IBPBII/1/436-280/13/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 8 października 2013 r. (data wpływu do Biura - 8 października 2013 r.), uzupełnionym 12 grudnia 2013 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zakupu na podstawie licytacji komorniczej:

* lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe,

* przypadającego mu udziału w częściach wspólnych budynku i w gruncie - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 października 2013 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zakupu na podstawie licytacji komorniczej lokalu mieszkalnego i przypadającego mu udziału w częściach wspólnych budynku i w gruncie.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 4 grudnia 2013 r. znak: IBPB II/1/436-280/13/MZ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Wniosek uzupełniono 12 grudnia 2013 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 18 stycznia 2013 r. w Sądzie w B. odbyła się licytacja komornicza nieruchomości. Lokal mieszkalny stanowiący odrębny przedmiot własności ma ustanowioną księgę wieczystą nr. Przypadający mu udział w częściach wspólnych budynku, urządzeń i gruntu ma utworzoną odrębną księgę wieczystą nr...; obie prowadzone przez Sąd w B.

Podczas wyżej wspomnianej licytacji Sąd udzielił Wnioskodawcy przybicia własności ww. lokalu mieszkalnego za kwotę 277.300,00 zł, którą Wnioskodawca zaoferował na licytacji. Przybicie własności uprawomocniło się w dniu 29 maja 2013 r. Kwotę zaoferowaną podczas licytacji Wnioskodawca spłacił w całości ze środków uzyskanych z kredytu hipotecznego. Po wpłynięciu środków pieniężnych na konto Sądu, Sąd w dniu 8 sierpnia 2013 r. wydał postanowienie o przysądzeniu Wnioskodawcy własności ww. nieruchomości. Postanowienie to uprawomocniło się z dniem 24 września 2013 r. Od tego momentu Wnioskodawca jest prawnym właścicielem ww. nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy zwolnienie z opodatkowania obejmuje:

Wnioskodawca wskazał, że w związku z nabyciem przez niego (na drodze licytacji komorniczej) lokalu mieszkalnego, nabyty na podstawie egzekucji lokal mieszkalny, stanowiący odrębny przedmiot własności oraz przypadający mu udział w częściach wspólnych budynku i gruntu, mają ustanowione księgi wieczyste (ze wskazaniem numerów tych ksiąg) a także powołał treść art. 2 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w podanej przez niego sprawie, zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych, opodatkowaniu przypada jedynie nabycie udziału ułamkowego w nieruchomości gruntowej i "częściach wspólnych", gdyż pomimo posiadanej księgi wieczystej stanowią "udział" co według ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie jest "rzeczą". W ocenie Wnioskodawcy, lokal mieszkalny jako odrębna własność, zakupiony na drodze licytacji komorniczej, posiadający własną księgę wieczystą, nie powinien być opodatkowany podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ww. ustawy podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Natomiast stosownie do art. 1 ust. 2 pkt 2 przedmiotowej ustawy przepisy ustawy o czynnościach cywilnoprawnych - stosuje się odpowiednio do przedmiotów opodatkowania określonych ust. 1 pkt 2 i 3.

Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

W związku z powyższym, należy stwierdzić, że sprzedaż nieruchomości podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Na podstawie art. 2 pkt 3 wymienionej ustawy nie podlegają temu podatkowi umowy sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym.

Przez pojęcie rzeczy należy rozumieć, zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), tylko przedmioty materialne. Rzeczy dzielą się na rzeczy ruchome i nieruchome. Kodeks cywilny w art. 46 precyzuje, że nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków (lokale mieszkalne), jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. W związku z tym, że Kodeks cywilny nie zawiera definicji rzeczy ruchomych, przyjmuje się, że rzeczami ruchomymi są przedmioty materialne nie będące nieruchomościami.

Dodatkowo wskazać należy na brzmienie art. 48 Kodeksu, wedle którego z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania. Z kolei część składowa rzeczy, jak stanowi art. 47 § 1 Kodeksu, nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Zgodnie z tą zasadą wszystko, co jest trwale związane z gruntem stanowi jego część składową i nie może być odrębnym przedmiotem obrotu prawnego.

Ponadto z przepisu art. 195 ustawy - Kodeks cywilny wynika, iż własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Ponadto zgodnie z art. 196 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli, o czym stanowi art. 198 Kodeksu cywilnego. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Z kolei przez postępowanie egzekucyjne, o którym mowa w art. 2 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych należy rozumieć postępowanie regulowane przepisami ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.). Zgodnie z art. 998 § 1 tej ustawy określającym niezbędne wymogi dla wydania przez sąd postanowienia o przysądzeniu własności, po uprawomocnieniu się przybicia i wykonaniu przez nabywcę warunków licytacyjnych lub postanowieniu o ustaleniu ceny nabycia i wpłaceniu całej ceny przez Skarb Państwa sąd wydaje postanowienie o przysądzeniu własności.

Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów. Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności jest także tytułem egzekucyjnym do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości (art. 999 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego).

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca nabył w dniu 18 stycznia 2013 r., na podstawie licytacji komorniczej, lokal mieszkalny stanowiący odrębny przedmiot własności oraz przypadający Wnioskodawcy udział w częściach wspólnych budynku i gruntu, za kwotę 277.300,00 zł. Zarówno ww. lokal mieszkalny, jak i ww. udział mają ustanowione księgi wieczyste. Postanowienie o przysądzeniu własności ww. nieruchomości zostało wydane przez Sąd w dniu 8 sierpnia 2013 r., Postanowienie to uprawomocniło się w dniu 24 września 2013 r.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że Wnioskodawca nabył rzecz w postaci lokalu mieszkalnego oraz udział w rzeczy w postaci części wspólnych budynku i gruntu. Obie rzeczy, czyli nieruchomości, mają urządzone odrębne księgi wieczyste.

W świetle tego czynność cywilnoprawna w postaci sprzedaży lokalu mieszkalnego oraz udziału w częściach wspólnych budynku i gruntu, dokonana w postępowaniu egzekucyjnym nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Okoliczność, że przedmiotem nabycia jest udział w rzeczy nie ma wpływu na wyłączenie z opodatkowania.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe w części dotyczącej nabycia lokalu mieszkalnego a za nieprawidłowe w części dotyczącej nabycia udziału w częściach wspólnych budynku i w gruncie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.