IBPBII/1/415-874/14/ASz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) #8722; Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 17 października 2014 r. (wpływ do Biura - 22 października 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z umorzeniem opłat z tytułu przetrzymywania materiałów bibliotecznych - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 października 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z umorzeniem opłat z tytułu przetrzymywania materiałów bibliotecznych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (Miejska Biblioteka Publiczna), zgodnie z obowiązującym wewnętrznym Regulaminem Udostępniania Zbiorów, pobiera od czytelników kary za przekroczenie terminu zwrotu książek oraz innych materiałów bibliotecznych.

Należność za przetrzymywanie materiałów bibliotecznych jest rodzajem opłaty i możliwość jej pobierania wynika z art. 14 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach. Natomiast wysokość opłat wynika z ww. Regulaminu Biblioteki Publicznej. W ustawie o bibliotekach należność za przetrzymywanie materiałów bibliotecznych jest określona jako "opłata za niezwrócenie w terminie wypożyczonych materiałów bibliotecznych", która w Regulaminie Wnioskodawcy nazwana jest karą.

Zdarzają się sytuacje, w których czytelnik występuje do Dyrektora z prośbą o częściowe lub całościowe umorzenie tej kary. Decyzja o umorzeniu podejmowana jest na indywidualny wniosek czytelnika. Wniosek ten podlega zaopiniowaniu przez Kolegium Biblioteczne, powołane jako organ doradczy Dyrektora. Po zaopiniowaniu wniosku, umorzenie kary z tytułu przetrzymywania materiałów bibliotecznych dokonywane jest na podstawie ostatecznej decyzji Dyrektora tylko w uzasadnionych przypadkach.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Miejska Biblioteka Publiczna z tytułu całościowego lub częściowego umorzenia kary za niezwrócenie w terminie wypożyczonych materiałów bibliotecznych ma rozpoznać przychód u czytelnika na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i zgodnie z art. 42a wystawić czytelnikowi PIT-8C (Informacja o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych).

Zdaniem Wnioskodawcy, umorzona kwota kary za niezwrócenie w terminie wypożyczonych materiałów bibliotecznych nie stanowi przychodu czytelnika w myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z czym nie występuje obowiązek wystawienia czytelnikowi PIT-8C (Informacja o wypłaconych stypendiach, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych).

Wypożyczenie książek odbywa się nieodpłatnie. W przypadku przekroczenia ich terminu zwrotu naliczane są kary za przetrzymanie materiałów bibliotecznych. Kary te stanowią uszczuplenie majątku czytelnika, a ich umorzenie jest zaniechaniem czynności prowadzących do poniesienia przez niego straty finansowej. Ponadto, za umorzeniem ww. kary nie idzie korzyść, za którą czytelnik mógłby nie płacić.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 ww. ustawy.

Zgodnie z treścią art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W świetle powyższych przepisów za przychody należy uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 cyt. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i zasadnym jest aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz. U. z 2012 r. poz. 642 z późn. zm.) opłaty mogą być pobierane za niezwrócenie w terminie wypożyczonych materiałów bibliotecznych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca - Miejska Biblioteka Publiczna #8722; nalicza opłaty za przetrzymywanie w pozaregulaminowym okresie zbiorów bibliotecznych. Naliczanie opłat następuje na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 4 ustawy o bibliotekach a kwoty opłat wynikają z Regulaminu biblioteki. Zdarzają się sytuacje, że osoby którym naliczono ww. opłaty występują z wnioskiem o ich umorzenie. Po zaopiniowaniu wniosku umorzenie kwoty następuje decyzją Dyrektora, ale tylko w uzasadnionych przypadkach.

Dokonując zatem umorzenia Wnioskodawca #8722; zwalnia - w uzasadnionych przypadkach #8722; dłużnika ze zobowiązania. Gdyby nie umorzenie należności dłużnik byłby zobowiązany do poniesienia wydatków celem zaspokojenia wierzyciela. Tym samym czynność Wnioskodawcy ma dla dłużników konkretny wymiar finansowy, gdyż nie powoduje uszczuplenia w ich majątku, do którego musiałoby dojść gdyby nie umorzenie należności. Działanie Wnioskodawcy ma więc określone konsekwencje finansowe dla dłużnika. Nie musi on bowiem ponosić konsekwencji finansowych swojego zachowania do czego byłby zobowiązany, gdyby nie indywidualna decyzja Dyrektora Biblioteki. Z opisu stanu faktycznego wynika, że umorzenie dokonywane jest tylko w uzasadnionych przypadkach. Zasadą zatem jest, że kara jest egzekwowana.

Należy zatem uznać, że korzyści jakie osiąga dłużnik z tytułu umorzenia opłat za niezwrócenie w terminie wypożyczonych materiałów bibliotecznych stanowią dla niego realne przysporzenie majątkowe, a tym samym przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji wartość tak umorzonych opłat stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca dokonujący umorzenia należności z tytułu nałożonych opłat za nieterminowy zwrot zbiorów bibliotecznych jest więc zobowiązany do wystawienia informacji PIT-8C o wysokości uzyskanego przychodu z tytułu umorzonych należności, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten stanowi, że osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.