenia pod tytułem darmym. Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Instytucję przeniesienia (cesji) wierzytelności regulują natomiast przepisy art. 509 -518 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przeniesienie wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela podczas, gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Z treści art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że czynnością stanowiącą podstawę cesji może być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inne umowy zobowiązujące do przeniesienia wierzytelności.

Jak z powyższego wynika umowę cesji można uznać jako darowiznę, jeżeli posiada cechy darowizny, tzn. oświadczenie darczyńców o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny oraz cesja dokonywana jest bezpłatnie - kosztem majątku cedenta (darczyńcy), a cesjonariusz (obdarowany) nie jest zobowiązany do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za dokonaną cesję.

Zgodnie z art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Natomiast w myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Natomiast art. 4a ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1.

zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2.

udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 (tj. 9.637 zł) - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej - art. 4a ust. 3 ww. ustawy.

Obowiązek zgłoszenia w myśl art. 4a ust. 4 ww. ustawy nie obejmuje przypadków, gdy:

1.

wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

2.

gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa - art. 4 ust. 4 powołanej ustawy.

Wobec tego, biorąc pod uwagę opisane we wniosku zdarzenie przyszłe oraz przedstawiony powyżej stan prawny, należy stwierdzić, że jeżeli istotnie ww. cesja praw do lokalu mieszkalnego będzie umową darowizny w rozumieniu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego (m.in. została dokonana bezpłatnie kosztem majątku cedenta) i wnioskodawca zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, jako obdarowany, w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego dokona zgłoszenia nabycia majątku na formularzu SD-Z2 lub nabycie to nastąpi na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego, to nabycie przez wnioskodawcę praw majątkowych z tytułu przekazania na jego rzecz prawa do lokalu mieszkalnego - będzie zwolnione od podatku od spadków i darowizn.

Zatem w sytuacji gdy rzeczywiście dokonana zostanie cesja praw do lokalu mieszkalnego matki na rzecz syna to tym samym nie będzie można jej uznać za darowiznę środków pieniężnych.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy w tym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie Organ zaznacza, iż nie jest ani uprawniony ani zobligowany do wypowiadania się w kwestii dotyczącej jakie kroki winny podjąć strony (ile i jakie akty notarialne zawrzeć), aby uzyskać ostateczny efekt w postaci nabycia lokalu mieszkalnego przez wnioskodawcę. Tut. Organ na mocy danej mu delegacji ustawowej wynikającej z art. 14b Ordynacji podatkowej może jedynie wydawać pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego tj. oceniać stanowisko wnioskodawcy co do skutków podatkowych zaistniałych stanów faktycznych lub zamierzonych zdarzeń przyszłych. Powyższa kwestia (tj. sposób nabycia lokalu mieszkalnego) nie jest uregulowana przepisami prawa podatkowego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl