IBPBII/1/436-153/13/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 maja 2013 r. (data wpływu do tut. Biura - 3 czerwca 2013 r.), uzupełnionym w dniu 5 sierpnia 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych wpływu środków pieniężnych na wspólne konto małżonków mających rozdzielność majątkową małżeńską - jest prawidłowe.

W dniu 3 czerwca 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych wpływu środków pieniężnych na wspólne konto małżonków mających rozdzielność majątkową małżeńską.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 25 lipca 2013 r. znak: IBPB II/1/436-153/13/MCZ wezwano o jego uzupełnienie, tj. doprecyzowanie stanu faktycznego, przeformułowanie pytania tak aby odnosiło się wyłącznie do zagadnień podatkowych oraz zajęcie w tym kontekście stanowiska w zakresie sytuacji prawnopodatkowej Wnioskodawcy. Wniosek uzupełniono w dniu 5 sierpnia 2013 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim, przy czym w tymże związku obowiązuje rozdzielność majątkowa pomiędzy małżonkami, wprowadzona na podstawie umowy z dnia 18 października 2012 r.

Jednocześnie zostanie przez małżonków zawarta z bankiem umowa o prowadzenie wspólnego rachunku bankowego, na podstawie której bank będzie w imieniu Wnioskodawcy i jego żony gromadził i przechowywał środki pieniężne, które zostaną wpłacone na wspólnie otwarty i prowadzony rachunek bankowy. Tym samym w świetle zawartej umowy rachunku bankowego Wnioskodawca wspólnie z żoną, będzie współposiadaczem środków pieniężnych zgromadzonych na prowadzonym w ten sposób rachunku bankowym.

Wnioskodawca planuje wspólnie z żoną, iż każdy z małżonków będzie zachowywał prawo zasilania wspólnego rachunku bankowego środkami pochodzącymi z różnych źródeł, w tym również środkami pieniężnymi pochodzącymi z bmajątku odrębnego, tak jego żony, jak i jego majątku odrębnego. Zasadniczo Wnioskodawca przewiduje, iż większość zgromadzonych na wspólnym rachunku bankowym środków będzie pochodziła z majątku odrębnego żony.

W zakresie uprawnień do dokonywania wypłat ze wspólnie prowadzonego rachunku bankowego małżonkowie przewidują, iż zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami każdy ze współposiadaczy wspólnego rachunku będzie zachowywał prawo składania dyspozycji bankowych mających na celu rozporządzenie zgromadzonymi na rachunku środkami, przy czym zakładają, iż dysponowanie środkami będzie dokonywało się proporcjonalnie do praw jakie przysługują współposiadaczom do kwot zgromadzonych na rachunku bankowym.

W piśmie z dnia 31 lipca 2013 r. (data wpływu do Organu - 5 sierpnia 2013 r.), stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca doprecyzował zdarzenie przyszłe i wskazał, że:

* W opisanym zdarzeniu przyszłym wpływy środków na wspólny rachunek bankowy pochodzący z majątku współmałżonka nie będzie stanowił każdorazowo darowizny na rzecz drugiego współmałżonka.

* Posiadanie wspólnego rachunku bankowego daje Wnioskodawcy prawo dysponowania środkami finansowymi współmałżonka na zasadzie pełnomocnictwa, lecz środki te nie przechodzą na własność drugiego współmałżonka. Nie jest intencją małżonków tzn. żony oraz Wnioskodawcy, aby którakolwiek ze stron środki finansowe zgromadzone na wspólnym koncie, należące do współmałżonka, wypłacała lub wydawała na jakikolwiek cel bez zgody współmałżonka.

* Uprawnienie do dysponowania środkami współmałżonka pochodzącymi z jego majątku wynika nie z darowizny, lecz posiada funkcje i prawa na zasadzie pełnomocnictwa do rachunku bankowego.

W związku z powyższym - z uwzględnieniem zmian wynikających z uzupełnienia wniosku - zadano następujące pytania:

1. Czy w związku z uczynieniem współmałżonka współwłaścicielem konta lub kont współmałżonkowie staną się właścicielami połowy środków finansowych znajdujących się na kontach i Wnioskodawca będzie zobowiązany do zgłaszania do urzędu skarbowego darowizny w wysokości połowy znajdujących się na kontach środków w celu uzyskania zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

2. Czy w przypadku wpływu na konta nowych środków, które będą faktycznie przeznaczone dla jednego z współmałżonków i będą jego własnością, przy każdym wpływie Wnioskodawca będzie musiał zgłaszać każdorazowo darowiznę do urzędu skarbowego w celu uzyskania wskazanego powyżej zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.

Zdaniem Wnioskodawcy - przedstawionym w uzupełnieniu wniosku - sam fakt posiadania wspólnego konta lub uczynienie jednego z współmałżonków współwłaścicielem konta lub kont nie będzie oznaczał faktycznego dokonania przez współmałżonków jakichkolwiek darowizn. Jedynie podpisanie umowy darowizny lub faktyczne przekazanie środków finansowych przez któregokolwiek z współmałżonków oznaczałoby konieczność zgłoszenia otrzymania darowizny w urzędzie skarbowym.

