IBPBII/1/436-21/10/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 19 stycznia 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 22 stycznia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy zamiany - jest prawidłowe.

W dniu 22 stycznia 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy zamiany.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W kancelarii notarialnej wnioskodawcy, w dniu 4 stycznia 2010 r. małżonkowie X zawarli w formie aktu notarialnego umowę zamiany, na mocy której przenieśli na rzecz małżonków Y własność lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, a małżonkowie Y w zamian za to przenieśli na rzecz małżonków X własność stanowiącego odrębną nieruchomość lokalu mieszkalnego, wraz z wyposażeniem. Strony niniejszej czynności podały wartość przedmiotów zamiany na kwoty po 197.100,00 zł, przy czym oświadczyły, że lokal przenoszony przez małżonków Y jest po remoncie. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 lit. a) w związku z art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, przy dokonywaniu czynności wnioskodawca pobrał ten podatek w wysokości 2% od kwoty 197.100,00 zł. tj. w kwocie 3.942,00 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zawarcie opisanej umowy zamiany, gdzie wartości jej przedmiotów są równe, podlega opodatkowaniu a jeśli tak to od jakiej wartości i na jakiej podstawie prawnej.

Zdaniem wnioskodawcy, umowa zamiany tego rodzaju rodzi konieczność pobrania i odprowadzenia podatku od czynności cywilnoprawnych, albowiem przepis art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi, ze podstawę opodatkowania przy umowie zamiany stanowi w pozostałych przypadkach (a zatem także w przypadkach gdy nie występuje różnica wartości rynkowych zamienianych lokali lub praw do lokali) wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek.

W konsekwencji, opisany stan faktyczny wywołał skutki podatkowe, gdyż podstawa opodatkowania umowy wynikającej z przedstawionego stanu faktycznego nie wynika z art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, odnoszącego się do zamiany lokali lub praw do lokali w przypadku, gdy występuje różnica wartości rynkowych tych lokali lub praw do tych lokali, lecz z art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b) tej ustawy regulującego "pozostałe przypadki" i stanowić ją winna wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek. Ponieważ jednak wartości przedmiotów zamiany są równe podstawę opodatkowania stanowić powinna wartość jednego z nich według stawki 2% określonej w art. 7 ust. 1 pkt 2 lit. a) ww. ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Rzeczami w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) są tylko przedmioty materialne. Rzeczy dzielą się na nieruchomości (grunty, budynki oraz części budynków tzw. nieruchomości lokalowe) i na rzeczy ruchome. Przedmiotami zamiany w ujęciu Kodeksu cywilnego oprócz rzeczy mogą być prawa majątkowe. Prawami majątkowymi są przysługujące danej osobie prawa do korzystania i rozporządzania określoną rzeczą lub prawem ustanowionym na tej rzeczy.

Na podstawie art. 603 Kodeksu cywilnego przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. W myśl art. 604 Kodeksu cywilnego do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Podstawę opodatkowania przy umowie zamiany w myśl ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi różnica wartości rynkowych zamienianych lokali lub praw do lokali (art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy) lub wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek (art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy). Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. ustawy wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych określa stawki podatku, które wynoszą m.in. od umów zamiany:

* przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym - 2%

* przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych - 1%.

W myśl art. 4 pkt 2 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie zamiany ciąży na stronach czynności.

Zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego. Tym samym notariusz jest obowiązany pobrać podatek od czynności cywilnoprawnych od zawartej przed nim umowy zamiany.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że przed wnioskodawcą, będącym notariuszem została zawarta w formie aktu notarialnego umowa zamiany lokali mieszkalnych o równych wartościach - po 197.100,00 zł. Wnioskodawca, działając jako płatnik, z tytułu dokonania ww. czynności pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% od kwoty 197.100,00 zł. tj. w kwocie 3.942,00 zł.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że zawarta przed wnioskodawcą w formie aktu notarialnego umowa zamiany lokali mieszkalnych podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ustalając podstawę opodatkowania przy umowie zamiany, nie znajdzie zastosowania art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż dotyczy on wyłącznie tych przypadków, kiedy między zamienianymi rzeczami bądź prawami występuje różnica wartości rynkowych. We wszystkich pozostałych wypadkach zastosowanie znajdzie art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek. Oznacza to, iż podstawę opodatkowania ustala się od tej wartości przedmiotu umowy zamiany, od którego podatek będzie wyższy.

Jednak w przedmiotowej sprawie podane wartości lokali mieszkalnych będących przedmiotami umowy zamiany są równe a zatem - o ile podane wartości odpowiadały wartości rynkowej tych lokali - od każdej z tych wartości przypadał tej samej wysokości podatek. W tej sytuacji za podstawę opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych należało przyjąć wartość jednego z zamienianych lokali mieszkalnych, jeżeli istotnie wartość ta odpowiadała wartości rynkowej tego lokalu. Natomiast stawka podatku, wynikająca z art. 7 ust. 1 pkt 2 lit. a) ww. ustawy i liczona od wartości rynkowej jednego z zamienianych lokali wynosiła 2%.

Wobec tego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.