IBPBII/1/436-120/13/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z daty wpływu do tut. Biura - 26 kwietnia 2013 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 26 kwietnia 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (spółka z o.o.), będący osobą prawną jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej prowadzi sprzedaż samochodów ciężarowych oraz ich serwis. W związku z prowadzoną działalnością wymagane jest posiadanie odpowiedniej płynności finansowej, co wiąże się z koniecznością zapłaty za usługi czy zakupione towary, w tym za sprzedawany dalej asortyment.

Wnioskodawca zamierza w ramach swojej działalności współpracować z podmiotami trzecimi, z którymi on sam nie posiada bezpośrednich powiązań kapitałowych, tzn. Wnioskodawca nie będzie w tych podmiotach ani wspólnikiem, ani udziałowcem bądź akcjonariuszem. Status taki mogą mieć ewentualnie wspólnicy Wnioskodawcy, będący osobami fizycznymi (mogą być wspólnikami pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy). Współpraca ma się odbywać m.in. poprzez podpisywanie z podmiotami trzecimi umów pożyczek pieniężnych. Środki z otrzymywanych pożyczek Wnioskodawca przeznaczy na ww. cele związane z prowadzeniem swojej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca będzie starał się wynegocjować wysokość odsetek od otrzymywanych pożyczek na poziomie podobnym do odsetek od bankowych zobowiązań długoterminowych. Zarówno Wnioskodawca jak i pożyczkodawcy będą czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług a na kwotę odsetek od pożyczek będą wystawiane faktury VAT (czynności te będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług).

Może się zdarzyć, że wspólnicy Wnioskodawcy, będący osobami fizycznymi, będą jednocześnie wspólnikami (razem lub z osobna) w spółkach, od których Wnioskodawca będzie otrzymywał oprocentowane pożyczki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z podpisywaniem umów pożyczek na warunkach opisanych (gdzie Wnioskodawca będzie pożyczkobiorcą) będzie trzeba rozliczyć podatek od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy umowy pożyczek, udzielane na warunkach opisanych nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca wskazał, iż na mocy art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem każda czynność cywilnoprawna, inna niż umowa spółki lub jej zmiana (uwaga: za zmianę umowy spółki uważa się także pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika - art. 1 ust. 3 pkt 1), jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej transakcji jest opodatkowana lub zwolniona z podatku od towarów i usług.

W opisanym stanie dokonana czynność udzielania pożyczek będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (najprawdopodobniej będzie zwolniona z podatku od towarów i usług).

Wnioskodawca nie będzie otrzymywał pożyczek od podmiotów, w których jest wspólnikiem, udziałowcem lub akcjonariuszem ani podmioty te nie będą miały takiego statusu u Wnioskodawcy a zatem, zdaniem Wnioskodawcy, czynność udzielania pożyczek nie będzie mogła zostać uznana za czynność zmiany umowy spółki w rozumieniu ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Według Wnioskodawcy, nie ma znaczenia dla przedstawionego stanowiska, że może się zdarzyć taka sytuacja, że wspólnicy Wnioskodawcy, będący osobami fizycznymi, będą jednocześnie wspólnikami (razem lub z osobna) w spółkach, od których Wnioskodawca będzie otrzymywał oprocentowane pożyczki. W świetle przepisów prawa handlowego będą to bowiem odrębne podmioty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest - zgodnie z wolą Wnioskodawcy wyrażoną w części E.2 i E.3 złożonego wniosku - ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. ustawy podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Stosownie zaś do treści lit. k tegoż przepisu podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy spółki. W myśl natomiast art. 1 ust. 1 pkt 2 cyt. ustawy podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają także zmiany umów, jeżeli powodują podwyższenie podstawy opodatkowania.

Na podstawie art. 1 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy, w przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się przy spółce osobowej - wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania. W myśl natomiast art. 1 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy, w przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się przy spółce kapitałowej - podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty.

Zgodnie z art. 1a ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych poprzez spółkę osobową należy rozumieć spółkę: cywilną, jawną, partnerską, komandytową lub komandytowo-akcyjną. Z kolei na podstawie art. 1a pkt 2 powyższej ustawy poprzez spółkę kapitałową należy rozumieć spółkę: z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjną lub europejską.

Zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

Natomiast, stosownie do treści art. 4 pkt 9 ww. ustawy, obowiązek podatkowy ciąży przy umowie spółki cywilnej - na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki - na spółce.

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca, będący spółką z o.o., jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca zamierza w ramach swojej działalności współpracować z podmiotami trzecimi, z którymi on sam nie posiada bezpośrednich powiązań kapitałowych, tzn. Wnioskodawca nie będzie w tych podmiotach ani wspólnikiem, ani udziałowcem bądź akcjonariuszem. Również ci kontrahenci nie będą wspólnikami Wnioskodawcy. Status taki mogą mieć ewentualnie wspólnicy Wnioskodawcy, będący osobami fizycznymi (mogą być wspólnikami pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy). Współpraca ma się odbywać m.in. poprzez podpisywanie z podmiotami trzecimi umów pożyczek pieniężnych. Zarówno Wnioskodawca jak i pożyczkodawcy będą czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług a na kwotę odsetek od pożyczek będą wystawiane faktury VAT (czynności te będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług). Może się zdarzyć, że wspólnicy Wnioskodawcy, będący osobami fizycznymi, będą jednocześnie wspólnikami (razem lub z osobna) w spółkach, od których Wnioskodawca będzie otrzymywał oprocentowane pożyczki.

Analizując przedstawione zdarzenie przyszłe w kontekście powołanych przepisów należy zgodzić się z Wnioskodawcą, iż opisana przez niego umowa pożyczki nie może być traktowana na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jako zmiana umowy spółki, jednakże z innego powodu niż wskazał Wnioskodawca. Na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych udzielenie pożyczki spółce kapitałowej (a tą właśnie jest Wnioskodawca) przez jej wspólnika (akcjonariusza) nie jest bowiem traktowane jak zmiana umowy spółki. Takie rozwiązanie ustawodawca zastosował jedynie w przypadku spółki osobowej. W przypadku spółki kapitałowej za zmianę umowy spółki uznaje się wyłącznie takie czynności, w wyniku których w spółce kapitałowej dochodzi do podwyższenia kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłat. Tym samym okoliczność, iż Wnioskodawca nie będzie otrzymywał pożyczek od podmiotów, w których jest wspólnikiem, udziałowcem lub akcjonariuszem ani podmioty te nie będą miały takiego statusu u Wnioskodawcy, nie ma w przedmiotowej sprawie znaczenia.

Zatem, na gruncie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazana przez Wnioskodawcę we wniosku umowa pożyczki będzie więc traktowana jako umowa pożyczki w myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b cyt. ustawy.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Należy jednak zaznaczyć, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z tym należy podkreślić, iż jakkolwiek przedstawione stanowisko Wnioskodawcy dotyczy również opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja - mająca być dokonana pomiędzy wskazanymi we wniosku stronami - podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy.

Zaznaczyć należy, iż niniejszą interpretacją - zgodnie ze złożonym wnioskiem - dokonuje się rozstrzygnięcia jedynie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, natomiast nie rozstrzyga się czy czynność udzielenia pożyczki będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub też będzie z tego podatku zwolniona.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie, podlegające generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy pożyczki będą wyłączone z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, o ile w świetle przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) umowy pożyczki uznane zostaną za podlegające opodatkowaniu tym podatkiem lub mieszczące się w zakresie zwolnienia od tego podatku.

Zdaniem Wnioskodawcy, dokonana czynność udzielania pożyczek będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (najprawdopodobniej będzie zwolniona z podatku od towarów i usług).

Jeżeli zatem z ustaleń Wnioskodawcy będzie wynikało, że usługi udzielonych mu pożyczek w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług będą podlegać uregulowaniom tejże ustawy (na mocy tejże ustawy dana usługa pożyczki będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub będzie zwolniona z tego podatku) - co jak wskazano powyżej nie jest przedmiotem niniejszej interpretacji, gdyż interpretacja wydawana jest wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych - to pożyczki te nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych - będą z niego wyłączone.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.