Tak długo jak umowa nie zostanie podpisana lub przedmiot darowizny nie zostanie wydany, czyli środki finansowe znajdujące się na kontach współmałżonków nie zostaną faktycznie wypłacone przez Wnioskodawcę, w części nie należącej do niego środki znajdujące się na wspólnych kontach będą pozostawały wyłączną własnością jednego z współmałżonków. Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zgłaszania darowizny do urzędu skarbowego w celu skorzystania ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznaczyć należy, iż przedmiotem oceny zawartej w niniejszej interpretacji jest tylko i wyłącznie stanowisko Wnioskodawcy odnoszące się do skutków podatkowych przedstawionego zdarzenia przyszłego. Ocenie tej - tak jak już zwrócono na to uwagę w wezwaniu do uzupełnienia wniosku - nie podlegają te stwierdzenia Wnioskodawcy, które odnoszą się do kwestii jaka czynność prawna ma miejsce w przedstawionym zdarzeniu przyszłym. Wypowiedź Wnioskodawcy na temat dysponowania środkami, które wpływają na wspólne konto małżonków przyjęto jako część wniosku-opis zdarzenia przyszłego - nie podlegający ocenie, gdyż nie są to zagadnienia podatkowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Ponieważ przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia "darowizna" należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 ww. ustawy wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują zatem szczególną formę dla umowy darowizny; umowa taka - pod rygorem nieważności powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy tylko wówczas, gdy darowizna została spełniona.

Z kolei w myśl art. 889 Kodeksu cywilnego nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia:

* gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu;

* gdy kto zrzeka się prawa, którego jeszcze nie nabył albo które nabył w taki sposób, że w razie zrzeczenia się prawo jest uważane za nie nabyte.

Zatem daną czynność można uznać za darowiznę, jeżeli posiada cechy tegoż zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści cytowanego art. 889 ustawy.

Zgodnie z art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje - przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Stosownie do art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Natomiast stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 z późn. zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 cyt. ustawy).

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę wynika, że Wnioskodawca będąc w związku małżeńskim w dniu 18 października 2012 r. podpisał umowę o w rozdzielności majątkowej małżeńskiej. Jednocześnie rozważa zawarcie z bankiem umowy o prowadzenie wspólnego z żoną rachunku bankowego. W świetle tej umowy Wnioskodawca będzie współposiadaczem środków pieniężnych zgromadzonych na tym rachunku, który będzie zasilany z majątku odrębnego zarówno Wnioskodawcy jak i jego żony. Większość zgromadzonych na wspólnym rachunku środków pieniężnych będzie pochodziło z majątku odrębnego jego żony. Każdy ze współposiadaczy wspólnego rachunku zachowa prawo składania dyspozycji bankowych mających na celu rozporządzenie zgromadzonymi na rachunku środkami, jednakże proporcjonalnie do kwot zgromadzonych przez niego na rachunku bankowym. Posiadanie wspólnego rachunku bankowego daje Wnioskodawcy prawo dysponowania środkami finansowymi żony na zasadzie pełnomocnictwa, lecz środki te nie przechodzą na własność Wnioskodawcy i nie będą stanowiły każdorazowo darowizny na rzecz Wnioskodawcy. Uprawnienie do dysponowania środkami współmałżonki pochodzącymi z jej majątku wynika nie z darowizny, lecz posiada funkcje i prawa na zasadzie pełnomocnictwa do rachunku bankowego.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że skoro w przedmiotowym przypadku, jak twierdzi Wnioskodawca, sam fakt bycia współwłaścicielem wspólnego konta bankowego lub kont, przy istniejącej rozdzielności majątkowej małżeńskiej, nie oznacza, że uprawnienie do dysponowania środkami pieniężnymi współmałżonki pochodzącymi z jej majątku, wynika z darowizny uczynionej na rzecz Wnioskodawcy (bowiem nie jest intencją małżonków, aby środki finansowe zgromadzone na wspólnym koncie, należące do współmałżonka którakolwiek ze stron wypłacała lub wydawała na jakikolwiek cel bez zgody współmałżonka) oraz, że Wnioskodawca, mimo faktu bycia współwłaścicielem wskazanego konta, będzie faktycznie pełnił funkcję pełnomocnika swojej żony, to w świetle powołanych przepisów prawa, brak jest podstaw do stwierdzenia, że z tego tytułu na gruncie podatku od spadków i darowizn powstają jakiekolwiek obowiązki podatkowe.

Należy bowiem nadmienić, że posiadanie wspólnego rachunku bankowego nie przesądza o własności środków znajdujących się na tym rachunku. Tym samym jedynie zawarcie umowy darowizny i/lub faktyczne przekazanie środków finansowych przez żonę na rzecz Wnioskodawcy wiązałoby się z koniecznością dokonania - dla celów zachowania zwolnienia z opodatkowania - zgłoszenia otrzymania darowizny przekraczającej kwotę wolną od podatku, we właściwym urzędzie skarbowym. Tak długo jak taka umowa nie zostanie zawarta lub nie dojdzie do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego (przedmiot darowizny nie zostanie faktycznie wydany - co oznacza, że środki finansowe znajdujące się na wspólnym rachunku bankowym małżonków nie staną się własnością Wnioskodawcy), to brak jest podstaw do zastosowania przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. To oznacza, że skoro nie dochodzi do aktu darowizny, bo jak twierdzi Wnioskodawca - bycie współwłaścicielem wspólnego konta bankowego lub kont, przy istniejącej rozdzielności majątkowej małżeńskiej nie oznacza przekazania na jego rzecz jakiejkolwiek darowizny, to Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do składania zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych w ustawowym terminie w celu skorzystania ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, bowiem brak jest przedmiotu zwolnienia (brak jest nabycia).

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Organ wydający niniejszą interpretację pragnie podkreślić, że jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różnić się będzie od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.