IBPBII/1/415-784/09/ASz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 października 2009 r. (data wpływu do Organu- 8 października 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystaniaz ulgi rehabilitacyjnej:

* w części dotyczącej zakupu samochodu VW Golf - Combi - jest nieprawidłowe,

* w części dotyczącej udokumentowania wydatków poniesionych tytułem używania samochodu na zabiegi lecznicze - jest prawidłowe.

W dniu 8 października 2009 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej z tytułu zakupu samochodu osobowego oraz używania samochodu na zabiegi lecznicze.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie faktyczne:

Wnioskodawca wychowuje dziecko, które od 4-go miesiąca życia jest niepełnosprawne w stopniu znacznym. Córka obecnie ma 16 lat - jest niepełnosprawna ruchowo w stopniu znacznym i intelektualnie w stopniu umiarkowanym. Od dwóch lat nie chodzi, wymaga całkowitej opieki osób drugich. Porusza się na wózku inwalidzkim. Jest cały czas rehabilitowana. Codzienne dowożenie jest bardzo uciążliwe i wymaga dużego wysiłku. Córka choruje na padaczkę. Wnioskodawca w ubiegłym roku w ramach pilotażowego programu "Sprawny Dojazd" otrzymał pomoc ze środków PFRON w wysokości 28 080 zł na zakup samochodu VW Golf-Combi; resztę kwoty czyli 43 520 zł zapłacił sam. Zakup samochodu znacznie pomógł w codziennym dowożeniu dziecka na rehabilitację i ułatwił wykonywanie codziennych czynności życiowych. Wnioskodawca używa tego samochodu na dojazdy z córką na zabiegi lecznicze tj. operacje głowy (13 operacji), kontrole, konsultacje i rehabilitacje. Wnioskodawca codziennie zabiera wózek inwalidzki, by móc z córką dojechać na rehabilitację. Samochód w wersji Combi jest przystosowany do przewozu wózka inwalidzkiego zwykłego lub elektrycznego o wadze 80 kg. Zakup samochodu odliczony został w zeznaniu za w 2008 r. w części dotyczącej wydatków na cele rehabilitacyjne oraz związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych. Wg Urzędu Skarbowego zakup tego samochodu nie podlega odliczeniu; w związku z tym składana była korekta zeznania.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy wnioskodawca ma możliwość odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej kosztów zakupu samochodu VW Golf-Combi.

Czy używanie samochodu na niezbędne zabiegi lecznicze (operacje, kontrole, badania) i rehabilitację w wysokości 2.280 zł musi być udokumentowane.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż poniesione przez niego koszty zakupu samochoduw wersji Combi, umożliwiającego przewóz wózka inwalidzkiego, na który to zakup dostałw ramach programu "Sprawny Dojazd" dofinansowanie ze względu na niepełnosprawność swojego dziecka i codzienne dojazdy na rehabilitację winny dawać możliwość odliczenia zakupu tego samochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Wnioskodawca ma na utrzymaniu dziecko niepełnosprawne w stopniu znacznym i używa tego samochodu na dowożenie córki do szpitala (operacje, kontrole, konsultacje, rehabilitację czy do przychodni). Zdaniem wnioskodawcy wydatki te nie powinny być skrupulatnie notowane w zeszyciei przedstawiane w Urzędzie Skarbowym do wysokości 2.280 zł Wnioskodawca uważa, że posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności dziecka i fakt bycia właścicielem samochodu, którego używa na dowożenie dziecka na zabiegi rehabilitacyjne powinny wystarczyć do udokumentowania używania samochodu na niezbędne zabiegi lecznicze, rehabilitację.

Na tle przedstawionego zdarzenia faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) podstawę obliczenia podatku z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 4, 4a - 4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2 lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ww. ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7b-7g tego artykułu.

Stosownie do treści art. 26 ust. 7d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

Przepisy ust. 7a-7d i ust. 7g stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne

i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe - jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 9.120 zł

(art. 26 ust. 7e ww. ustawy).

Na podstawie art. 26 ust. 7f ww. ustawy o podatku dochodowym ilekroć w przepisachust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

Zgodnie z art. 26 ust. 7g ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odliczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 6 wyżej cytowanej ustawy może być dokonane równieżw przypadku, gdy osoba, której dotyczy wydatek, posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31 sierpnia 1997 r.

