IBPBII/1/415-735/09/HK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 lipca 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 13 lipca 2009 r.), uzupełnionym w dniu 04 i 7 września 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie m.in. skutków podatkowych dokonania spłaty na rzecz wspólnika występującego ze spółki - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 lipca 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych dokonania spłaty na rzecz wspólnika występującego ze spółki.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 18 sierpnia 2009 r. Znak: IBPB I/1/415-509/09/AB, IBPB II/1/415-534/09/HK, IBPP3/443-525/09/KO wezwano o jego uzupełnienie. W dniu 04 i 7 września 2009 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca był wspólnikiem Spółki. Wspólnikami Spółki były dwie osoby fizyczne (Wspólnik A i Wspólnik B). Spółka zajmowała się działalnością handlową oraz budowlano-instalacyjną. Działalność budowlano-instalacyjna wykonywana była przez podwykonawców Spółki. Spółka prowadziła pełną księgowość, a wspólnicy byli opodatkowani podatkiem liniowym. Spółka była czynnym podatnikiem VAT. W czerwcu 2006 r. Wspólnik A wypowiedział umowę spółki, skutkiem czego przeszła ona w stan likwidacji. Otwarcie likwidacji zostało zgłoszone do Krajowego Rejestru Sądowego, a Spółka działała dalej pod dotychczasową firmą z dodatkiem "w likwidacji". Po otwarciu likwidacji Wspólnik A wniósł pozew o przyznanie mu prawa do przejęcia majątku Spółki z obowiązkiem rozliczenia się z występującym wspólnikiem, opierając swoje powództwo na art. 66 Kodeksu spółek handlowych. Ponadto także wnioskodawca (Wspólnik B) wystąpił z identycznym powództwem kierując je przeciw Wspólnikowi A. W wyniku przeprowadzonego postępowania sądowego, wyrokiem Sądu Okręgowego, utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego, prawo do przejęcia majątku Spółki w likwidacji zostało przyznane wnioskodawcy, przy czym wnioskodawca został zobowiązany do rozliczenia się z występującym wspólnikiem. Wyrok ten stał się prawomocny i wykonalny w dniu 13 maja 2009 r..

Po tym dniu wnioskodawca zarejestrował działalność gospodarczą (dokonał stosownych zgłoszeń do ewidencji działalności gospodarczej, urzędu statystycznego oraz złożył zgłoszenie aktualizacyjne NIP) i rozpoczął wykonywanie działalności gospodarczej w oparciu o przejęty majątek Spółki. Drugi ze wspólników dalej osiąga dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Majątek Spółki na dzień uprawomocnienia się wyroku o przyznaniu prawa do jego przejęcia obejmował m.in. trzy samochody osobowe przeznaczone do działalności gospodarczej, wózek widłowy wykorzystywany przy załadunku i rozładunku towaru na magazyn, narzędzia takie jak: młot wynurzeniowy, płyta wibracyjna, zgrzewarka stacjonarna, sprężarka tłokowa, wiertnica, klimatyzator, zestawy komputerowe z oprogramowaniem. Ponadto w skład majątku wchodziło wyposażenie techniczne biura i magazynu, środki pieniężne na rachunku bankowym, znak towarowy, prawa wynikające z umowy dzierżawy budynku, w którym znajduje się siedziba Spółki (Spółka jest dzierżawcą tego budynku), prawa wynikające z umowy najmu budynku (Spółka jest wynajmującym lokale znajdujące się w budynku, który dzierżawi), zobowiązania wynikające z umów gwarancji, które udzieliła Spółka, jak także towary handlowe. Spółka zatrudniała także dwóch pracowników (specjalistę do spraw zaopatrzenia oraz specjalistę do spraw handlowych).

Zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego, z dnia 5 czerwca 2009 r., Spółka została wykreślona z rejestru przedsiębiorców. Postanowienie to stało się prawomocne w dniu 24 czerwca 2009 r..

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy wspólnik spłacający będzie zobowiązany do pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Wnioskodawca powołuje się na treść art. 66 Kodeksu spółek handlowych, zgodnie z którym, jeżeli w spółce składającej się z dwóch wspólników po stronie jednego z nich zaistnieje powód rozwiązania spółki, sąd może przyznać drugiemu wspólnikowi prawo do przejęcia majątku spółki z obowiązkiem rozliczenia się z występującym wspólnikiem zgodnie z art. 65 Kodeksu spółek handlowych. W niniejszej sprawie zgodnie z prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego, prawo do przejęcia majątku spółki zostało przyznane wnioskodawcy, z obowiązkiem rozliczenia się z byłym wspólnikiem. Z dniem uprawomocnienia się wyroku (tj. 13 maja 2009 r.), cały majątek Spółki w likwidacji przeszedł na wnioskodawcę. Taki też skutek powyższego wyroku akceptowany jest w doktrynie (por. J. Szwaja S. Sottysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, Komentarz do art. 1-150, 2. Wydanie, s. 514). Ponadto nabywca majątku spółki wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki spółki (sukcesja uniwersalna), co potwierdził Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie V CSK 343/2007).

Zdaniem wnioskodawcy wspólnik, któremu przyznano prawo do przejęcia majątku spółki nie jest zobowiązany do pobrania zaliczek na podatek dochodowy z tytułu wynagrodzenia przekazanego drugiemu wspólnikowi.

