IBPBII/1/436-243/09/MZ - Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług sprzedaży części przedsiębiorstwa.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 31 sierpnia 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 7 września 2009 r.) uzupełnionym w dniu 30 października 2009 r. i w dniu 23 listopada 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy sprzedaży części przedsiębiorstwa - jest prawidłowe.

W dniu 7 września 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy sprzedaży części przedsiębiorstwa. Wniosek uzupełniono w dniu 30 października 2009 r.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z dnia 16 listopada 2009 r. Znak: IBPP1/443-905/09/MS, IBPB II/1/436-243/09/MZ wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 23 listopada 2009 r. poprzez wniesienie dodatkowej opłaty.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (Spółka z o.o.) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej posiada dwa wyodrębnione działy:

Każdy z wyodrębnionych w Spółce działów posiada wyodrębnioną strukturę organizacyjną, na czele której stoi członek zarządu Spółki odpowiedzialny za dany dział, jak również dedykowanych pracowników fizycznych i administracyjnych. W ramach istniejącego w Spółce informatycznego systemu wspomagania zarządzania oraz księgowości, Spółka sporządza dla wewnętrznych celów raportowych odrębne rachunki kosztów i przychodów, generowanych przez poszczególne działy, jak również prowadzi inne zestawienia mające przedstawić rzeczywisty obraz ich wyników finansowych i innych czynników.

Obecnie wnioskodawca planuje zbycie działu produkcji swojej spółce zależnej (Spółce X) poprzez zawarcie umowy kupna-sprzedaży. Na mocy umowy kupna-sprzedaży, jaką strony planują zawrzeć, Spółka X nabędzie następujące składniki majątkowe:

Ponadto, na mocy odpowiednich przepisów Kodeksu pracy, dojdzie do wstąpienia Spółki X w obowiązki pracodawcy wobec pracowników zatrudnionych dotychczas w dziale produkcji. Spółka X wstąpi również w prawa i obowiązki wnioskodawcy wynikające z części zawartych przez niego umów z kontrahentami, dotyczącymi głównie działalności produkcyjnej.

W wyniku sprzedaży działu produkcji, u wnioskodawcy pozostaną składniki majątkowe, konstytuujące dział sprzedaży i obsługi klienta, obejmujące środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, pozostałe zapasy, należności, środki pieniężne oraz zobowiązania. Ponadto, wnioskodawca pozostanie pracodawcą dla części dotychczasowych pracowników administracyjnych i fizycznych, którzy byli przez niego zatrudnieni w ramach działu sprzedaży i obsługi klienta. Należy przy tym zaznaczyć, że strony uzgodniły, iż określona część powierzchni biurowej oraz magazynowo-warsztatowej, wchodzącej w skład zbywanych na rzecz Spółki X nieruchomości będzie wynajmowana przez okres 10 lat na rzecz wnioskodawcy, na potrzeby działalności działu sprzedaży i obsługi klienta.