Zgodnie z art. 26 ust. 7b ww. ustawy, wydatki o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowiw jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Stosownie do treści art. 26 ust. 7c powołanej ustawy wysokość wydatków na cele określone w ust. 7a ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie,z wyjątkiem wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14.

Wnioskodawca zakupił samochód VW Golf-Combi w celu używania go na niezbędne zabiegi lecznicze (operacje, kontrole) i rehabilitację córki.

Należy zaznaczyć, że katalog ulg wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione. Rozszerzająca interpretacja przepisu art. 26 ust. 7a cyt. ustawy jest niedozwolona. Zgodnie bowiem z zasadą, przyjętą w orzecznictwie NSA, jak i w doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania. Tak więc przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Możliwość odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatku na zakup samochodu można jedynie ocenić poprzez analizę zapisu art. 26 ust. 7a pkt 3 cyt. ustawy. Zgodnie z tym przepisem za wydatki o których mowa w ust. 1 pkt 6, czyli wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych uważa się wydatki poniesione na: zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeńi narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.

Mając na względzie powołane przepisy należy stwierdzić, że określenie "indywidualny sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne niezbędne w rehabilitacji" oznacza, że można zaliczyć do nich tylko i wyłącznie sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne, mające cechy sprzętu, urządzeń czy narzędzi o charakterze szczególnym (niestandardowym), koniecznew rehabilitacji osoby niepełnosprawnej i ułatwiające tej osobie wykonywanie czynności życiowych, których utrudnienie wykonania wynika z niepełnosprawności. Oznacza to, że taki sprzęt musi posiadać określone właściwości.

Z uregulowań zawartych w ww. przepisie wynika zatem, że:

* pomiędzy rodzajem nabytego sprzętu a rodzajem niepełnosprawności pozostawać musi ścisły związek,

* zakupiony sprzęt musi być wykorzystywany (używany) w rehabilitacji oraz służyć przywracaniu sprawności organizmu i ułatwiać wykonywanie czynności życiowych,

* cechą zakupionego sprzętu musi być jego indywidualny charakter.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawca ma na utrzymaniu dziecko niepełnosprawne z orzeczoną niepełnosprawnością. Dziecko jest dowożone na zajęcia rehabilitacyjne.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż faktem oczywistym jestw przedmiotowej sprawie, iż samochód w przypadku podatnika, na którego utrzymaniu jest osoba niepełnosprawna - znacznie ułatwia dojazd na zabiegi rehabilitacyjne. Koniecznym jest jednak wskazanie, że czym innym jest sprzęt, urządzenie i narzędzia techniczne,o których mowa w powołanym wyżej przepisie art. 26 ust. 7 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a czym innym środek transportu ogólnego przeznaczenia. Podkreślić należy, że katalog ulg wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, w którym ustawodawca nie wymienia możliwości odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na zakup pojazdu mechanicznego (samochodu). Prawo do odliczenia tego rodzaju wydatków nie daje ani cyt. art. 26 ust. 7a pkt 3 podatku od osób fizycznych ani żaden inny przepis art. 26 ust. 7a tej ustawy.

Podkreślić bowiem należy, iż jak z wyżej powołanych przepisów wynika, ustawodawca w art. 26 ust. 7a ww. ustawy wyraźnie określił, które wydatki uznaje za wydatki poniesione na cele rehabilitacyjne związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, uprawniające osobę niepełnosprawną do dokonania odliczeń od dochodu. Wśród nich brak jest wydatku dotyczącego zakupu samochodu.

Mając na względzie powyższe stanowisko wnioskodawcy dotyczące odliczenia kwoty wydatkowanej na zakup samochodu osobowego na cele rehabilitacyjne należy uznać za nieprawidłowe.

Stosownie do treści art. 26 ust. 7a pkt 14 ww. ustawy za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne - w wysokości nie przekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Z analizy art. 26 ust. 7a powołanej ustawy wynika, że aby skorzystać z możliwości odliczenia w od dochodu poniesionych wydatków, związanych z używaniem samochodu osobowego dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne, m.in. należy:

* mieć na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, której roczny dochód nie przekracza kwoty 9.120 zł,

* być właścicielem (współwłaścicielem) samochodu osobowego,

* dojeżdżać nim na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne zlecone przez lekarza,

* ponieść z tego tytułu wydatki.

