IBPBII/1/415-867/12/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z dnia 9 października 2012 r. (data wpływu do tut. Biura - 10 października 2012 r.), uzupełnionym w dniu 19 grudnia 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu odszkodowań od Gminy za przejęcie nieruchomości pod inwestycję publiczną - jest prawidłowe.

W dniu 10 października 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie m.in. możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu odszkodowań od Gminy za przejęcie nieruchomości pod inwestycję publiczną.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 12 grudnia 2012 r. znak: IBPB II/1/415-867/12/MZ, IBPB II/1/415-868/12/MZ wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 19 grudnia 2012 r.

W przedmiotowym wniosku, po jego uzupełnieniu, został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Decyzją Sądu z dnia 14 maja 2007 r. Wnioskodawczyni otrzymała po zmarłym ojcu w drodze spadku, udział w wysokości 1/18 części, w działce oznaczonej nr 684/7. Na podstawie umowy darowizny z dnia 16 czerwca 2008 r. Wnioskodawczyni otrzymała od swojej matki udział w działce nr 684/7 - w wysokości 4/18 części.

Decyzją Starosty dokonano podziału działki nr 684/7 na działki o nr: 684/8, 684/9, 684/10.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy od otrzymanych odszkodowań za działki z pkt a) i b) Wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek - a jeśli tak, to jakiego rodzaju.

Czy od kwoty otrzymanej za działkę z pkt c) Wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek - a jeśli tak, to jakiego rodzaju.

Zdaniem Wnioskodawczyni, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych we wszystkich opisanych we wniosku przypadkach podatek dochodowy nie należy się.

Wnioskodawczyni, powołując art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazała, iż samo odszkodowanie ma na celu zrekompensowanie poszkodowanemu poniesionej przez niego szkody, a nie jego wzbogacenie skutkujące przychodem, od którego co do zasady pobierany winien być podatek.

Wypłacenie kwot za zajęcie nieruchomości pod drogę publiczną nastąpiło na podstawie przepisów rangi ustawowej. Wypłacone kwoty nie miały na celu wzbogacenia właściciela, a tylko zrekompensowanie poszkodowanemu (właścicielowi działki) poniesionej szkody.

Według Wnioskodawczyni, w dwu pierwszych przypadkach uzyskany przychód był odszkodowaniem uzyskanym za zajęcie gruntu pod drogę publiczną, a w przypadku działki nr 684/10 uzyskana ze sprzedaży kwota nie miała na celu wzbogacenia Wnioskodawczyni, a jedynie uzyskanie odszkodowania za faktycznie poniesioną szkodę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni tylko w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w części odnoszącej się do możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu odszkodowań od Gminy za przejęcie nieruchomości pod inwestycję publiczną. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku dochodowego od osób fizycznych w części odnoszącej się do możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu sprzedaży - na wniosek właścicieli - na rzecz Gminy części nieruchomości, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.; od dnia 3 kwietnia 2012 r. - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Treść zacytowanego przepisu wskazuje, że podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jest uzyskanie przychodu między innymi z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż Wnioskodawczyni na podstawie orzeczenia Sądu z dnia 14 maja 2007 r. otrzymała w drodze spadku po ojcu udział w nieruchomości, oznaczonej nr 684/7, w 1/18 części. Z kolei na podstawie umowy darowizny z dnia 16 czerwca 2008 r. Wnioskodawczyni otrzymała od matki udział w tej samej nieruchomości - w 4/18 części.

Decyzją Starosty dokonano podziału działki nr 684/7 na działki o nr: 684/8, 684/9, 684/10. Działka nr 684/9 została przejęta dnia 16 czerwca 2011 r. dla potrzeb realizacji inwestycji drogowej, na podstawie decyzji Starosty z dnia 23 maja 2011 r. Kwota odszkodowania dla Wnioskodawczyni została ustalona i wypłacona. Natomiast działka nr 684/8 została przejęta dnia 24 lutego 2012 r. również dla potrzeb realizacji inwestycji drogowej, na podstawie decyzji Wojewody z dnia 15 lutego 2012 r. Kwota odszkodowania została dla Wnioskodawczyni ustalona i miała zostać wypłacona do końca 2012 r. Obydwie działki zostały przejęte w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.).

