IBPBII/1/436-197/11/MCZ

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 29 czerwca 2011 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/1/436-197/11/MCZ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 25 marca 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 30 marca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny przedsiębiorstwa - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 marca 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny przedsiębiorstwa.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Ojciec wnioskodawczyni, prowadzi samodzielną działalność gospodarczą w branży urządzeń elektrycznych. W skład przedsiębiorstwa wchodzą m.in. środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, inne składniki majątku oraz pracownicy. Aby umożliwić sukcesję prowadzonego przez ojca przedsiębiorstwa oraz jego dalszy rozwój, planowana jest jego restrukturyzacja i przekazanie go na współwłasność jego córkom - wnioskodawczyni oraz jej siostrze - w drodze zawartej w formie aktu notarialnego umowy darowizny. Obdarowane, w celu stworzenia ram prawnych dla zarządzania otrzymanym przedsiębiorstwem, zamierzają utworzyć spółkę cywilną i w przyszłości prowadzić działalność gospodarczą w tej formie.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy przekazanie wnioskodawczyni oraz jej siostrze (zamierzającym utworzyć spółkę cywilną) przedsiębiorstwa w formie darowizny podlega zwolnieniu podatkowemu przewidzianemu w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zdaniem wnioskodawczyni, zgodnie z przytoczonymi we wniosku przepisami art. 4a ust. 1 i art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, darowizna przedsiębiorstwa na rzecz córki będzie zwolniona od podatku od spadków i darowizn. Ponieważ umowa darowizny zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego, obdarowana nie będzie zobowiązana do zgłoszenia otrzymanej darowizny naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego.

W ocenie wnioskodawczyni, w rozważanej sytuacji spełnione zostaną wszystkie przesłanki warunkujące uzyskanie zwolnienia od podatku od spadków i darowizn przekazania wnioskodawczyni przedsiębiorstwa w formie darowizny.

Ponieważ ustawodawca nie wyszczególnił składników, które są objęte zwolnieniem od podatku, więc bez znaczenia pozostaje, jaki majątek będzie przedmiotem darowizny oraz jaka jest jego wartość. W celu uzyskania zwolnienia od podatku wystarczające jest zatem spełnienie przesłanek wymienionych w art. 4a ust. 1 tej ustawy.

Wnioskodawczyni w drodze darowizny nabędzie przedsiębiorstwo (w rozumieniu przepisu art. 551 ustawy - Kodeks cywilny), tj. nabędzie własność wszystkich rzeczy oraz praw majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Jak wskazała wnioskodawczyni - na gruncie art. 551 ustawy - Kodeks cywilny pod pojęciem przedsiębiorstwa rozumiany jest zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych, przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej, a obejmujący m.in. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo, własność nieruchomości lub ruchomości, wierzytelności i środki pieniężne oraz księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Wnioskodawczyni, będąca córką darczyńcy, należy do jednej z grup osób wymienionych w art. 4a ust. 1 ww. ustawy (do zstępnych), spełniając tym samym pierwszy z warunków uzyskania zwolnienia od podatku.

Zdaniem wnioskodawczyni, bez znaczenia w tym przypadku pozostaną dwie okoliczności, tj.:

* fakt, iż przedsiębiorstwo zostanie przekazane w drodze darowizny nie tylko jej, ale także jej siostrze oraz

* iż wnioskodawczyni, w celu usprawnienia zarządzania przedsiębiorstwem, będzie wraz ze swą siostrą działała w formie spółki cywilnej, która na gruncie Kodeksu cywilnego nie stanowi odrębnego podmiotu gospodarczego, lecz wyłącznie rodzaj umowy, na podstawie której wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w określony sposób.

Wnioskodawczyni uważa, że nie powstanie obowiązek zgłoszenia nabycia własności rzeczy oraz praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, gdyż spełniona zostanie dyspozycja art. 4a ust. 4 pkt 2 tejże ustawy - umowa darowizny przedsiębiorstwa zostanie zawarta w formie aktu notarialnego.

