IBPBII/1/436-14/08/MZ - Wniesienie wkładu pieniężnego do spółki cichej nie podlega PCC.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana... przedstawione we wniosku z dnia 31 października 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 12 listopada 2008 r.), uzupełnionym w dniu 29 stycznia 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych wniesienia wkładu pieniężnego do spółki cichej - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 listopada 2008 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych wniesienia wkładu pieniężnego do spółki cichej. Wniosek uzupełniono w dniu 29 stycznia 2009 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (osoba fizyczna) prowadzący działalność gospodarczą zawiera umowę spółki cichej z X (osobą fizyczną). Jako wspólnik cichy wnioskodawca zobowiązuje się do sfinansowania części współpracy poprzez wniesienie wkładu pieniężnego w wysokości 250.000 EUR i przekazania tej kwoty do dyspozycji X (wspólnika). Wspólnik zobowiązuje się w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i w ramach dysponowania środkami przekazanymi przez wnioskodawcę do: nabywania i sprowadzania z Chin znaków ostrzegawczych i kamizelek ratunkowych, sprzedaży ww. towarów na rynku francuskim. Realizując opisane przedsięwzięcie wspólnik działa w imieniu własnym lecz na rachunek wspólnika cichego. Wnioskodawca nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania wobec osób trzecich wynikłe w ramach realizacji ww. przedsięwzięć. Jako wspólnik cichy wnioskodawca ma prawo do wynagrodzenia w wysokości 50% zysku osiągniętego w wyniku ww. działań. W tym samym procencie wnioskodawca uczestniczy w stratach.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy wniesienie wkładu pieniężnego do spółki cichej podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem wnioskodawcy, ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem. Zgodnie z art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa spółki cichej nie podlega temu podatkowi. Wniesienie wkładu pieniężnego do spółki cichej nie podlega więc opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Zasada swobody umów wyrażona w art. 353 ??? 185 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93), dopuszcza zawarcie umowy spółki cichej jako umowy nienazwanej. Wspólnicy zawiązujący spółkę mają prawo wprowadzić modyfikacje precyzujące postanowienia zawarte w nieobowiązującym już dziś kodeksie. Nie ma przy tym konieczności opierania się na przepisach Kodeksu Handlowego, gdyż zgodnie z zasadą swobody umów, wspólnicy mogą sami stworzyć strukturę własnej działalności gospodarczej i nazwać ją spółką cichą. Jedynie postanowienia art. 56 i art. 58 Kodeksu wyznaczają dozwoloną przez prawo treść umowy.

Konsekwencją tego stanu jest swoboda stron w kształtowaniu łączącego je stosunku prawnego w celu dostosowania do indywidualnych potrzeb. Brak unormowań prawnych dotyczących umowy spółki cichej, zobowiązuje do szczegółowego opisania wszystkich praw i obowiązków stron takiej umowy, nie pozostawiając wątpliwości w sprawach np. "słusznego", czy też sprawiedliwego udziału w zyskach, albo terminów i sposobów wypłat udziału w zyskach itp.

Funkcjonowanie spółki cichej opiera się na wniesieniu przez wspólnika cichego, dysponującego majątkiem rzeczowym lub finansowym, wkładu (niekiedy w postaci wkładu własnej pracy) na rzecz drugiego wspólnika, prowadzącego przedsiębiorstwo lub inną działalność zarobkową we własnym imieniu. Wspólnik cichy w zamian za swój wkład uczestniczy w zyskach tej działalności, nie ujawniając jednak się na zewnątrz, nie mając też praw do majątku tej spółki. Udział wspólnika cichego nie prowadzi do utworzenia jakiegokolwiek rodzaju wspólnoty ze wspólnikiem - ani rzeczowej, ani majątkowej, ani osobowej. Wspólnik cichy nie odpowiada też za zobowiązania spółki wobec wierzycieli. Spółka taka jest zatem odmianą umowy cywilnoprawnej dwóch stron.

Do istotnych elementów stosunku spółki cichej należą:

Istota spółki cichej wyczerpuje się w stosunku zobowiązaniowym łączącym wspólników (spółka wewnętrzna). Wspólnik cichy, nie staje się współwłaścicielem majątku, do którego wniósł wkład, ani nie występuje w stosunkach zewnętrznych. Stronami umowy spółki cichej są przedsiębiorca i wspólnik cichy, któremu przysługuje zdolność prawna.

Z przedstawionego przez wnioskodawcę zdarzenia przyszłego wynika, że osoba fizyczna zamierza wnieść wkład pieniężny do spółki cichej, w której jest wspólnikiem.

Należy podkreślić, iż umowa spółki cichej pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną, z uwagi na brak szczególnych przepisów dotyczących tego typu umowy.

Ponieważ dopuszczalne jest stosowanie do umów nienazwanych przepisów o umowach nazwanych, wprost lub przez analogię, w zależności od celu umowy nienazwanej i podobieństwa tego celu do umowy nazwanej, właściwym jest potraktowanie wniesienia wkładu przez wspólnika cichego jako udzielenie pożyczki lub jeżeli zostaną spełnione przesłanki określone w art. 860 Kodeksu cywilnego jako umowy spółki cywilnej.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 Kodeksu cywilnego dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Umowa pożyczki podlega zatem opodatkowaniu na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 4 pkt 7 ww. ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie pożyczki - na biorącym pożyczkę. Podstawę opodatkowania przy umowie pożyczki stanowi, w myśl art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, kwota lub wartość pożyczki.

Wobec tego, jeśli opisana umowa spełnia przesłanki określone w art. 720 Kodeksu cywilnego na co wskazywałby opis zawarty we wniosku, podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jako umowa pożyczki.

Natomiast jeśli postanowienia umowy wyczerpują znamiona umowy spółki cywilnej, określone w art. 860 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów, wniesienie wkładu pieniężnego do spółki cichej będzie podlegało opodatkowaniu jako zawarcie umowy spółki cywilnej zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Należy podkreślić, że ocena charakteru zawartej czynności powinna się odbyć w oparciu o całokształt dokumentacji związanej z zawartą umową, do czego tut. organ nie jest uprawniony.

W związku z powyższym, wniesienie przez wnioskodawcę wkładu pieniężnego do spółki cichej będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Powołane wyżej przepisy zostały podane w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 209, poz. 1319), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.

Zaznacza się jednakże, że treść zmian w ww. przepisach obowiązująca od dnia 1 stycznia 2009 r. nie ma wpływu na ocenę stanowiska wnioskodawcy, co oznacza, iż zarówno w świetle stanu prawnego obowiązującego przed wprowadzoną zmianą (tj. do dnia 31 grudnia 2008 r.) jak i stanu prawnego obowiązującego od dnia 1 stycznia 2009 r. ocena stanowiska wnioskodawcy co do przedstawionego zdarzenia przyszłego jest taka sama.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.