IBPBII/1/415-753/13/BJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 25 lipca 2013 r. (data wpływu do tut. Biura - 29 lipca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z podatku dochodowego ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej - jest prawidłowe.

W dniu 29 lipca 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z podatku dochodowego ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (...) jest Związkiem gmin, do którego zadań należy zgodnie ze statutem zaspokajanie potrzeb gmin w zakresie lokalnego transportu zbiorowego. Wnioskodawca posiada szereg stanowisk pracy, z których zajmowaniem wiąże się konieczność dostarczania pracownikom nieodpłatnie odzieży służbowej. Wnioskodawca nie mając możliwości prania odzieży roboczej używanej przez pracowników powierzył pranie odzieży pracownikom we własnym zakresie. W konsekwencji, w Regulaminie Pracy Biura (...) ustalone zostały zasady wypłaty pracownikom (...) ekwiwalentu z tytułu prania przez nich odzieży roboczej. Stawka ekwiwalentu wypłacanego pracownikom została ustalona przez Wnioskodawcę na podstawie średnich cen prania odzieży stosowanych w pralniach chemicznych na terenie miasta K. Stosownie do § 47 ust. 10 ww. regulaminu (...) wypłaca pracownikom kwartalnie ekwiwalent w wysokości 32 zł miesięcznie za 5 miesięcy okresu zimowego, 28 zł za 4 miesiące okresu przejściowego oraz 23 zł za miesiąc czerwiec, lipiec i sierpień.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wypłata ustalonego według powyższych zasad ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej przez pracowników jest na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolna od podatku dochodowego.

Wnioskodawca wskazał, że stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) wolne od podatku są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o BHP, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 237⁹ § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), jeżeli pracodawca nie może zapewnić prania odzieży roboczej używanej przez pracownika, czynności te mogą być wykonywane przez pracownika, pod warunkiem wypłacania przez pracodawcę ekwiwalentu pieniężnego w wysokości kosztów poniesionych przez pracownika.

W świetle powyższego wypłata pracownikom (...) ekwiwalentu za pranie odzieży jest obowiązkiem pracodawcy wynikającym z art. 237⁹ § 3 Kodeksu pracy podlegającym zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Warunkiem koniecznym skorzystania ze zwolnienia w podatku dochodowym jest ekwiwalentność wypłacanych przez (...) środków pieniężnych w zamian za pranie odzieży służbowej przez pracowników, gdzie zgodnie z wykładnią językową przez pojęcie ekwiwalentu należy rozumieć "rzecz równą innej wartości" (www.sjp.pl).

Na podstawie § 47 ust. 10 Regulaminu Pracy Biura (...) Wnioskodawca wypłaca pracownikom kwartalnie zryczałtowany ekwiwalent pieniężny za pranie odzieży służbowej w wysokości 32 zł miesięcznie za 5 miesięcy okresu zimowego, 28 zł za 4 miesiące okresu przejściowego oraz 23 zł za miesiąc czerwiec, lipiec i sierpień. Wskazania wymaga fakt, iż (...) określając wysokość stawek za pranie przez pracowników odzieży roboczej dokonał wszelkich czynności mających na celu ustalenia stawek odzwierciedlających rzeczywiste nakłady poniesione przez pracowników na pranie odzieży służbowej poprzez uwzględnienie kosztów prania odzieży w pralniach chemicznych na terenie miasta K. Ponadto, w celu doprecyzowania kwoty wypłacanego pracownikom ekwiwalentu Wnioskodawca nie ustalił jednej stawki pieniężnej za pranie odzieży służbowej właściwej we wszystkich miesiącach w roku, lecz podzielił rok na trzy okresy: zimowy, przejściowy oraz letni, gdyż w okresie zimowym pracownik zmuszony jest częściej prać odzież niż w przejściowym, a tym bardziej letnim, co powoduje, iż okresie zimowym przysługują pracownikowi wyższe środki pieniężne z tytułu prania odzieży służbowej. W konsekwencji, równoważnik pieniężny wypłacany przez Wnioskodawcę pracownikom z tytułu prania przez nich odzieży służbowej we własnym zakresie mają charakter ekwiwalentny z art. 237⁹ § 3 Kodeksu pracy, gdyż uwzględniają rzeczywiste koszty prania odzieży przez pracowników.

