IBPBII/1/415-905/14/MZ - Zaliczenie do przychodu pracownika wartości dojazdów samochodem służbowym do/z miejsca zamieszkania z/do miejsca wykonywania obowiązków służbowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z 28 października 2014 r. (data wpływu do Biura - 3 listopada 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczania do przychodu pracownika wartości dojazdów samochodem służbowym do/z miejsca zamieszkania z/do miejsca wykonywania obowiązków służbowych - jest prawidłowe.

W dniu 3 listopada 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczania do przychodu pracownika wartości dojazdów samochodem służbowym do/z miejsca zamieszkania z/do miejsca wykonywania obowiązków służbowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (spółka akcyjna) jest przedsiębiorstwem inżynieryjno-budowlanym należącym do Grupy Kapitałowej i specjalizuje się w realizacji "pod klucz" obiektów przemysłowych projektowanych na potrzeby inwestora. Wnioskodawca, w celu terminowego realizowania zleceń dla swoich klientów oraz zapewnienia ciągłości procesów, posiada flotę samochodową, składającą się z samochodów osobowych, będących jego własnością lub w nielicznych przypadkach będących przedmiotem umów najmu.

Wnioskodawca w ramach wewnętrznej dokumentacji posiada regulamin (dalej: Regulamin) dotyczący użytkowania samochodów osobowych, które wykorzystywane są dla potrzeb działalności gospodarczej lub celów prywatnych. Zgodnie z Regulaminem, decyzja o przyznaniu danemu pracownikowi samochodu służbowego uzależniona jest od charakteru jego pracy, zajmowanego stanowiska, wymogów co do jego mobilności (konieczność wykonywania czynności służbowych poza siedzibą Wnioskodawcy) oraz dyspozycyjności.

Pracownicy, którym powierzane są samochody służbowe należą do kadry zarządzającej/kierowniczej Wnioskodawcy w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy, których nie obowiązują ograniczenia czasowe dotyczące wymiaru czasu pracy. Zgodnie z Regulaminem, pracownicy otrzymujący do dyspozycji samochody służbowe, podpisują z Wnioskodawcą umowę o używanie samochodu służbowego, której wzór stanowi załącznik do Regulaminu. Treść tej umowy oraz Regulamin nakładają na pracowników, w związku z korzystaniem z powierzonych im samochodów szereg obowiązków. Między innymi, pracownicy są zobowiązani do należytego zabezpieczenia samochodu służbowego przed kradzieżą, zniszczeniem lub uszkodzeniem. Ponadto pracownicy ponoszą odpowiedzialność za prawidłową eksploatację samochodów, tzn. mają obowiązek dołożenia wszelkich starań dla zabezpieczenia i utrzymania samochodów w należytym stanie technicznym, przestrzegania warunków technicznych eksploatacji, stosowania właściwych materiałów eksploatacyjnych, aranżowania przeprowadzania napraw, przeglądów, mycia i zabiegów okresowych według instrukcji obsługi. Zobowiązują się również do przestrzegania ogólnych i szczegółowych warunków ubezpieczeniowych, serwisowych oraz zasad użytkowania. Wnioskodawca natomiast pokrywa koszty eksploatacji i ubezpieczenia samochodów służbowych oraz inne opłaty o charakterze obligatoryjnym, tj. obsługi technicznej, konserwacji, zmiany opon, mycia, napraw i przeglądów związanych z eksploatacją pojazdu.

