IBPBII/1/415-922/13/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 23 września 2013 r. (wpływ do Biura - 7 października 2013 r.), uzupełnionym 29 listopada 2013 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu kosztów przejazdu z siedziby pracodawcy do miejsca wykonywania przez opiekunkę domową czynności zawodowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 października 2013 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu kosztów przejazdu z siedziby pracodawcy do miejsca wykonywania przez opiekunkę domową czynności zawodowych.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z 18 listopada 2013 r. znak: IBPB II/1/415-921/13/MK, IBPB II/1/415-922/13/MK wezwano do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 29 listopada 2013 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Miejscem pracy opiekunki domowej jest teren gminy, zaś miejscem czynności zawodowych jest miejsce zamieszkania lub pobytu pacjenta, lub siedziba Wnioskodawcy, którym jest Ośrodek Pomocy Społecznej.

Ośrodek Pomocy Społecznej dysponuje tylko jednym środkiem transportu, który wykorzystywany jest przez pracowników socjalnych. Jedyną formą zabezpieczenia zwrotu kosztów przejazdów mogą być bilety jednorazowe.

Pracownik nabywa bilety jednorazowe, których koszt zakupu zwracany jest na podstawie przedstawionych skasowanych biletów i potwierdzenia wyjazdu w stosownym rejestrze. Rozliczenie z tytułu wykorzystanych w powyższy sposób biletów dokonywane jest raz lub dwa razy w miesiącu w miesiącu.

Zgodnie z art. 50 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej:

* Osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych. (...).

* Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz, w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.

Opiekunki domowe wykonują swoje czynności: higieniczne, pielęgnacyjne, gospodarcze w miejscu zamieszkania lub pobytu klienta OPS. Zarówno zakres jak i ilość świadczonych usług opiekuńczych określona jest w decyzji administracyjnej. Obszarem który obejmuje swoim zasięgiem Ośrodek to zarówno miasto jak i gmina składająca się z 7 wsi.

Wątpliwości budzi to, czy zwrot kosztów przejazdu z miejsca pracy do miejsc wykonywania przez opiekunkę domową czynności zawodowych ustalony na podstawie skasowanych biletów jednorazowych stanowi przychód pracownika opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Z uzupełnienia wniosku, które wpłynęło do Biura 29 listopada 2013 r. wynika, iż:

* Opiekunka domowa nie jest pracownikiem specjalnym w rozumieniu art. 116 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Jednak przedmiotowa ustawa określa zakres jej obowiązków, a świadczenie usług opiekuńczych jest zadaniem gminy o charakterze obowiązkowym.

* Obowiązek ponoszenia przez zakład pracy kosztów dojazdu opiekunki domowej do podopiecznych (jako obowiązek pracodawcy wyposażenia pracownika w narzędzia i materiały niezbędne do prawidłowego wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku pracy) wynika z postanowień Kodeksu pracy oraz Regulaminu Pracy Ośrodka Pomocy Społecznej.

* Dojazdy opiekunki domowej do miejsc wykonywania czynności zawodowych poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, w opisanym kształcie nie wynikają z polecenia służbowego, tj. nie odbywają się w ramach podróży służbowej, o której mowa w art. 775 Kodeksu pracy.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy zwrot kosztów przejazdu z miejsca pracy (siedziby pracodawcy) do miejsc wykonywania przez opiekunkę domową czynności zawodowych ustalony na podstawie skasowanych biletów jednorazowych stanowi przychód pracownika opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli pracownik poniesie koszty, a następnie koszty te zostaną mu zwrócone, to kwoty te nie mogą być uznane za przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie powodują one przysporzenia majątkowego po stronie pracownika.

Stosownie do postanowień art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jak wynika z powołanego powyżej przepisu ponoszone przez pracodawcę świadczenia na rzecz pracownika między innymi w ramach stosunku pracy, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje jednak w stosunku do nich zwolnienia przedmiotowe. I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 112 cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwolniony od podatku dochodowego został zwrot kosztów dojazdu pracownika do zakładu pracy, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy wynika wprost z przepisów innych ustaw.

Zgodnie z art. 50 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej:

* Osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych. (...).

* Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz, w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.

Opiekunki domowe wykonują swoje czynności: higieniczne, pielęgnacyjne, gospodarcze w miejscu zamieszkania lub pobytu Klienta OPS. Zarówno zakres jak i ilość świadczonych usług opiekuńczych określona jest w decyzji administracyjnej. W świetle powyższego - zwrot kosztów przejazdów związanych z dojazdem do miejsca świadczenia pracy, zgodnie z zakresem obowiązków - jest wolny od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu kosztów przejazdu z siedziby pracodawcy do miejsca wykonywania przez opiekunkę domową czynności zawodowych.

