IBPBII/1/415-884/11/BJ - Opodatkowanie PIT świadczeń sfinansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych otrzymanych przez pracowników.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 10 października 2011 r. (data wpływu do Organu - 14 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń sfinansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych otrzymanych przez pracowników z tytułu uczestniczenia w imprezie kulturalno-oświatowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 października 2011 r. do Organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń sfinansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych otrzymanych przez pracowników z tytułu uczestniczenia w imprezie kulturalno-oświatowej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Placówki oświatowe, prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego, będące jednostkami budżetowymi nieposiadającymi osobowości prawnej, zamierzają zorganizować imprezę kulturalno-oświatową z okazji Dnia Edukacji Narodowej dla pracowników i byłych pracowników (emerytów i rencistów). W ramach imprezy przewidziana będzie konsumpcja (obiad, ciastko, kawa, zimna płyta). W treści faktury VAT znajdzie się opis usługa cateringowa lub usługa gastronomiczna na ogólną kwotę. Impreza ta będzie sfinansowana w całości ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Udział w imprezie nie jest obowiązkowy, pracownicy zostaną powiadomieni o możliwości uczestnictwa, natomiast emeryci i renciści zostaną zaproszeni indywidualnie. W jednych placówkach impreza organizowana będzie na terenie placówki, natomiast w pozostałych w wynajętych lokalach gastronomicznych. Na dzień organizacji imprezy nie wiadomo jaka liczba pracowników oraz emerytów i rencistów przyjmie zaproszenia i w jakiej części skorzysta ze świadczenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy udział w imprezie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeżeli nie ma możliwości ustalenia w sposób nie budzący wątpliwości, czy dany pracownik skorzystał z zaoferowanego mu podczas imprezy poczęstunku, a jeżeli tak, to w jakiej ilości.

Wnioskodawca uważa, iż opodatkowaniu może podlegać tylko przychód rzeczywiście otrzymany a nie potencjalnie możliwy do otrzymania. Impreza integracyjna nie będzie stanowiła przychodu dla pracowników i nie będzie podlegała opodatkowaniu. Zdaniem Wnioskodawcy, ustalenie wartości świadczeń i przyporządkowanie ich poszczególnym pracownikom, biorącym udział w imprezie nie jest możliwe, ponieważ impreza będzie miała charakter otwarty i udział w niej nie będzie obligatoryjny. Nie można więc uznać, iż konkretny pracownik uzyska świadczenie o ściśle określonej (a nawet przybliżonej) wartości, które miałoby podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Na poparcie swego stanowiska Wnioskodawca przywołał wyrok WSA w Poznaniu z dnia 23 grudnia 2010 r., sygn. akt I SA/Po 717/10, wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 7 maja 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 1325/08 i wyrok WSA w Szczecinie z dnia 20 stycznia 2010 r., sygn. akt I SA/Sz 862/09.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Na wstępie należy zaznaczyć, iż przedmiotem niniejszej interpretacji są wyłącznie skutki podatkowe powstałe dla pracowników z tytułu udziału w imprezie integracyjnej, bowiem do tego zagadnienia odnosi się sformułowane przez Wnioskodawcę pytanie jak również w tym zakresie zajął on stanowisko.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z powyższej definicji przychodów pracownika wynika, iż ustawodawca zaliczył do niej nie tylko otrzymane pieniądze, ale i świadczenia, które przybrały postać rzeczy, wykonywania usług, bądź udostępniania rzeczy lub praw.

Tak szerokie zdefiniowanie pojęcia przychodu pracownika wskazuje, iż w każdym przypadku, w którym uzyska on realną korzyść, będzie to rodzić obowiązek zwiększenia jego przychodu, z wyjątkiem świadczeń określonych w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych na rzecz pracownika związanych ze stosunkiem pracy zalicza się zatem między innymi różnego rodzaju spotkania o charakterze imprez integracyjnych, a w zasadzie ich wartość.

Jeżeli przedmiotem nieodpłatnego świadczenia lub świadczenia częściowo odpłatnego nie jest rzecz lub usługa wchodząca w zakres działalności pracodawcy, wartość pieniężną tego rodzaju świadczenia ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b ustawy (art. 12 ust. 3 ww. ustawy). Stąd też, w sytuacji usług zakupionych przez pracodawcę, wartość pieniężną tych świadczeń ustala się według cen zakupu.

Zgodnie bowiem z art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ww. ustawy wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymywanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

Zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że będzie zorganizowana impreza kulturalno-oświatowa dla pracowników i byłych pracowników (emerytów i rencistów). Impreza ta będzie sfinansowana w całości ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Udział w imprezie nie jest obowiązkowy, pracownicy zostaną powiadomieni o możliwości uczestnictwa, natomiast emeryci i renciści zostaną zaproszeni indywidualnie. Na dzień organizacji imprezy nie wiadomo jaka liczba pracowników oraz emerytów i rencistów przyjmie zaproszenia i w jakiej części skorzysta ze świadczenia.