W związku z wymaganą dyspozycyjnością pracowników związaną z zajmowanymi stanowiskami oraz obowiązkiem zabezpieczenia mienia przed zniszczeniem lub kradzieżą. Wnioskodawca nakłada na pracowników obowiązek parkowania samochodów służbowych w ich miejscach zamieszkania/pobytu (np. w sytuacji czasowego wynajmu mieszkania przez pracownika poza miejscem jego stałego zamieszkania lub delegowania pracownika do innej miejscowości w celu wykonywania tam obowiązków służbowych). Takie zasady garażowania mają na celu zapewnienie mobilności pracowników oraz oszczędność czasową w dotarciu do miejsc wykonywania obowiązków służbowych. W konsekwencji, samochody służbowe są wykorzystywane do przemieszczania się pracowników pomiędzy miejscem wykonywania obowiązków służbowych, a miejscem garażowania samochodu służbowego. Dodatkowo zdarza się, że pracownicy przemieszczają się w dni ustawowo wolne od pracy (tekst jedn.: soboty, niedziele, święta) pomiędzy swoim miejscem zamieszkania a miejscem wykonywania pracy lub miejscem spotkania z kontrahentem, o ile należyte wykonywania przez nich obowiązków tego wymaga. Wnioskodawca uznaje, że przejazdy pomiędzy parkingiem zorganizowanym przy ich miejscu zamieszkania/pobytu, a miejscem wykonywania pracy oraz garażowanie samochodu służbowego stanowią realizację obowiązków służbowych pracowników.

Umowa nie przewiduje dodatkowego wynagrodzenia dla pracowników za garażowanie samochodu służbowego w miejscu ich zamieszkania/pobytu. Wnioskodawca dopuszcza możliwość korzystania przez pracowników z samochodów służbowych dla celów prywatnych na warunkach określonych w Regulaminie.

Wszelkie sytuacje, w których pracownik użytkuje samochód służbowy w celach niezwiązanych z wykonywaniem obowiązków służbowych, stanowią wykorzystywanie samochodów służbowych do celów prywatnych i w konsekwencji powodują powstanie zobowiązania po stronie pracownika. Pracownik ma wynikający z Regulaminu obowiązek comiesięcznego składania oświadczenia o faktycznej liczbie przejechanych kilometrów w danym miesiącu, z podziałem na jazdy służbowe (m.in. jazdy z miejsca garażowania do miejsca wykonywania obowiązków służbowych i z powrotem) oraz jazdy prywatne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w zaistniałym stanie faktycznym pracownik kadry zarządzającej/kierowniczej, któremu powierzono samochód służbowy w celu należytego wywiązywania się przez niego z obowiązków służbowych, korzystając z samochodu służbowego w celu dojazdu z miejsca garażowania samochodu służbowego do miejsca wykonywania obowiązków służbowych i z powrotem, uzyskuje z tego tytułu przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, przejazdy pracowników Spółki powierzonymi samochodami służbowymi pomiędzy miejscem zamieszkania (wyznaczonym miejscem garażowania samochodu służbowego) a miejscem wykonywania obowiązków służbowych (zwykle siedzibą Spółki) nie powodują powstania po stronie pracowników przychodu ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, przejazdy pracowników Spółki powierzonymi im samochodami służbowymi pomiędzy miejscem zamieszkania/pobytu (wyznaczonym miejscem garażowania samochodu służbowego) a miejscem wykonywania obowiązków służbowych stanowią realizację ich obowiązków służbowych wynikających z Regulaminu oraz indywidualnie podpisywanej umowy na używanie samochodu służbowego.

W ocenie Wnioskodawcy z jednej strony Spółka bowiem oddaje pracownikom do dyspozycji własne lub wynajmowane samochody służbowe, a z drugiej strony zobowiązuje pracowników do dyspozycyjności związanej z zajmowaniem kluczowych stanowisk zarządczych w Spółce (m.in. sprawnego i szybkiego dojazdu do siedziby Spółki) oraz gotowości wykonywania pracy poza siedzibą Spółki również w dni ustawowo wolne od pracy, w tym odbywania podróży służbowych. Jednocześnie pracownicy są zobowiązani między innymi do należytego zabezpieczenia samochodu służbowego przed kradzieżą, zniszczeniem lub uszkodzeniem, do dołożenia wszelkich starań dla zabezpieczenia i utrzymania samochodów w należytym stanie technicznym, przestrzegania warunków eksploatacji, stosowania właściwych materiałów eksploatacyjnych, przeprowadzania napraw, przeglądów, mycia i zabiegów okresowych według instrukcji obsługi. W celu realizacji powyższych obowiązków Wnioskodawca wskazuje miejsce zamieszkania/pobytu pracownika jako bezpieczne miejsce parkowania samochodu służbowego. Tym samym wskazuje, że pracownik parkując i garażując samochód służbowy w miejscu zamieszkania, realizuje obowiązek służbowy dbania o powierzone mu mienie. Jednocześnie pracownik przestawiając samochód służbowy z miejsca parkowania (miejsce zamieszkania) do miejsca wykonywania pracy i z powrotem, realizuje obowiązek służbowy jakim jest utrzymanie stałej gotowości do użytkowania samochodu w celu biznesowym, co przekłada się na uzyskiwane przez Spółkę przychody oraz jakość świadczonych usług.