Stosownie do treści art. 11a ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych wydają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi.

Zgodnie z treścią art. 11f ust. 1 pkt 6 cyt. ustawy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w szczególności oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego.

W myśl natomiast art. 12 ust. 4 wskazanej ustawy, nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa:

- z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna. Natomiast decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej - art. 12 ust. 4a powyższej ustawy.

Zgodnie z art. 12 ust. 5 ww. ustawy do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18.

Zgodnie z art. 112 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do nieruchomości położonych, z zastrzeżeniem art. 122a, art. 124 ust. 1b, art. 124b, art. 125 i art. 126, na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo do nieruchomości, dla których wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Według wcześniejszego brzmienia art. 112 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (obowiązującego do dnia 15 grudnia 2012 r.) przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do nieruchomości położonych, z zastrzeżeniem art. 122a, art. 124b, art. 125 i art. 126, na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo do nieruchomości, dla których wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

W myśl art. 6 pkt 1 ww. ustawy, celami publicznymi w rozumieniu ustawy jest m.in. wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowa, utrzymywanie oraz wykonywanie robót budowlanych tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego, a także łączności publicznej i sygnalizacji.

Na podstawie art. 128 ust. 1 powołanej ustawy wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

Stosownie do art. 130 ust. 1 ww. ustawy wysokość odszkodowania ustala się według stanu, przeznaczenia i wartości wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. (...)

Ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość nieruchomości (art. 130 ust. 2 ww. ustawy).

W świetle zacytowanych wyżej przepisów należy uznać, iż opisane we wniosku odszkodowania zostały przyznane (wypłacone) stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy mieć jednak na względzie, że zwolnienie przewidziane w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przysługuje, jeżeli łącznie spełnione zostają następujące warunki:

* nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem,

* cena jej nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.

Zatem w przypadku, gdy spełniony zostanie tylko jeden z warunków albo żaden z nich, wówczas uzyskany przychód będzie korzystał ze zwolnienia.

Z uwagi na fakt, iż w przedmiotowej sprawie nabycie udziałów w nieruchomości przez Wnioskodawczynię miało miejsce w okresie przekraczającym 2 lata przed odpłatnym zbyciem na podstawie decyzji Starosty oraz Wojewody, to w świetle art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy uznać, iż pierwsza z dwóch negatywnych przesłanek zwolnienia przedmiotowego nie została spełniona. Natomiast w związku z tym, iż nabycie udziałów w nieruchomości przez Wnioskodawczynię w drodze spadku oraz w drodze darowizny miało charakter nieodpłatny, stwierdzić należy, że cena nie stanowiła elementu nabycia a zatem nie został spełniony również drugi warunek wyłączający przedmiotowe zwolnienie.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż przychód uzyskany przez Wnioskodawczynię z tytułu odszkodowań wypłaconych w związku z przejęciem nieruchomości oznaczonych nr 684/8 i nr 684/9, na cele realizacji inwestycji drogowej, korzysta ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co oznacza, że na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek uiszczenia z tego tytułu podatku.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla Wnioskodawczyni.

Do wniosku Wnioskodawczyni dołączyła dokumenty. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny (weryfikacji) dołączanych do wniosku dokumentów; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawczynię w treści wniosku i jej stanowiskiem.

Powyższe oznacza, że organ podatkowy rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w granicach stanu faktycznego przedstawionego we wniosku przez Wnioskodawczynię. Organ podatkowy nie ocenia zgodności opisu stanu faktycznego sformułowanego we wniosku z rzeczywistością. Jeżeli stan faktyczny przedstawiony we wniosku nie odpowiada rzeczywistości, interpretacja nie wywołuje skutków prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.