IBPBII/1/436-28/10/MZ - Zwolnienie z PCC pożyczki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wspólnoty, przedstawione we wniosku z dnia 21 stycznia 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 29 stycznia 2010 r.), uzupełnionym w dniu 26 kwietnia 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy pożyczki - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 stycznia 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy pożyczki.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 12 kwietnia 2010 r. Znak: IBPB II/1/436-28/10/MZ, IBPB II/1/436-29/10/MZ wezwano do jego uzupełnienia, prosząc o wskazanie kto jest faktycznym wnioskodawcą i czyjej sprawy wniosek dotyczy. Wniosek uzupełniono w dniu 26 kwietnia 2010 r. poprzez jego skorygowanie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (Wspólnota Mieszkaniowa) w 2008 r. przyjął od Spółdzielni Mieszkaniowej X - swojego większościowego współwłaściciela i jednocześnie zarządcy - pomoc finansową na sfinansowanie niezbędnych prac remontowych budynku mieszkalnego wnioskodawcy. Podstawą przyznania pomocy była uchwała rady nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej X. Nie zawarto umowy pożyczki. Zarówno raty kapitałowe jak i odsetki należne od pożyczonej kwoty - w wysokości odpowiadającej realiom rynkowym - wnioskodawca spłaca ze środków gromadzonych na wyodrębnionym funduszu remontowym pochodzących z wpłat współwłaścicieli - w tym w znacznej części od Spółdzielni Mieszkaniowej X.

W listopadzie 2009 r. - pomimo znacznych wątpliwości co do zasadności odprowadzania podatku od czynności cywilnoprawnych od powyższej pomocy finansowej - wnioskodawca złożył deklarację p.c.c.-3 i odprowadził podatek wraz z odsetkami za zwłokę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy z tytułu zaciągnięcia pożyczki pieniędzy przeznaczonej na sfinansowanie niezbędnych prac remontowych budynku mieszkalnego Wspólnoty Mieszkaniowej i podlegającej spłacie z wyodrębnionego funduszu remontowego Wspólnota powinna odprowadzić podatek od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem wnioskodawcy, przyjmując od swojego współwłaściciela i jednocześnie zarządcy pomoc finansową przeznaczoną na sfinansowanie niezbędnych prac remontowych budynku mieszkalnego Wspólnoty nie powinien odprowadzać podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż:

* nie zawarto umowy pożyczki a przyjęto ją wyłącznie na podstawie uchwały rady nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej X, będącej organem stanowiącym posiadacza 95% udziałów we Wspólnocie,

* wnioskodawca zapłaciłby podatek od pożyczki zaciągniętej od swego współwłaściciela, a na podstawie art. 9 pkt 10 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych spółka kapitałowa pożyczając pieniądze od swego wspólnika z takiego podatku jest zwolniona.

Według wnioskodawcy, kolejnym argumentem przeciwko odprowadzaniu podatku od czynności cywilnoprawnych od zaciągniętej pożyczki jest fakt, że od tego zdarzenia już raz podatek jest odprowadzany - podatek dochodowy od osób prawnych pobierany od odsetek stanowiących przychody finansowe pożyczkodawcy, tak więc wnioskodawca ponosiłby podwójne koszty (odsetki od pożyczki i podatek od czynności cywilnoprawnych) a Skarb Państwa korzystałby dwukrotnie - poprzez podatek od czynności cywilnoprawnych od umowy pożyczki oraz podatek dochodowy od odsetek.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest - zgodnie ze złożonym wnioskiem - ocena stanowiska wnioskodawcy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Zauważyć jednocześnie należy, iż w przedmiotowej sprawie - jako, że czynność cywilnoprawna została dokonana w 2008 r. - będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2008 r.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy, podatkowi temu podlegają umowy pożyczki. Ponieważ w ustawie brak jest definicji umowy pożyczki, w tym zakresie należy posiłkować się uregulowaniami zawartymi w ustawie - Kodeks cywilny.

W myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Podstawę opodatkowania przy umowie pożyczki w myśl powołanej wyżej ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi kwota lub wartość pożyczki (art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy). Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy stawka podatku od umowy pożyczki wynosi 2%.

O powstaniu obowiązku uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnej decyduje, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, moment dokonania czynności cywilnoprawnej. Stosownie do art. 4 pkt 7 ustawy obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatnicy, na których ciąży obowiązek podatkowy, są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (deklaracja p.c.c.-3) oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że wnioskodawca w 2008 r. otrzymał pomoc finansową od Spółdzielni Mieszkaniowej X, będącej jego większościowym współwłaścicielem i zarządcą. Pomoc ta była przeznaczona na sfinansowanie niezbędnych prac remontowych budynku mieszkalnego. Zwracając kwotę pożyczoną - wnioskodawca spłaca raty kapitałowe oraz kwotę odsetek.

W tak przedstawionym stanie faktycznym należy stwierdzić, iż w efekcie - wbrew twierdzeniom wnioskodawcy - udzielona pomoc finansowa stanowi pożyczkę (mimo, że formalnie umowa pożyczki nie została zawarta), bowiem wyczerpuje wszystkie elementy definicji pożyczki zawartej w art. 720 Kodeksu cywilnego.

Jak bowiem wynika ze stanu faktycznego - pomoc finansowa została przyjęta, tj. określona kwota pieniężna wnioskodawcy została przekazana a następnie zwracana jest z należnymi odsetkami

Pożyczka ta podlegała zatem opodatkowaniu na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Stosownie do art. 4 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy na wnioskodawcy z tytułu otrzymanej pożyczki ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z przepisem art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stawka podatku od umowy pożyczki wynosiła 2%, a stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy podstawę opodatkowania stanowiła kwota lub wartość pożyczki.

Nie można również zgodzić się ze stanowiskiem wnioskodawcy, iż nie powinien odprowadzać podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż zapłaciłby podatek od pożyczki zaciągniętej od swego współwłaściciela. Wyrażając to stanowisko wnioskodawca wskazał, iż na podstawie art. 9 pkt 10 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych Spółka kapitałowa pożyczając pieniądze od swego wspólnika, jest zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych.

Należy bowiem wskazać, iż z treści wniosku nie wynika, jakoby wnioskodawca był jedną ze spółek kapitałowych wskazanych w art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), tj. spółką z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółką akcyjną.

Jednocześnie należy wskazać, iż nawet, gdyby wnioskodawca był jedną z ww. spółek kapitałowych, to z uwagi na fakt, iż wnioskodawca zaciągnął pożyczkę od swego współwłaściciela w 2008 r., pożyczki takie nie były wówczas na mocy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwolnione z podatku od czynności cywilnoprawnych. Pożyczki udzielane przez wspólników (akcjonariuszy) spółce kapitałowej były bowiem zwolnione z podatku w okresie do 31 grudnia 2006 r. na podstawie art. 9 pkt 10 lit. h) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Przepis ten został uchylony przez art. 2 pkt 9 lit. c) ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 222, poz. 1629). Dopiero od dnia 1 stycznia 2009 r., treścią art. 1 pkt 5 lit. a) tiret drugie ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 209, poz. 1319) wprowadzono przepis art. 9 pkt 10 lit. i) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z którym zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej. Przepis, na który powołuje się wnioskodawca obowiązuje zatem dopiero od początku 2009 r. i nie mógłby mieć zastosowania do pożyczki udzielonej w 2008 r.

Za niemożliwe do potwierdzenia należy także uznać stanowisko wnioskodawcy, iż od zaciągniętej pożyczki podatek jest już raz odprowadzany - podatek dochodowy od osób prawnych, pobierany od odsetek stanowiących przychody finansowe pożyczkodawcy. Jak już wskazano powyżej, obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawarcia umowy pożyczki powstał w momencie zawarcia tej umowy i ciążył na wnioskodawcy, jako pożyczkobiorcy. Powyższe oznacza, iż od umowy pożyczki jako czynności cywilnoprawnej, z tytułu samego jej zawarcia należny był tylko jeden podatek - podatek od czynności cywilnoprawnych. Natomiast ewentualny obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób prawnych, ciążący na pożyczkodawcy z tytułu uzyskania dochodu z odsetek płaconych przez wnioskodawcę w wyniku spłaty pożyczki, jest zobowiązaniem odrębnym od podatku od czynności cywilnoprawnych i dotyczy innego tytułu niż ten określony w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym nie można podatku dochodowego od osób prawnych utożsamiać z podatkiem od czynności cywilnoprawnych należnym z tytułu zawarcia umowy pożyczki. Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega bowiem czynność cywilnoprawna. Natomiast opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlega dochód (przychód). Umowa pożyczki została zatem opodatkowana tylko raz - w momencie jej zawarcia.

W świetle powyższego, stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu

- do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.