W tak przedstawionym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca zajął stanowisko stwierdzając, że świadczenia uzyskane z tytułu udziału w imprezie integracyjnej nie będą stanowiły przychodu dla pracowników i nie będą podlegały opodatkowaniu, gdyż opodatkowaniu może podlegać tylko przychód rzeczywiście otrzymany a nie potencjalnie możliwy do otrzymania.

Na wstępie podkreślenia wymaga fakt, iż o powstaniu przychodu ze stosunku pracy nie będzie przesądzać fakt skorzystania przez pracownika z atrakcji (np. poczęstunek) oferowanych przez pracodawcę na imprezie. Istotnym dla celów podatkowych jest to, że pracownikowi biorącemu udział w imprezie postawiono nieodpłatnie do dyspozycji określone świadczenia (np. poczęstunek), z których może skorzystać. Dlatego też w przedstawionym zdarzeniu przyszłym pracownik otrzymuje nieodpłatnie świadczenie o określonej wartości w związku z przyjściem na imprezę kulturalno-oświatową bez względu na to czy następnie będzie i ewentualnie w jakim stopniu konsumował posiłki, napoje czy też ewentualnie określone atrakcje. Okoliczność, że podczas imprezy pracownik nie będzie korzystał ze świadczeń nie ma znaczenia. Nie zmienia to bowiem faktu, że świadczenia te otrzymał, a pracodawca musiał określoną cenę za nie zapłacić. Zatem o powstaniu przychodu w tak przedstawionym zdarzeniu przyszłym będzie przesądzał fakt wzięcia udziału w imprezie kulturalno-oświatowej. Wartość tego przychodu należy ustalić według zasad określonych w art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Poruszoną przez Wnioskodawcę kwestię trudności w ustaleniu ilości osób uczestniczących w imprezie kulturalno-oświatowej, należy uznać za problem organizacyjny, możliwy do rozwiązania. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 czerwca 1998 r., sygn. akt I SA/Ka 1719/96 Sąd stwierdził, iż "ewentualne trudności towarzyszące indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego."

W imprezie będą brały udział określone osoby - pracownicy oraz emeryci i renciści, stąd też należy rozumieć, iż "otwarty" charakter imprezy będzie oznaczać wyłącznie dobrowolność udziału w tej imprezie. Trudno więc przyjąć, mając na uwadze doświadczenie życiowe, że organizator imprezy nie będzie wiedział ile osób będzie w niej brało udział i kto, skoro ma zamiar zapewnić uczestnikom imprezy konsumpcję. Indywidualizacja świadczeń, jakie otrzymają m.in. pracownicy a co za tym idzie kwota przychodu jaką uzyskają z tego tytułu, możliwa będzie do ustalenia.

Jak wynika z wniosku, źródłem finansowania tej imprezy będzie zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. To oznacza, iż środki z niego przekazywane winny być rozdysponowane zgodnie z zasadami zawartymi w ustawie z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.). Odbiorcami tychże środków będą więc, zgodnie z treścią ww. ustawy, określone osoby (a nie krąg osób otwartych - tj. spoza grona, dla którego pomoc z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych jest przeznaczona), spełniające określone warunki. Trudno bowiem przyjąć, iż dysponent zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie będzie dokonywał podziału tychże środków zgodnie z przepisami prawa i nie jest w stanie wskazać osób, które te środki otrzymają. Podkreślić bowiem należy, iż finansowanie świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych musi, zgodnie z zasadami rozdzielania tegoż funduszu, uwzględniać sytuację materialną odbiorcy świadczenia.

Nie sposób więc zgodzić się z twierdzeniem Wnioskodawcy, iż wskazanych świadczeń nie można przypisać konkretnym osobom. Określenie kosztu jednostkowego powinno więc wynikać z podzielenia kosztu całkowitego imprezy i liczby osób, które zadeklarowały swój udział (np. wpisały się na listę, potwierdziły zaproszenie), a następnie tak ustaloną cenę jednostkową przypisać tylko osobom, które będą uczestniczyły w imprezie.

Mając na uwadze opisane we wniosku zdarzenie oraz powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, iż świadczenia przekazane pracownikom w postaci sfinansowania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnym udziału w imprezie kulturalno-oświatowej będzie przychodem pracownika. Przychód ten będzie korzystał ze zwolnienia na mocy art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do kwoty 380 zł (kwota ta obejmuje wartość rzeczowych i pieniężnych świadczeń otrzymanych w skali całego roku podatkowego). Jednakże od nadwyżki kwoty 380 zł, Wnioskodawca winien naliczyć podatek dochodowy.

Podsumowując, w przypadku, gdy impreza będzie miała charakter nieobowiązkowy przychód powstanie wyłącznie u osób, które będą w imprezie uczestniczyły, a nie u wszystkich zaproszonych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków Wojewódzkich Sądów Administracyjnych wskazać należy, iż dotyczą one konkretnych, indywidualnych spraw podatników, podjętych w określonym stanie faktycznym i są wiążące tylko w tych sprawach. Stosownie do art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, nie są one źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla organu wydającego niniejszą interpretację indywidualną.

Niezależnie od powyższego koniecznym jest zaznaczenie, iż orzecznictwo sądowe w przedstawionym zakresie nie jest jednolite; istnieją także wyroki, w których zajęto stanowisko takie jak w niniejszej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.