Podsumowując, przekazanie pracownikowi samochodu służbowego do dyspozycji z jednoczesnymi obowiązkami, o których mowa powyżej, jest obowiązkiem służbowym danego pracownika, a nie jego uprawnieniem wynikającym z Regulaminu oraz Umowy na używanie samochodu służbowego.

Według Wnioskodawcy, realizacja obowiązków służbowych przez pracownika nie może generować po stronie tego pracownika dodatkowego przychodu ze stosunku pracy. Jednocześnie umożliwienie pracownikowi dojazdu z miejsca zamieszkania/pobytu do miejsca pracy i z powrotem (również w nietypowych porach) daje Spółce możliwość efektywnego wykorzystania czasu pracy kadry zarządzającej/kierowniczej, co przekłada się na uzyskiwane przez Spółkę przychody.

W konsekwencji powyższych okoliczności, zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku korzystania przez pracownika z samochodu służbowego w celu dojazdu z miejsca zamieszkania/pobytu do miejsca pracy i z powrotem nie mamy do czynienia z przychodem ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: nieodpłatnym świadczeniem). Takie świadczenie może powstać po stronie pracownika jedynie wtedy, gdy użytkuje on samochód służbowy dla innych celów niż służbowe takich jak wyjazd na urlop czy załatwianie prywatnych spraw.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy stanowi, iż źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Przepisy dotyczące określania przychodu ze stosunku pracy, w szczególności dotyczące innych nieodpłatnych świadczeń należy rozpatrywać w kontekście przepisów obowiązujących pracowników, określających m.in. zasady użytkowania i dbania o powierzone pracownikom mienie. Jak bowiem wynika z dyspozycji art. 124 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502) - pracownik odpowiada w pełnej wysokości również za szkodę w mieniu innym niż wymienione w § 1, powierzonym mu z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się. Z powyższego wynika, że realizacja obowiązków służbowych przez pracownika nie może generować dla tego pracownika dodatkowego przychodu ze stosunku pracy.

W świetle wskazanego wyżej przepisu pracownicy dojeżdżający samochodami służbowymi z miejsca zamieszkania, będącego wyznaczonym miejscem parkowania do siedziby firmy (czy też miejsca wykonywania zadania) oraz z siedziby firmy (czy też z miejsca wykonywania zadania) do miejsca zamieszkania - co do zasady - nie uzyskują przychodów ze stosunku pracy w postaci nieodpłatnego świadczenia w sytuacji, gdy miejsce parkowania samochodu służbowego zostało im wyznaczone przez pracodawcę zgodnie z uregulowanymi zasadami.

Sytuacja taka występuje wówczas, gdy pracodawca nie dysponuje zabezpieczonym placem bądź garażem, w którym mógłby bezpiecznie parkować samochody użytkowane przez pracowników, bądź gdy wynika to z charakteru zadań służbowych realizowanych przez pracowników.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca udostępnia samochody służbowe swoim pracownikom należącym do kadry zarządzającej/kierowniczej. Zgodnie z regulaminem użytkowania samochodów służbowych (obowiązującym u Wnioskodawcy), decyzja o przyznaniu danemu pracownikowi samochodu służbowego uzależniona jest od charakteru jego pracy, zajmowanego stanowiska, wymogów co do jego mobilności (konieczność wykonywania czynności służbowych poza siedzibą Wnioskodawcy) oraz dyspozycyjności. Na podstawie regulaminu, pracownicy otrzymujący do dyspozycji samochody służbowe, podpisują z Wnioskodawcą umowę o używanie samochodu służbowego. Zgodnie z tą umową pracownicy są m.in. zobowiązani do należytego zabezpieczenia samochodu służbowego przed kradzieżą, zniszczeniem lub uszkodzeniem, ponoszą odpowiedzialność za prawidłową eksploatację samochodów, tzn. mają obowiązek dołożenia wszelkich starań dla zabezpieczenia i utrzymania samochodów w należytym stanie technicznym, przestrzegania warunków technicznych eksploatacji, stosowania właściwych materiałów eksploatacyjnych, aranżowania przeprowadzania napraw, przeglądów, mycia i zabiegów okresowych według instrukcji obsługi. Pracownicy zobowiązują się również do przestrzegania ogólnych i szczegółowych warunków ubezpieczeniowych, serwisowych oraz zasad użytkowania. Wnioskodawca natomiast pokrywa koszty eksploatacji i ubezpieczenia samochodów służbowych oraz inne opłaty o charakterze obligatoryjnym, tj. obsługi technicznej, konserwacji, zmiany opon, mycia, napraw i przeglądów związanych z eksploatacją pojazdu. W związku z wymaganą dyspozycyjnością pracowników związaną z zajmowanymi stanowiskami oraz obowiązkiem zabezpieczenia mienia przed zniszczeniem lub kradzieżą Wnioskodawca nakłada na pracowników obowiązek parkowania samochodów służbowych w ich miejscach zamieszkania/pobytu (np. w sytuacji czasowego wynajmu mieszkania przez pracownika poza miejscem jego stałego zamieszkania lub delegowania pracownika do innej miejscowości w celu wykonywania tam obowiązków służbowych). Takie zasady mają na celu zapewnienie mobilności pracowników oraz oszczędność czasową w dotarciu do miejsc wykonywania obowiązków służbowych. W konsekwencji, samochody służbowe są wykorzystywane do przemieszczania się pracowników pomiędzy miejscem wykonywania obowiązków służbowych, a miejscem garażowania samochodu służbowego. Dodatkowo zdarza się, że pracownicy przemieszczają się w dni ustawowo wolne od pracy (tekst jedn.: soboty, niedziele, święta) pomiędzy swoim miejscem zamieszkania a miejscem wykonywania pracy lub miejscem spotkania z kontrahentem, o ile należyte wykonywania przez nich obowiązków tego wymaga. Wnioskodawca uznaje, że przejazdy pomiędzy parkingiem zorganizowanym przy ich miejscu zamieszkania/pobytu, a miejscem wykonywania pracy oraz garażowanie samochodu służbowego stanowią realizację obowiązków służbowych pracowników. Umowa nie przewiduje dodatkowego wynagrodzenia dla pracowników za garażowanie samochodu służbowego w miejscu ich zamieszkania/pobytu.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że przejazdy z ustalonego w pobliżu miejsca zamieszkania miejsca parkowania (np. garażu, parkingu strzeżonego lub innego) do miejsca wykonywania obowiązków służbowych i z powrotem, przydzielonymi samochodami służbowymi - co, jak wynika z wniosku, zostało podyktowane charakterem pracy - nie będą stanowiły przychodu dla pracowników ze stosunku pracy, o ile przejazdy te będą odbywać się wyłącznie w celach służbowych i nie służą w istocie tylko i wyłącznie sfinansowaniu (pokryciu) kosztów dojazdu do pracy. Przejazdy stanowią realizację celu służbowego, jakim jest dbałość o powierzone mienie firmy, wyrażająca się w ustanowionych przez Wnioskodawcę zasadach poprzez parkowanie samochodu służbowego w miejscu gwarantującym jego bezpieczeństwo, a także - z uwagi na charakter zadań służbowych - stałą gotowość (mobilność) do wykonywania obowiązków służbowych.

Reasumując należy stwierdzić, że przejazdy ww. pracowników samochodem służbowym z ustalonego w pobliżu miejsca zamieszkania miejsca parkowania do miejsca wykonywania pracy - o ile nie służą one osobistym celom pracowników lecz odbywają się w ramach realizacji zadań służbowych - nie stanowią nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu przepisu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem wartości tego świadczenia nie można zaliczyć do przychodu pracowników ze stosunku pracy. Tym samym z tego tytułu na Wnioskodawcy nie ciążą żadne obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.