W zakresie skutków podatkowych zwrotu kosztów przejazdu z siedziby pracodawcy do miejsca wykonywania przez pracownika socjalnego czynności zawodowych, wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Przepis art. 12 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

źródło przychodu działalność wykonywaną osobiście.

Treść powyższego przepisu wskazuje zatem, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać jako pracownik. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy.

W myśl art. 12 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.

Jednocześnie z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 112 ww. ustawy wynika, iż wolny od podatku dochodowego jest zwrot kosztów dojazdu pracownika do zakładu pracy, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy wynika wprost z przepisów innych ustaw.

Zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182, z późn. zm.) osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych.

Z treści art. 50 ust. 3 ww. ustawy o pomocy społecznej wynika, iż usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz, w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.

Ośrodek pomocy społecznej, przyznając usługi opiekuńcze, ustala ich zakres, okres i miejsce świadczenia (art. 50 ust. 5 ww. ustawy).

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż miejscem pracy opiekunki domowej jest teren gminy, zaś miejscem czynności zawodowych jest miejsce zamieszkania lub pobytu pacjenta, lub siedziba Wnioskodawcy, którym jest Ośrodek Pomocy Społecznej. Ośrodek Pomocy Społecznej dysponuje tylko jednym środkiem transportu, który wykorzystywany jest przez pracowników socjalnych. Jedyną formą zabezpieczenia zwrotu kosztów przejazdów mogą być bilety jednorazowe.

Pracownik nabywa bilety jednorazowe, których koszt zakupu zwracany jest na podstawie przedstawionych skasowanych biletów i potwierdzenia wyjazdu w stosownym rejestrze. Rozliczenie z tytułu wykorzystanych w powyższy sposób biletów dokonywane jest raz lub dwa razy w miesiącu w miesiącu.

Opiekunki domowe wykonują swoje czynności: higieniczne, pielęgnacyjne, gospodarcze w miejscu zamieszkania lub pobytu klienta OPS. Zarówno zakres jak i ilość świadczonych usług opiekuńczych określona jest w decyzji administracyjnej. Obszarem który obejmuje swoim zasięgiem Ośrodek to zarówno miasto jak i gmina składająca się z 7 wsi.

Z uzupełnienia wniosku wynika, iż:

* Opiekunka domowa nie jest pracownikiem specjalnym w rozumieniu art. 116 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Jednak przedmiotowa ustawa określa zakres jej obowiązków, a świadczenie usług opiekuńczych jest zadaniem gminy o charakterze obowiązkowym.

* Obowiązek ponoszenia przez zakład pracy kosztów dojazdu opiekunki domowej do podopiecznych (jako obowiązek pracodawcy wyposażenia pracownika w narzędzia i materiały niezbędne do prawidłowego wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku pracy) wynika z postanowień Kodeksu pracy oraz Regulaminu Pracy Ośrodka Pomocy Społecznej.

* Dojazdy opiekunki domowej do miejsc wykonywania czynności zawodowych poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, w opisanym kształcie nie wynikają z polecenia służbowego, tj. nie odbywają się w ramach podróży służbowej, o której mowa w art. 775 Kodeksu pracy.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że jeżeli Wnioskodawca jako pracodawca nie ma możliwości zapewnienia dojazdu opiekunce domowej z miejsca pracy do miejsca wykonywania czynności zawodowych środkami transportu pozostającymi w jego dyspozycji i w związku z tym zwraca opiekunce domowej koszty za ww. dojazdy ustalone na podstawie skasowanych biletów jednorazowych i potwierdzenia wyjazdu w stosownym rejestrze, to w zaistniałej sytuacji nie można mówić o realnym przysporzeniu majątkowym po stronie opiekunki domowej. Opiekunka domowa nie odnosi bowiem żadnej korzyści finansowej z faktu, że pracodawca zwraca jej koszty skasowanych jednorazowych biletów za dojazdy do miejsca wykonywania czynności zawodowych.

Jednorazowe bilety zakupione przez opiekunkę domową, których koszt zwracany jest przez pracodawcę, służą opiekunce jako środek niezbędny do wykonywania pracy.

O ile zatem opiekunka domowa wykorzystuje zakupione przez siebie bilety jednorazowe zgodnie z ich przeznaczeniem, tj. wyłącznie w celu dojazdu do miejsca wykonywania pracy, nie zaś do jakichkolwiek celów prywatnych, to zwrot kosztów ww. biletów nie powoduje powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skoro zatem zwrot przez Wnioskodawcę opiekunkom domowym kosztów skasowanych biletów jednorazowych nie generuje u tych opiekunek przychodu (przychód z tego tytułu nie występuje), to w przedmiotowej sprawie nie znajduje zastosowania przytoczone wyżej zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 112 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Skoro zatem przychód w ogóle nie występuje, to tym samym brak jest możliwości zastosowania zwolnienia odnoszącego się do przychodu.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.