W świetle powyższego, ustalona na podstawie § 47 ust. 10 Regulaminu Pracy Biura (...) wypłata ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej przez pracowników w opinii Wnioskodawcy korzysta ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cyt. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Tak szerokie zdefiniowanie pojęcia przychodu pracownika wskazuje, iż w każdym przypadku, w którym uzyska on realną korzyść, będzie to rodzić obowiązek zwiększenia jego przychodu, z wyjątkiem świadczeń określonych w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc powyższe pod uwagę, do przychodów ze stosunku pracy zalicza się każde świadczenie, które pracownik otrzymał w związku z faktem pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą. Do przychodów ze stosunku pracy zalicza się więc zarówno otrzymane przez pracownika pieniądze, jak i wartość pieniężną świadczeń w naturze, świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca posiada szereg stanowisk pracy, z których zajmowaniem wiąże się konieczność dostarczania pracownikom nieodpłatnie odzieży służbowej. Nie mając możliwości prania odzieży roboczej używanej przez pracowników Wnioskodawca powierzył pranie odzieży pracownikom we własnym zakresie. W konsekwencji, w Regulaminie Pracy Biura (...) ustalone zostały zasady wypłaty pracownikom ekwiwalentu z tytułu prania przez nich odzieży roboczej. Stawka ekwiwalentu wypłacanego pracownikom została ustalona na podstawie średnich cen prania odzieży stosowanych w pralniach chemicznych na terenie miasta.

Stawka ekwiwalentu wypłacanego pracownikom została ustalona przez Wnioskodawcę na podstawie średnich cen prania odzieży stosowanych w pralniach chemicznych na terenie miasta.

Wypłacane pracownikom ekwiwalenty za pranie odzieży roboczej stanowią przychód pracowników ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż ekwiwalent ten ma swe źródło w stosunku pracy jaki łączy pracownika z zakładem pracy.

Jednakże na mocy art. 21 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Zagadnienia dotyczące dostarczania pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, a także związanych z tym wypłat ekwiwalentów pieniężnych reguluje dział X "Bezpieczeństwo i higiena pracy", rozdział IX "Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze" ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Stosownie do postanowień art. 237⁷ § 1 Kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach:

W myśl art. 237⁷ § 2 ww. Kodeksu pracy, pracodawca może ustalić stanowiska, na których dopuszcza się używanie przez pracowników, za ich zgodą, własnej odzieży i obuwia roboczego, spełniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy.

Ponadto na podstawie art. 237⁹ § 2 Kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze posiadały właściwości ochronne i użytkowe, oraz zapewnić odpowiednio ich pranie, konserwację, naprawę, odpylanie i odkażanie.

Jeżeli pracodawca nie może zapewnić prania odzieży roboczej, czynności te mogą być wykonywane przez pracownika, pod warunkiem wypłacania przez pracodawcę ekwiwalentu pieniężnego w wysokości kosztów poniesionych przez pracownika, stosownie do treści art. 237⁹ § 3 Kodeksu pracy.

Z powołanych powyżej przepisów wynika więc, że ekwiwalent pieniężny za pranie odzieży roboczej przysługuje na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy.

Przepisy te nie wymagają, by pracodawca dokonywał zwrotu udokumentowanych wydatków ponoszonych przez pracowników. Zgodnie z definicją słownikową ekwiwalent oznacza rzecz zastępującą inną rzecz o równej wartości, odpowiednik, równoważnik (Współczesny słownik języka polskiego, Dunaj B. Warszawa 2007).

Skoro zatem z przepisów Kodeksu pracy wynika, że to pracodawca jest zobowiązany do prania, konserwacji, naprawy, odpylania i odkażania stosowanych środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego, a w przypadku braku możliwości prania odzieży roboczej wypłaty ekwiwalentu w wysokości kosztów poniesionych przez pracownika to - w ocenie tut. organu - wysokość ekwiwalentu wypłacanego pracownikowi może być ustalona także w sposób inny, niż tylko na podstawie dokumentów przedłożonych przez pracownika. Jako ekwiwalent, wypłacane pracownikowi kwoty mają stanowić rekompensatę kosztów przez niego poniesionych. Wysokość kosztów może być ustalana we wzajemnym porozumieniu pracodawcy i pracownika.

Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stawiają szczególnych wymogów dla możliwości zwolnienia tego rodzaju ekwiwalentu od opodatkowania. Warunkiem zwolnienia jest wyłącznie to, by prawo do ekwiwalentu i zasady jego przyznawania wynikały z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. Podkreślenia przy tym wymaga, iż przepisy prawa pracy nie są przepisami podatkowymi, wobec czego tut. Organ nie posiada kompetencji do ich autorytarnej interpretacji. W celu ostatecznego rozstrzygnięcia wątpliwości w zakresie zasad wypłaty ekwiwalentu za pranie odzieży roboczej należy zwrócić się do organów właściwych dla spraw pracowniczych i bhp.

Zatem "ekwiwalent za pranie odzieży roboczej", o którym mowa we wniosku jest ekwiwalentem korzystającym ze zwolnienia od podatku na mocy art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile prawo do tego ekwiwalentu i zasady jego przyznawania wynikają z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.