IBPBII/1/415-726/11/BJ

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 20 października 2011 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/1/415-726/11/BJ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 1 sierpnia 2011 r. (data wpływu do Organu - 4 sierpnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłacanego pracownikowi na podstawie umowy o zakazie konkurencji - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 sierpnia 2011 r. do Organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania wypłacanego pracownikowi na podstawie umowy o zakazie konkurencji.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 29 listopada 2010 r. została podpisana pomiędzy pracodawcą (wnioskodawca) a pracownikiem umowa o zakazie konkurencji. Zgodnie z treścią umowy, pracownik z uwagi na członkowstwo w zarządzie pracodawcy oraz z uwagi na wykonywane przez niego obowiązki, ma dostęp do informacji poufnych, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. W związku z tym, pracownik w okresie obowiązywania umowy o pracę oraz w okresie zakazu konkurencji będzie zobowiązany do przestrzegania ograniczeń wskazanych stosowną umową w celu zapewnienia ochrony interesów pracodawcy. Jednocześnie w zamian za przestrzeganie przez pracownika zobowiązań objętych umową, pracownik ten będzie otrzymywał odszkodowanie w wysokości 100% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego brutto otrzymanego przez pracownika przed rozwiązaniem umowy o pracę, w okresie ostatnich 6 miesięcy kalendarzowych, przed wygaśnięciem mandatu. Odszkodowanie to zostanie wypłacone pracownikowi przez okres 6 miesięcy, licząc od dnia następującego po dniu wygaśnięcia mandatu pracownika jako członka zarządu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy odszkodowanie wypłacane pracownikowi na podstawie umowy o zakazie konkurencji stanowi dla niego przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca, powołując treść art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, iż zasadą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega (por. wyrok WSA z dnia 17 grudnia 2010 r., sygn. akt I SA/Po 801/10, lex 704487). Z kolei w myśl przepisu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Jak wynika z powyższego, z opodatkowania wyłączone zostały te dochody, o których mowa w art. 21 ustawy. Wnioskodawca uważa, iż wśród zawartego tam katalogu zwolnień, szczególną uwagę poświęcić należy przepisowi art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a.

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b.

odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c.

odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d.

odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g.

odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Wnioskodawca wskazuje, iż jak wynika z ww. przepisu, stricte lit. d), odszkodowania przyznawane na podstawie przepisów o zakazie konkurencji nie zostały wyłączone spod opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Według wnioskodawcy, wątpliwość budzić może użyty przez ustawodawcę, a zarazem nie wyjaśniony znaczeniowo zwrot "przepisów o zakazie konkurencji". Wydaje się, że mówiąc o przepisach o zakazie konkurencji należy mieć na uwadze przepis art. 101#61446; i następ. Kodeksu pracy, gdzie znajduje się materialnoprawna podstawa do zawarcia pomiędzy pracodawcą a pracownikiem umowy o zakazie konkurencji, jak również do wypłaty odszkodowania z tego tytułu. Zdaniem wnioskodawcy, okoliczność ta wskazuje, iż wypłata pracownikowi odszkodowania na podstawie umowy o zakazie konkurencji winna być traktowana, jako wypłata na podstawie wyraźnego przepisu ustawy. W konsekwencji, stosownie do treści art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, a tym samym winno być potraktowane, jako składnik wynagrodzenia za pracę, od którego pobrana będzie przez płatnika (pracodawcę) zaliczka na podatek dochodowy.

Reasumując, wnioskodawca uważa, że wypłacone przez pracodawcę odszkodowanie na podstawie zawartej z pracownikiem umowy o zakazie konkurencji jest składnikiem wynagrodzenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zarazem nie zostało zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. d) lub lit. g) ww. ustawy.

Na poparcie swoich twierdzeń wnioskodawca powołał postanowienie Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 27 kwietnia 2006 r. Znak: 1472/DPC/415-29/06/PK oraz interpretacje: Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 17 listopada 2010 r. Znak: IBPB II/1/415-706/10/BD i Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 5 maja 2010 r. Znak: ILPB2/415-213/10-2/JK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z kolei w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawodawca określił źródła przychodów, do których należy między innymi: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkowstwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy (art. 12 ust. 4 ww. ustawy).