Podkreślić tu należy, iż nie wszystkie przejazdy związane z leczeniem osoby niepełnosprawnej będą podlegały odliczeniu w ramach powyższego limitu, gdyż nie wszystkie są związane z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia "zabieg", "rehabilitacja" oraz "rehabilitacja lecznicza". zatem koniecznym jest wyjaśnienie tych pojęć w oparciu o definicje encyklopedyczne oraz wydaną z zakresu rehabilitacji literaturę. Zgodnie z definicją tych pojęć zawartą w "Słowniku wyrazów obcych" (PWN, Warszawa 1991 r.) oraz "Encyklopedii" PWN, zabieg stanowi interwencję mającą na celu wywołanie określonego skutku, zwykle będącą środkiem zaradczym przeciwdziałającym czemuś (np. skutkom choroby); rehabilitacja jest to przywrócenie choremu sprawności fizycznej i psychicznej poprzez stosowanie odpowiednich zabiegów leczniczych; rehabilitacja lecznicza zaś to połączenie leczenia z postępowaniem usprawniającym, które obejmuje zabiegi fizykoterapeutyczne, wodolecznictwo, światłolecznictwo, elektrolecznictwo, mechanoterapię i kinezyterapię. Istotne znaczenie mogą mieć również zabiegi chirurgiczne zmierzające do przywrócenia organicznych funkcji, zmniejszenia następstw nieodwracalnych zmian lub wyrównanie ich w takim stopniu, aby poszkodowanemu przywrócić jego społecznie przydatną sprawność. Zatem w ramach ww. ulgi podatkowej mieszczą się z pewnością wydatki na zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne zlecone przez lekarza poniesione przez osobę mającą na utrzymaniu osobę niepełnosprawną posiadającą I lub II grupę inwalidztwa lub dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16 roku życia. Natomiast w ramach tego limitu nie będą mogły być odliczone m.in. wydatki związane z wyjazdami na kontrolne wizyty czy konsultacje lekarskie w przychodni czy w szpitalu, badania laboratoryjne, bowiem wyjazdy te nie spełniają wymogu określonego przez ustawodawcę w treści art. 26 ust. 7a pkt 14 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; nie są wyjazdami na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne.

Wydatki poniesione na cele określone w art. 26 ust. 7a pkt 14 ww. ustawy nie wymagają od podatnika - jak słusznie wskazał wnioskodawca ich dokumentowania. Powyższe nie oznacza jednak, iż organ podatkowy weryfikujący zeznanie roczne w zakresie poprawności dokonanych odliczeń, nie ma prawa domagać się od podatnika przedstawienia okoliczności związanych z poniesionymi wydatkami, np. zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego korzystania z niezbędnych zabiegów leczniczo-rehabilitacyjnych. Jeżeli wolą organu podatkowego będzie wskazanie np. miejsc i częstotliwości dokonywania zabiegów, obowiązkiem podatnika jest te informacje przekazać. Fakt oraz konieczność poniesienia wydatków na cele rehabilitacyjne powinny być co najmniej uprawdopodobnione. Organ podatkowy ma prawo kwestionować wydatki na używanie samochodu jeśli okaże się, że zabiegi nie były konieczne lub dana osoba wcale z nich nie korzystała.

Zaznaczyć również należy, iż określona w ustawie kwota 2.280 zł jest maksymalną kwotą, która może być odliczona tytułem poniesienia ww. wydatków. Użycie przez ustawodawcę, przy określaniu wielkości limitu, wyrażenia "w wysokości nieprzekraczającej kwoty 2.280 zł" (a nie "w wysokości 2.280 zł) wskazuje, iż wysokość odliczenia uzależniona jest od intensywności (częstości) używania samochodu.

Mając na względzie powyższe, stanowisko wnioskodawcy dotyczące braku obowiązku udokumentowania wydatków poniesionych tytułem używania samochodu na cele rehabilitacyjne należy uznać za prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach ul. Prosta 10,25-366 Kielce po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.