Spłata otrzymana przez wspólnika występującego powinna zostać zakwalifikowana do źródła przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przeciwieństwie do zbycia udziału kapitałowego w spółce osobowej czy wystąpienia wspólnika ze spółki nie można uznać, iż jest to przychód z prawa majątkowego (art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Z art. 66 Kodeksu spółek handlowych wynika bowiem, że na skutek wyroku sądu dochodzi do przeniesienia przedsiębiorstwa spółki na jednego ze wspólników, a nie do zbycia udziału spółkowego czy wystąpienia wspólnika ze spółki. W tych ostatnich dwóch wypadkach prawo do przedsiębiorstwa spółki dalej przysługuje spółce, a nie przechodzi na wspólnika. Ponadto - jak wyraźnie wskazuje na to art. 66 Kodeks spółek handlowych - wynagrodzenie stanowi ekwiwalent za majątek spółki (przedsiębiorstwo), które zostało przyznane wspólnikowi, konkretnie za udział, który przysługiwał mu w przedsiębiorstwie spółki, a nie za udział kapitałowy (spółkowy). Innymi słowy spółka zbywa swoje przedsiębiorstwo z tym zastrzeżeniem, że tylko wspólnik, któremu nie przyznano prawa do przejęcia majątku, otrzymuje przychód, tj. środki pieniężne za przedsiębiorstwo zbyte przez spółkę w części, w której przysługiwał mu udział w majątku spółki. Skoro więc jest to ekwiwalent za zbycie składników majątku spółki, to powinien być opodatkowany na tych samych zasadach.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 66 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) jeżeli w spółce składającej się z dwóch wspólników po stronie jednego z nich zaistnieje powód rozwiązania spółki, sąd może przyznać drugiemu wspólnikowi prawo do przejęcia majątku spółki z obowiązkiem rozliczenia się z występującym wspólnikiem zgodnie z art. 65 k.s.h. Na podstawie orzeczenia sądu majątek spółki przechodzi na rzecz dotychczasowego wspólnika i staje się jego własnością, co oznacza, że od tej chwili przedsiębiorstwo spółki staje się przedsiębiorstwem prowadzonym przez byłego wspólnika indywidualnie. Rozwiązana spółka podlega wykreśleniu z rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym bez przeprowadzenia likwidacji, a były wspólnik, który przejął majątek spółki, obowiązany jest rozliczyć się z drugim wspólnikiem zgodnie z art. 65 k.s.h. W tej sytuacji dochodzi do swoistego przekształcenia spółki jawnej dwuosobowej w przedsiębiorcę jednoosobowego. Wskazany przepis art. 66 k.s.h. ma na celu ochronę przedsiębiorstwa spółki, umożliwia bowiem rozwiązanie jej bez przeprowadzenia likwidacji. Taki sposób rozwiązania spółki pozwala nie tylko na utrzymanie przedsiębiorstwa spółki w dotychczasowym kształcie, ale także umożliwia kontynuowanie prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności, która przybiera inną formę organizacyjną. W przypadku tego swoistego przekształcenia na podstawie art. 66 k.s.h. spółki osobowej w przedsiębiorcę jednoosobowego ma miejsce następstwo prawne pod tytułem ogólnym.

W myśl art. 18 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Na podstawie art. 41 ust. 1 powyższej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Podkreślić należy, iż przepisy ustawy podatkowej, mimo iż posługują się terminem "prawa majątkowe" nie definiują tego pojęcia. Wymienione w powołanym art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody nie stanowią katalogu zamkniętego, na co wskazuje użyte przez ustawodawcę sformułowanie "w szczególności". Należy przy tym przyjąć, iż do katalogu praw majątkowych objętych zakresem regulacji art. 18 powołanej ustawy można zaliczyć także inne prawa bezpośrednio nie wymienione w tym przepisie. Prawa związane z udziałem wspólnika w spółce jawnej są prawami majątkowymi, gdyż ich treść stanowi odpowiednio określone przez Kodeks spółek handlowych prawa i obowiązki. Takim prawem majątkowym - wbrew twierdzeniom wnioskodawcy - jest również prawo do otrzymania spłaty przez wspólnika, któremu nie przyznano prawa do przejęcia majątku Spółki.

Otrzymana przez wspólnika, w związku z rozwiązaniem spółki, spłata nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym - zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - tylko do wysokości wniesionego do tej spółki przez tegoż wspólnika wkładu. Zgodnie bowiem z treścią art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce osobowej, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni albo wkładów do spółki osobowej. Natomiast przychód otrzymany ponad wartość wniesionego wkładu, będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym jako przychód z praw majątkowych, o którym mowa w art. 18, w związku z art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy. Jeżeli zatem - tak jak w przedstawionym stanie faktycznym - jeden ze wspólników jest zobowiązany do spłacenia drugiego wspólnika, to oznacza, że ten drugi wspólnik ma prawo do uzyskania konkretnych praw majątkowych, od których płatnik winien pobrać zaliczkę na podatek dochodowy zgodnie z treścią art. 41 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, wnioskodawca - jako wspólnik spłacający, który w wyniku przejętego majątku spółki jawnej stał się przedsiębiorcą jednoosobowym, czyli osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą - jest zobowiązany do poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od ww. kwoty, zgodnie z wyżej cyt. art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie zaznacza się, iż rozstrzygnięcia wniosku w pozostałym zakresie dokonano odrębnymi interpretacjami.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.