IBPBII/1/415-876/09/BD - Skutki podatkowe zasądzonego i otrzymanego od byłego pracodawcy zaległego wynagrodzenia wraz z odsetkami za stosowanie pracowniczych projektów wynalazczych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 listopada 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 16 listopada 2009 r.) uzupełnionym w dniu 18 grudnia 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zasądzonego i otrzymanego od byłego pracodawcy zaległego wynagrodzenia wraz z odsetkami za stosowanie pracowniczych projektów wynalazczych:

W dniu 16 listopada 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zasądzonego i otrzymanego od byłego pracodawcy zaległego wynagrodzenia wraz z odsetkami za stosowanie pracowniczych projektów wynalazczych.

Z uwagi na fakt, iż wniosek zawierał braki formalne, pismem z dnia 9 grudnia 2009 r., znak: IBPB II/1/415-876/BD, wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 18 grudnia 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca od byłego pracodawcy otrzymał zasądzone przez Sąd Apelacyjny wynagrodzenie wraz z odsetkami za nieterminową wypłatę powyższego wynagrodzenia za stosowanie pracowniczych projektów wynalazczych autorstwa wnioskodawcy. Na projekty pracownicze pracodawca uzyskał patent i prawa ochronne. Były pracodawca przelewając na konto bankowe wnioskodawcy ww. kwoty nie pobrał zaliczki na podatek dochodowy. Należność wynagrodzenia wnioskodawcy wynika z art. 98a ust. 1 ustawy o wynalazczości w powiązaniu z art. 20 ust. 2 tejże ustawy. Pracodawca przejął prawo do patentu i praw ochronnych na bazie art. 20 ust. 2 ustawy o wynalazczości w związku z wiążącym wnioskodawcę i byłego pracodawcy stosunkiem pracy i opracowaniem projektów wynalazczych w związku z wykonywaną pracą na rzecz pracodawcy. Gdyby powyższego stosunku pracy nie było, to prawo do patentu i praw ochronnych przysługiwałoby nie pracodawcy, lecz pracownikowi (art. 20 ust. 1 ustawy o wynalazczości), a ewentualne przejęcie tego prawa do patentu i praw ochronnych mogłoby nastąpić w wyniku zawarcia między stronami umowy przeniesienia praw do patentu i praw ochronnych. Gdyby nie było stosunku pracy, to otrzymane wynagrodzenie nie przysługiwałoby wnioskodawcy. Powyższe wynagrodzenie jest identyczne jak wynagrodzenie za projekty wynalazcze, na które nie uzyskano ochrony (nie były zgłaszane do ochrony w Urzędzie Patentowym), które było wypłacone i rozliczane na zasadach ogólnych tak jak inne wynagrodzenia pracownicze np. premia, nagroda, lecz prawdopodobnie uwzględniany był koszt uzyskania przychodu w wysokości 50 %.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Jak opodatkować otrzymane wynagrodzenie i naliczone oraz wypłacone od niego odsetki za nieterminową wypłatę wynagrodzenia według skali w tabeli czy według podatku ryczałtowego oraz jakie zastosować koszty uzyskania przychodu.

Wnioskodawca uważa, iż otrzymane wynagrodzenie winno być opodatkowane tak jak wynagrodzenie ze stosunku pracy, tym bardziej, że otrzymywane wynagrodzenia przez innych pracowników z tytułu projektów wynalazczych - wniosków racjonalizatorskich opodatkowane były tak jak otrzymywane przez nich wynagrodzenie. Natomiast odnośnie kosztów wnioskodawca uważa, że powinny być zastosowane 50 % koszty uzyskania przychodów uzasadniając to tym, że z jednej strony jest to korzystne dla wnioskodawcy, a z drugiej strony próbuje odzwierciedlić faktycznie ponoszone koszty przez twórców. Niektórzy twórcy (poeci, malarze,...) w szczególności dawnymi czasy wyjeżdżali na południe Europy szukając tam weny twórczej, natchnienia. Obecnie w przypadku tak małych twórców jak wnioskodawca charakter takich działań sprowadza się do zakupu i czytania książek, czasopism w szczególności technicznych, zakup sprzętu i oprogramowania komputerowego i ciągłego zdobywania umiejętności i wiedzy - inwestowanie własnego wolnego czasu. W związku z powyższym wnioskodawca wnosi o przyjęcie 50 % kosztów uzyskania przychodu jako jego stanowiska w sprawie. W stosunku do odsetek otrzymanych od nieterminowego wypłacenia wynagrodzenia biorąc, pod uwagę, że otrzymane wynagrodzenie jest ściśle związane ze stosunkiem pracy i wynika niejako ze stosunku pracy, stąd zgodnie z odpowiednim zapisem prawnym otrzymane odsetki są zwolnione z opodatkowania.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W myśl art. 11 cyt. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są natomiast - stosownie do treści art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty uzyskania przychodów z tytułu zapłaty za przeniesienie prawa własności projektu wynalazczego, topografii układu scalonego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego określa się w wysokości 50 % uzyskanego przychodu.

Uregulowania zawarte w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczące kosztów uzyskania przychodów przysługującym twórcom projektów wynalazczych należy rozpatrywać w kontekście przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 z późn. zm.). Jednak zgodnie z art. 315 ust. 1 i 2 tej ustawy do praw w zakresie wynalazków i projektów racjonalizatorskich istniejących w dniu wejścia w życie tej ustawy oraz stosunków prawnych powstałych przed dniem jej wejścia w życie stosuje się przepisy dotychczasowe. Tak więc w przedmiotowej sprawie zastosowanie będą miały przepisy ustawy z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (tekst jedn. Dz. U. z 1993 r. Nr 26, poz. 117 z późn. zm.), gdyż na taką podstawę powołuje się w stanie faktycznym wnioskodawca.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy prawo do uzyskania patentu na wynalazek przysługuje twórcy. Jeżeli wynalazku dokonało więcej osób, prawo to przysługuje im wspólnie.

Stosownie do art. 20 ust. 2 tej ustawy prawo do patentu na wynalazek dokonany przez twórcę w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy albo realizacji innej umowy przysługuje pracodawcy, chyba że strony ustaliły inaczej.

Z kolei, w myśl przepisu art. 20 ust. 3 ustawy o wynalazczości, w przypadku dokonania wynalazku przez twórcę przy pomocy przedsiębiorcy, przedsiębiorcy temu przysługuje prawo korzystania z wynalazku we własnym zakresie. Strony mogą jednak ustalić - w umowie o udzieleniu pomocy - że prawo do uzyskania patentu na taki wynalazek przysługuje w całości lub w części przedsiębiorcy.

Jeszcze jedną sytuację, w której prawo do patentu przysługuje innej osobie niż twórca reguluje art. 98 ustawy o wynalazczości. Zgodnie z jej brzmieniem twórca wynalazku, któremu przysługuje prawo do patentu, może przenieść to prawo za uzgodnioną zapłatą na rzecz przedsiębiorcy lub przekazać wynalazek do korzystania przez tego przedsiębiorcę. Jeżeli to nastąpi, przejście prawa do patentu następuje z dniem zgłoszenia wynalazku przedsiębiorcy, pod warunkiem przejęcia go przez tego przedsiębiorcę do korzystania w terminie jednego miesiąca od daty zgłoszenia, chyba że strony ustalą inny termin (art. 98 ust. 2 tej ustawy).

Stosownie do treści art. 98a ust. 1 ww. ustawy twórca wynalazku ma prawo do wynagrodzenia za korzystanie z tego wynalazku przez przedsiębiorcę, gdy przedsiębiorcy temu przysługuje prawo do patentu zgodnie z przepisami art. 20 ust. 2 lub art. 98 ust. 2 albo prawo do korzystania z wynalazku na podstawie art. 20 ust. 3 ww. ustawy, jeżeli strony nie umówiły się inaczej. Wynagrodzenie powyższe ustala przedsiębiorca w słusznej proporcji do korzyści uzyskanych przez niego z wynalazku (art. 98a ust. 2 ustawy o wynalazczości).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż zasądzone przez Sąd na rzecz wnioskodawcy wynagrodzenie za stosowanie pracowniczych projektów wynalazczych autorstwa wnioskodawcy związane było ściśle z wiążącym wnioskodawcę jako byłego pracownika z byłym pracodawcą stosunkiem pracy i opracowaniem projektów wynalazczych w związku z wykonywaną pracą na rzecz pracodawcy.

W związku z powyższym wypłacone przez byłego pracodawcę wynagrodzenie z tytułu stosowania pracowniczych projektów wynalazczych, które były efektem pracy nawiązanej na podstawie stosunku pracy, zakwalifikować należy do źródła przychodów ze stosunku pracy. W tym zakresie stanowisko wnioskodawcy jest zatem prawidłowe.

Jednakże do ww. wynagrodzenia nie będą miały zastosowania 50 % koszty uzyskania przychodu. Cytowany powyżej przepis art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że 50 % koszty uzyskania zastosowanie mają wyłącznie do wynagrodzeń za przeniesienie prawa własności projektu wynalazczego. W tym jednak przypadku nie miało miejsca przeniesienie prawa własności projektu wynalazczego (wynalazku). Należy bowiem zwrócić uwagę na fakt, że wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego, iż należne mu wynagrodzenie wynikało z art. 98a ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 2 ustawy o wynalazczości. Powołana regulacja prawna stanowi natomiast, że prawo do patentu na wynalazek dokonany przez twórcę w ramach wykonywania obowiązków ze stosunku pracy przysługuje pracodawcy. Oznacza to, że nie ma potrzeby przenoszenia praw własności do patentu na pracodawcę, gdyż od samego początku prawo własności przysługiwało właśnie pracodawcy. Twórca wynalazku ma natomiast na podstawie art. 98a ust. 1 ustawy o wynalazczości prawo do wynagrodzenia za korzystanie z tego wynalazku przez przedsiębiorcę. Takie właśnie wynagrodzenie zasądził na rzecz wnioskodawcy Sąd.

Skoro zatem 50 % koszty uzyskania przychodu, zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zastosowanie mają do wynagrodzeń za przeniesienie prawa własności projektu, to nie mogą być stosowane przez wnioskodawcę, gdyż otrzymał on wynagrodzenie za korzystanie z wynalazku przez przedsiębiorcę, a nie za przeniesienie prawa własności.

Tak więc stanowisko wnioskodawcy dotyczące możliwości zastosowania ryczałtowych - 50 % kosztów uzyskania przychodów z tytułu zasądzonej należności jest nieprawidłowe.

Zatem biorąc pod uwagę, iż zasądzone i wypłacone wynagrodzenie było związane z łączącym byłego już pracownika z pracodawcą stosunkiem pracy, wynagrodzenie to będzie podlegało opodatkowaniu na zasadach ogólnych przedstawionych w tabeli zawartej w art. 27 ust. 1 z pomniejszeniem uzyskanego przychodu o przysługujące pracownikowi koszty uzyskania przychodu na podstawie art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Ponieważ wypłacenie byłemu już pracownikowi wynagrodzenie związane było z wiążącym byłego pracownika z byłym pracodawcą stosunkiem pracy, stanowi ono przychód ze stosunku pracy, który mieści się w katalogu przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem odsetki od tego wynagrodzenia nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 95 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1.

Dlatego też stanowisko wnioskodawcy w powyższej kwestii uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.