Użyty w treści ww. przepisu art. 12 ust. 1 zwrot "w szczególności" oznacza, iż wskazane kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym (aktualnie lub w przeszłości) pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym, a zatem nawet wówczas, gdy ten stosunek pracy już ustał.

Z wniosku wynika, że pomiędzy pracodawcą a pracownikiem została podpisana umowa o zakazie konkurencji. Pracownik w okresie obowiązywania umowy o pracę oraz w okresie zakazu konkurencji będzie zobowiązany do przestrzegania ograniczeń wskazanych niniejszą umową w celu zapewnienia ochrony interesów pracodawcy. Jednocześnie w zamian za przestrzeganie przez pracownika zobowiązań objętych umową, pracownik ten będzie otrzymywał odszkodowanie w wysokości 100% miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego brutto otrzymanego przez pracownika przed rozwiązaniem umowy o pracę, w okresie ostatnich 6 miesięcy kalendarzowych, przed wygaśnięciem mandatu. Odszkodowanie to zostanie wypłacone pracownikowi przez okres 6 miesięcy, licząc od dnia następującego po dniu wygaśnięcia mandatu pracownika jako członka zarządu.

Odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji wypłacane jest na podstawie umowy zawartej pomiędzy pracodawcą i pracownikiem. Zasady ustalania takiego odszkodowania zawarte zostały w art. 101#178; w zw. z art. 101#185; ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), które stanowią co następuje:

Zgodnie z art. 1011 § 1 Kodeksu pracy w zakresie określonym w odrębnej umowie, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność (zakaz konkurencji).

Stosownie do art. 1012 § 1 ww. ustawy przepis art. 1011 § 1 stosuje się odpowiednio, gdy pracodawca i pracownik mający dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, zawierają umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. W umowie określa się także okres obowiązywania zakazu konkurencji oraz wysokość odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy, z zastrzeżeniem przepisów § 2 i 3.

W myśl art. 1012 § 2 pow. ustawy zakaz konkurencji, o którym mowa w § 1, przestaje obowiązywać przed upływem terminu, na jaki została zawarta umowa przewidziana w tym przepisie, w razie ustania przyczyn uzasadniających taki zakaz lub niewywiązywania się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania.

Odszkodowanie, o którym mowa w § 1, nie może być niższe od 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji; odszkodowanie może być wypłacane w miesięcznych ratach. W razie sporu o odszkodowaniu orzeka sąd pracy (art. 1012 § 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a.

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b.

odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c.

odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d.

odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g.

odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Jak wynika z powyższego zapisu, na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. d) ww. ustawy odszkodowanie wypłacone z tytułu umowy o zakazie konkurencji nie zostało objęte zwolnieniem przedmiotowym, o którym mowa powyżej. W tym miejscu podkreślić należy, iż omawiane odszkodowanie nie będzie zwolnione z opodatkowania również z przyczyn określonych w treści art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) cyt. ustawy.

Przedmiotowe odszkodowanie jako podlegające opodatkowaniu należy zakwalifikować do przychodów ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem jego wypłata jest uwarunkowana łączącym wcześniej strony stosunkiem pracy. Z przychodem ze stosunku pracy mamy do czynienia również w sytuacji, gdy były pracodawca wypłaca pracownikowi po ustaniu zatrudnienia świadczenia zagwarantowane w łączącej go w przeszłości umowie o pracę, bowiem o tym, czy świadczenie jest przychodem ze stosunku pracy decyduje okoliczność, czy może je otrzymać wyłącznie pracownik w rozumieniu powołanego ust. 4 tego artykułu, czy też inna osoba, nie związana aktualnie lub w przeszłości z pracodawcą.

Zatem uznać należy, iż przepisy art. 12 ww. ustawy mają także zastosowanie do wypłat po ustaniu zatrudnienia. Natomiast o zakwalifikowaniu świadczenia do przychodów z pracy nie przesądza fakt pozostawania danej osoby w stosunku zatrudnienia w momencie otrzymania przychodu.

Mając na uwadze powyższe ustalenia oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, iż wypłacane przez wnioskodawcę odszkodowanie na podstawie zawartej z pracownikiem umowy o zakazie konkurencji jest przychodem ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl