IBPBII/1/415-874/11/BJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 5 sierpnia 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 12 sierpnia 2011 r.), uzupełnionym w dniu 17 października 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia (wraz z odsetkami) należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu wypłaconych osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 12 sierpnia 2011 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych umorzenia (wraz z odsetkami) należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu wypłaconych osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z dnia 11 października 2011 r. Znak: IBPB II/1/415-739/11/BJ, IBPB II/1/415-872/11/BJ, IBPB II/1/415-873/11/BJ, IBPB II/1/415-874/11/BJ wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Przedmiotowy wniosek uzupełniono w dniu 17 października 2011 r. (uiszczenie dodatkowej opłaty).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca - Ośrodek Pomocy Społecznej wniósł o wydanie interpretacji przepisów prawa w zakresie skutków podatkowych umorzenia należności w formie:

Ośrodek realizuje zadania wynikające z ww. ustaw. Ustala prawo do świadczeń rodzinnych oraz funduszu alimentacyjnego oraz wypłaca niniejsze świadczenia. Świadczeniobiorcy, którzy pobrali nienależne świadczenia oraz dłużnicy alimentacyjni są zobowiązani do zwrotu świadczeń na podstawie stosownych przepisów. W myśl ww. regulacji prawnych Ośrodek może umorzyć należności, o których mowa powyżej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, umorzone należności będące: nienależnie pobranymi świadczeniami rodzinnymi, nienależnie pobranymi świadczeniami z funduszu alimentacyjnego, nienależnie pobranymi zaliczkami alimentacyjnymi oraz świadczeniami, które dłużnicy alimentacyjni zobowiązani są do zwrotu Ośrodkowi - nie mieszczą się w regulacji art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wobec tego stanowią one dochód, o którym mowa w art. 9 ww. ustawy. Świadczeniobiorca czy też dłużnik alimentacyjny uzyskuje dochód w wysokości umorzonego świadczenia.

W związku z powyższym, Ośrodek, zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma obowiązek sporządzania informacji o wysokości przychodów z innych źródeł na druku PIT-8C.

Wnioskodawca uważa, iż wykładnia przepisów i budowanie norm z postanowień prawa materialnego powinno być ścisłe i w jak największym stopniu odpowiadać jego literalnemu brzmieniu i autentyczności treści. Treść przywołanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy pozwala jednoznacznie skonstruować obowiązującą normę. Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 cyt. ustawy wolne od opodatkowania są świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów oraz zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów.

W opinii Wnioskodawcy, doszukiwanie się w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 8 umorzonych nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych oraz umorzonych należności, które winny być zwrócone do Ośrodka przez dłużników alimentacyjnych z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego jest zabiegiem nieuprawnionym.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie skutków podatkowych umorzenia (wraz z odsetkami) należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu wypłaconych osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego. W pozostałym zakresie wniosku sprawa została rozstrzygnięta odrębnymi interpretacjami.

Zgodnie z generalną zasadą opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne - to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu - przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są "inne źródła".

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w ww. przepisie sformułowanie "w szczególności", świadczy o tym, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy i otwarty, zatem do tej kategorii należy zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

W świetle powyższego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia. Tak więc, podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów oraz zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów.

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 z późn. zm.) ustawa określa zasady pomocy państwa osobom uprawnionym do alimentów na podstawie tytułu wykonawczego, w przypadku bezskuteczności egzekucji. Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu organowi właściwemu wierzyciela należności w wysokości świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej, łącznie z ustawowymi odsetkami.

Zgodnie z art. 30 ust. 1 ww. ustawy organ właściwy dłużnika może umorzyć należności, o których mowa w art. 28 ust. 1 pkt 1, 2 i 4 ustawy, w łącznej wysokości:

Stosownie do art. 30 ust. 2 i 3 cyt. wyżej ustawy organ właściwy wierzyciela może na wniosek dłużnika alimentacyjnego umorzyć jego należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty, uwzględniając sytuację dochodową i rodzinną.

Umorzenie należności następuje w drodze decyzji administracyjnej.

Z wniosku wynika, iż Wnioskodawca - Ośrodek Pomocy Społecznej działając na podstawie zacytowanego wyżej art. 30 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, umarza należności dłużnika alimentacyjnego z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego wypłacanych osobie uprawnionej oraz należne od nich odsetki.

Uregulowanie w przepisach o pomocy osobom uprawnionym do alimentów kwestii dotyczących umorzenia ww. kwot świadczy o tym, iż umorzenie takie - wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy - jest rodzajem świadczenia pieniężnego otrzymanego w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów i jako takie korzysta ze zwolnienia od podatku, w myśl cytowanego art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy zauważyć, iż z dniem 1 stycznia 2009 r. weszła w życie zmiana brzmienia pkt 8 art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; zmiana ma zastosowanie do uzyskanych dochodów od dnia 1 stycznia 2009 r. Zmiana polega na zastąpieniu zwrotu "...wypłacone na podstawie odrębnych przepisów" zwrotem: "...otrzymane na podstawie odrębnych przepisów". W uzasadnieniu projektu ustawy, wskazano, iż: "zmiana brzmienia pkt 8 art. 21 ust. 1 ma służyć temu, aby w przypadku nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych, po stronie podatnika nie występował przychód podlegający opodatkowaniu." Powyższa zmiana została wprowadzona na mocy art. 1 pkt 11 lit. a) tiret szóste ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316).

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że udzielone na podstawie przepisów o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, świadczenia, choć umorzone, podlegają zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z umorzeniem nienależnie pobranych świadczeń (wraz z odsetkami), osoby uzyskują przychód, w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy. Tym samym, na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek sporządzenia z tego tytułu informacji PIT-8C.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.