W rezultacie wyżej opisanych działań, tj. zbycia działu produkcji na rzecz Spółki X, dział produkcji będzie kontynuował działalność gospodarczą w zakresie, w jakim wykonywana była ona dotychczas w ramach Spółki. Z kolei wnioskodawca będzie nadal prowadził dotychczasową działalność w zakresie sprzedaży i obsługi klienta.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przedmiot transakcji sprzedaży pomiędzy wnioskodawcą a Spółką X w postaci konglomeratu składników majątkowych wchodzących w skład działu produkcji, zobowiązań oraz praw i obowiązków wynikających z umów zawartych przez wnioskodawcę, w tym umów z pracownikami stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, w związku czym transakcja ta jest wyłączona spod opodatkowania podatkiem od towarów i usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem wnioskodawcy, przedmiot transakcji stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług i tym samym jego sprzedaż powinna być wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, w związku z czym transakcja ta podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadniając swoje stanowisko, wnioskodawca wskazał, że jak wynika z regulacji art. 6 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa znajduje się poza zakresem regulacji ustawy o podatku od towarów i usług. Z kolei zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowaniu podlegają umowy sprzedaży rzeczy lub praw majątkowych, chyba, że na mocy art. 2 pkt 4 lit. a) i b), jedna ze stron takiej umowy sprzedaży byłaby opodatkowana lub zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, wówczas ta czynność cywilnoprawna nie podlegałaby opodatkowaniu. Według wnioskodawcy, biorąc pod uwagę fakt spełnienia przez przedmiot transakcji wszystkich przesłanek do uznania go za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, należy uznać, że sprzedaż składników majątkowych tworzących dział produkcji wnioskodawcy nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ze względu na wyżej wskazane wyłączenie. W rezultacie sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa przez wnioskodawcę na rzecz Spółki X powinna zostać opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jednocześnie zaznacza się, iż w niniejszej interpretacji pominięto część uzasadnienia stanowiska wnioskodawcy, odnoszącej się wyłącznie do stanowiska zajętego w zakresie zastosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska wnioskodawcy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie wyjaśnia się, że wniosek w pozostałej części, dotyczącej podatku od towarów i usług zostanie rozstrzygnięty odrębną interpretacją.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

W przepisach dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych brak jest definicji przedsiębiorstwa. W tym zakresie należy zatem posłużyć się właściwymi przepisami prawa zawartymi w odrębnych ustawach. Definicję "przedsiębiorstwa" zawiera przepis art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Na mocy tego przepisu przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

Zgodnie natomiast z art. 55² Kodeksu cywilnego czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Ponieważ transakcja zbycia części przedsiębiorstwa przybierze postać umowy sprzedaży, to wówczas generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych będą podlegać poszczególne składniki zbywanej części przedsiębiorstwa (rzeczy i prawa majątkowe) na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. ustawy wartość rynkową określa się na podstawie przeciętnych cen przedmiotu czynności cywilnoprawnych stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych określa stawki podatku, które wynoszą od umowy sprzedaży:

W myśl art. 4 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Umowa sprzedaży części przedsiębiorstwa powinna wymieniać składniki, których własność w wyniku umowy zostanie przeniesiona. Jest to uzasadnione z jednej strony brzmieniem zawartego w Kodeksie cywilnym przepisu dotyczącego zasad wykonywania zobowiązań, tj. art. 459 Kodeksu cywilnego, przewidującego obowiązek przedstawienia spisu rzeczy wchodzących w skład zbioru przez zobowiązanego do jego wydania. Z drugiej natomiast strony będzie to determinowane możliwymi konsekwencjami podatkowymi, jakie nastąpią w razie niedopełnienia tego obowiązku. Strony czynności cywilnoprawnej dotyczącej części przedsiębiorstwa powinny zatem wymienić wchodzące w skład sprzedaży rzeczy i prawa majątkowe, jednocześnie podając ich wartość rynkową, co pozwoli z kolei ustalić przy zastosowaniu odpowiednich stawek wysokość podatku.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy np. umowa sprzedaży jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Należy jednak zaznaczyć, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z tym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy sprzedaży podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja podlega regulacjom ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wobec tego należy wyjaśnić, że jeżeli z tytułu sprzedaży części przedsiębiorstwa jedna ze stron umowy sprzedaży będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z tego podatku - z wyjątkiem zwolnienia od podatku od towarów i usług dotyczącego umów sprzedaży przedmiotów wymienionych w art. 2 pkt 4 lit. b) tiret pierwsze ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych - wówczas umowa sprzedaży nie będzie w ogóle podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W przypadku natomiast, gdy zawarta umowa sprzedaży nie będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, wówczas umowa będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Należy zatem stwierdzić, że o ile z ustaleń poczynionych na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług będzie istotnie wynikało, że przedmiotowa umowa sprzedaży zawarta przez wnioskodawcę nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (do sprzedaży nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług), to nie znajdzie zastosowania wyłączenie określone w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, z tytułu przedmiotowej transakcji powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec tego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.