IBPBII/1/415-76/09/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 21 stycznia 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 26 stycznia 2009 r.), uzupełnione w dniu 6 marca 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zasądzenia przez Sąd odszkodowania za bezumowne korzystanie z działki budowlanej - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 stycznia 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zasądzenia przez Sąd odszkodowania za bezumowne korzystanie z działki budowlanej.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z dnia 23 lutego 2009 r. Znak: IBPB II/1/415-76/09/MK wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia. W dniu 6 marca 2009 r. wpłynęło do tut. Biura uzupełnienie ww. wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W grudniu 2008 r. na podstawie wyroku Sądu Rejonowego wnioskodawca wraz z żoną uzyskał zapłatę kwoty głównej 30.494,88 zł oraz ustawowe odsetki od Spółki Akcyjnej tytułem użytkowania działki budowlanej w formie bezumownej.

Na podstawie rozmowy telefonicznej wnioskodawca uzyskał informację, że od kwoty głównej podatek jest nienależny - podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r., natomiast podatek od odsetek ustawowych jest należny i należy go rozliczyć w rozliczeniu rocznym.

Z uwagi na brak oficjalnego potwierdzenia tego faktu wnioskodawca kieruje do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach zapytanie (forma telefoniczna chyba nie jest jednoznaczna).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy od kwoty głównej zasądzonej od Spółki Akcyjnej przez Sąd Rejonowy przysługuje zwolnienie od podatku na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r....

Zdaniem wnioskodawcy, od kwoty głównej odszkodowania przysługuje zwolnienie z podatku. Kwota główna ma charakter odszkodowania za brak możliwości korzystania z własnej ziemi (brak możliwości zabudowy na własne cele mieszkaniowe na czym był oparty pozew przeciwko firmie).

Według wnioskodawcy kwota odszkodowania rekompensuje fakt utraty możliwości władania własnością w sposób nieograniczony przez inne podmioty i stanowienia o sposobie zabudowy własnej działki i jako taka nie podlega opodatkowaniu (zwolnienie z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.).

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przepisu art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy wynika, iż wszelkie przychody, których nie można zakwalifikować do źródeł przychodów wymienionych w poprzedzających punktach kwalifikuje się do przychodów z innego źródła.

Z ogólnej definicji przychodów zawartej w art. 11 cyt. ustawy o podatku dochodowym wynika, że przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Definicja ta, dla potrzeb opodatkowania dochodów uzyskiwanych z innych źródeł została uzupełniona w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy podatkowej, który stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14 ustawy, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w nieujawnionych źródłach.

Z treści powołanych powyżej przepisów wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie, których mamy do czynienia z przyrostem mienia, osiągniętym przysporzeniem majątkowym mającym konkretny wymiar finansowy. Tak więc podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Sąd Rejonowy zasądził od Spółki Akcyjnej na rzecz wnioskodawcy i jego żony odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości wraz z ustawowymi odsetkami. Wnioskodawca uważa, iż odszkodowanie to zwolnione jest z podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem rekompensuje fakt utraty możliwości władania własnością.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b powołanej wyżej ustawy - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r. - wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

Zakres zwolnienia wynikający z bezpośredniego brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli za poniesioną stratę, nie dotyczy natomiast utraconych korzyści.

Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości, którego podstawą dochodzenia są przepisy art. 224 i art. 225 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) zawsze obejmuje spodziewane korzyści z tytułu umowy najmu czy dzierżawy, która zostałaby zawarta gdyby nieruchomość nie została zajęta w sposób bezumowny. Przepisy prawa przyznają właścicielowi prawo do roszczenia o odszkodowanie, które obejmuje rekompensatę utraconych korzyści, jakie właściciel by uzyskał, gdyby nieruchomość na przykład wynajął. Utratą korzyści jest w tym przypadku szkoda polegająca na nie uzyskaniu pożytków cywilnych (czynszu z najmu, dzierżawy), które nieruchomość przynosi. Tym samym brak jest podstaw do twierdzenia, że otrzymanie odszkodowanie dotyczy szkody rzeczywistej i nie podlega opodatkowaniu.

W świetle powyższych regulacji prawnych otrzymane odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w przepisach art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż przepis ten wyłącza możliwość zwolnienia z opodatkowania odszkodowania dotyczącego korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zatem odszkodowanie to wraz z odsetkami w całości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z innych źródeł, o którym stanowią przepisy art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzyskany przychód z powyższego tytułu wnioskodawca winien wykazać w zeznaniu rocznym za rok podatkowy, w którym kwotę przychodu otrzymał, tj. w zeznaniu za 2008 r.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku wnioskodawca dołączył wyrok Sądu Rejonowego. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

W związku z tym, że z wniosku wynika, iż odszkodowanie otrzymał wnioskodawca i jego żona, natomiast wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych złożony został przez męża, należy zaznaczyć, iż interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla żony wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.