Reasumując, wnioskodawczyni uważa, iż spełnia wymienione w art. 4a ustawy warunki - należy do grupy zstępnych darczyńcy oraz w przypadku zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego nie dotyczy jej obowiązek zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego - a zatem, zdaniem wnioskodawczyni, nabycie przez nią przedsiębiorstwa będzie podlegało w opisanym zdarzeniu przyszłym zwolnieniu z opodatkowania na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Na potwierdzenie swojego stanowiska wnioskodawczyni powołała liczne interpretacje indywidualne Ministra Finansów cytując ich fragmenty, a następnie wskazała, iż jej zdaniem pogląd w nich zawarty jest jednolity.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska wnioskodawczyni w zakresie podatku od spadków i darowizn w części dotyczącej skutków podatkowych dla wnioskodawczyni wynikających z darowizny przedsiębiorstwa.

W pozostałym zakresie, tj. w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz w zakresie podatku od spadków i darowizn w części dotyczącej skutków podatkowych jakie wystąpią po stronie siostry wnioskodawczyni w wyniku darowizny przedsiębiorstwa - wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia "darowizna" należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przepisy powyższe nie uchybiają przepisom, które ze względu na przedmiot darowizny wymagają zachowania szczególnej formy dla oświadczeń obu stron (art. 890 § 2 Kodeksu cywilnego).

Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują zatem szczególną formę dla umowy darowizny; umowa taka - powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy tylko wówczas, gdy darowizna została spełniona, chyba, że przepisy wymagają formy szczególnej ze względu na przedmiot darowizny, np. akt notarialny przy darowiźnie nieruchomości.

Stosownie do art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje - przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw, a wartość praw do wkładów oszczędnościowych - w wysokości tych wkładów - art. 8 ust. 1 ww. ustawy. Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego - art. 8 ust. 3 powołanej ustawy.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Natomiast stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1.

zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy a od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2.

udokumentują - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 (tj. 9.637 zł) - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 z późn. zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1.

wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

2.

gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 cyt. ustawy).

Z treści wniosku wynika, że ojciec wnioskodawczyni zamierza darować jej oraz jej siostrze przedsiębiorstwo. Darowizna będzie dokonana w formie aktu notarialnego.

Zatem należy stwierdzić, że planowana przez ojca wnioskodawczyni darowizna ww. przedsiębiorstwa na rzecz dwóch córek, tj. osób wymienionych w zamkniętym katalogu określonym w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podlega, co do zasady opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, jednakże będzie korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn jeżeli zostaną spełnione łącznie warunki wymienione w powołanych wyżej przepisach art. 4 ust. 4 i art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przy czym zaznaczyć należy, że jeżeli umowa darowizny przedsiębiorstwa zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego, to dla zachowania warunków zwolnienia nie będzie konieczne zgłoszenie jej do urzędu skarbowego.

Jednocześnie należy zauważyć, że fakt, iż przedsiębiorstwo zostanie przekazane w drodze darowizny nie tylko wnioskodawczyni ale także jej siostrze nie będzie miał znaczenia dla korzystania przez wnioskodawczynię ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Również to, że wnioskodawczyni, wraz ze swoją siostrą zamierza prowadzić przedsiębiorstwo w formie spółki cywilnej nie będzie miało wpływu na możliwość skorzystania ze zwolnienia podatkowego przewidzianego w art. 4a ww. ustawy, gdyż przepis ten nie zawiera żadnych dodatkowych warunków dotyczących tego zwolnienia, w tym warunków formy prowadzenia przedsiębiorstwa. Skoro obdarowaną ma być osoba fizyczna, tj. wnioskodawczyni (i jej siostra), to fakt, iż przedmiot darowizny będzie wprowadzony do spółki cywilnej nie ma znaczenia dla zachowania praw do zwolnienia. Istotnym natomiast do zachowania prawa do zwolnienia jest spełnienie łącznych przesłanek wymienionych w treści powołanego art. 4a cyt. ustawy.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawczyni, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl