IBPBII/1/415-880/10/BJ - Skutki podatkowe umorzenia pożyczki w związku ze śmiercią byłego pracownika-emeryta.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 27 stycznia 2011 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/1/415-880/10/BJ Skutki podatkowe umorzenia pożyczki w związku ze śmiercią byłego pracownika-emeryta.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 22 października 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 28 października 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych umorzenia pożyczki w związku ze śmiercią byłego pracownika (emeryta) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 października 2010 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych umorzenia pożyczki w związku ze śmiercią byłego pracownika (emeryta).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca będący jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej przyznaje swoim pracownikom i emerytom pożyczki na cele mieszkaniowe z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Szczegółowy zakres przedmiotowy i podmiotowy działalności socjalnej organizowanej przez pracodawcę w jego zakładzie pracy oraz szczegółowe warunki i zasady przyznawania ulgowych usług i świadczeń finansowanych z funduszu określone zostały przez pracodawcę w regulaminie zakładowym zfśs. Zgodnie z § 39 ust. 1 przedmiotowego regulaminu przyznana pożyczka na cele mieszkaniowe może być umorzona w szczególnych okolicznościach, między innymi w związku ze śmiercią pożyczkobiorcy. Wnioskodawca w miesiącu październiku 2010 r. podjął decyzję o umorzeniu pożyczki na cele mieszkaniowe zmarłemu wcześniej pożyczkobiorcy, który był emerytem (byłym pracownikiem pracodawcy).

W przyszłości może zdarzyć się także podobna sytuacja umorzenia pożyczki na cele mieszkaniowe zmarłemu pracownikowi, co także wzbudza wątpliwości wnioskodawcy względem zastosowania przepisów prawa podatkowego, a konkretnie w zakresie opodatkowania takiego przychodu, ale już dla spadkobiercy pracownika (np. małżonka), zaś nie emeryta jak w przypadku, o którym mowa wyżej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1.

Czy umorzona po śmierci emeryta pożyczka z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych stanowi przychód podlegający opodatkowaniu jako wartość innych nieodpłatnie otrzymanych świadczeń dla spadkobiercy czyli męża zmarłej emerytki zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeśli jednak stanowiłaby przychód to jaki PIT należy wystawić spadkobiercy (mężowi zmarłej emerytki).

2.

Jak opodatkować umorzenie pożyczki dla spadkobiercy po zmarłym pracowniku.

Wnioskodawca uważa, iż w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych umorzona pożyczka zmarłemu emerytowi nie mieści się w treści art. 12 ust. 1 ustawy, gdyż w przedmiotowym artykule ustawodawca wymienia tylko przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej czy też spółdzielczego stosunku pracy. Ustawodawca w ww. artykule wymienia tylko świadczenia odpłatne lub nieodpłatne ponoszone dla pracownika czy też za pracownika, dla którego świadczeniodawcą jest pracodawca, natomiast beneficjentem jest tylko i wyłącznie pracownik, a nie były pracownik czy też małżonek byłego pracownika. Ponadto wnioskodawca podkreśla, iż ustawodawca nie przewidział możliwości ustalania takiego przychodu dla byłych pracowników czy też ich spadkobierców w żadnym z artykułów przedmiotowej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w części dotyczącej pytania drugiego wnioskodawca uważa, iż gdyby nastąpiło umorzenie pożyczki po zmarłym pracowniku należałoby sięgnąć do treści art. 12 ust. 1 ustawy, o której mowa wyżej i określić umorzoną pożyczkę jako przychód ze stosunku pracy, w konsekwencji czego na wnioskodawcy będzie ciążył obowiązek płatnika z przedmiotowego tytułu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż niniejsza interpretacja indywidualna stanowi pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego w zakresie skutków podatkowych umorzenia pożyczki w związku ze śmiercią byłego pracownika (emeryta). W zakresie skutków podatkowych umorzenia pożyczki w związku ze śmiercią pracownika wydano odrębną interpretację Znak: IBPB II/1/415-881/10/BJ.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłami przychodów są inne źródła.

Z kolei art. 20 ust. 1 powołanej ustawy stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Zgodnie natomiast z treścią art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Jak wynika z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), prawa i obowiązki zmarłego przechodzą z chwilą śmierci na spadkobierców. Z kolei w myśl art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Co do zasady, pożyczki udzielane pracownikowi czy też byłemu pracownikowi przez zakład pracy z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie stanowią przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przychodem takim jest jednak umorzona kwota pożyczki (jako nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenie). Przychód po stronie pożyczkobiorcy pojawia się w momencie, kiedy dochodzi do umorzenia pożyczki lub jej części.

W przypadku umorzenia pożyczki byłemu pracownikowi (emerytowi) za jego życia wartość umorzonej pożyczki stanowi przychód uzyskany z tytułu łączącego go uprzednio z zakładem pracy stosunkiem pracy. Jeżeli umorzenie pożyczki następuje po śmierci pożyczkobiorcy (byłego pracownika), a w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub w umowie o udzielenie pożyczki zawarto zapis o obowiązku uregulowania niespłaconych rat pożyczki przez spadkobiercę po śmierci pożyczkobiorcy, to pożyczka umorzona zostaje spadkobiercy, a nie byłemu pracownikowi. W tej sytuacji przychód w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzyskuje spadkobierca, przejmujący obowiązki dłużnika, a pożyczkodawca ma obowiązek wystawić PIT-8C na podstawie art. 42a ustawy.

Natomiast w sytuacji, gdy żadne zapisy umowy pożyczki lub regulaminu nie precyzują obowiązku uregulowania niespłaconych rat pożyczki przez spadkobierców, a zaciągnięte zobowiązanie wygasa z chwilą śmierci byłego pracownika (w związku z umorzeniem tegoż zobowiązania), pracodawca nie jest zobowiązany do wystawienia PIT-8C spadkobiercom lub osobom zobowiązanym do zapłaty tegoż zobowiązania za życia zmarłego (np. poręczycielom).

Jak wynika z wniosku, wnioskodawca przyznaje m.in. emerytom pożyczki na cele mieszkaniowe z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Szczegółowy zakres przedmiotowy i podmiotowy działalności socjalnej organizowanej przez pracodawcę w jego zakładzie pracy, oraz szczegółowe warunki i zasady przyznawania ulgowych usług i świadczeń finansowanych z funduszu określone zostały przez pracodawcę w regulaminie zakładowym zfśs. Zgodnie z § 39 ust. 1 przedmiotowego regulaminu przyznana pożyczka na cele mieszkaniowe może być umorzona w szczególnych okolicznościach, między innymi w związku ze śmiercią pożyczkobiorcy. W miesiącu październiku 2010 r. wnioskodawca podjął decyzję o umorzeniu pożyczki na cele mieszkaniowe zmarłemu wcześniej pożyczkobiorcy, który był emerytem (byłym pracownikiem wnioskodawcy).

Pożyczka umorzona byłemu pracownikowi (emerytowi), za jego życia, jest co do zasady przychodem z tytułu łączącego uprzednio byłego pracownika z pożyczkodawcą stosunku pracy podlegającym opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 10%, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Rację ma zatem wnioskodawca, iż w tak przedstawionym stanie faktycznym nie wystąpi przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy, tj. przychód ze stosunku pracy. Jednocześnie podkreślić należy, iż z wniosku nie wynika, żeby treść regulaminu zawierała zapisy o obowiązku uregulowania niespłaconej części pożyczki przez spadkobierców w razie śmierci spadkodawcy. Wynika natomiast, że przyznana pożyczka na cele mieszkaniowe może być umorzona w szczególnych okolicznościach, między innymi w związku ze śmiercią pożyczkobiorcy.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i przytoczone wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, iż skoro z chwilą śmierci pożyczkobiorcy (emerytki) niespłacona kwota pożyczki udzielona z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych została umorzona w całości, to nie skutkuje to dla męża zmarłej emerytki powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wobec czego wnioskodawca nie ma obowiązku sporządzenia żadnej informacji o wysokości uzyskanego przychodu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl