IBPBII/1/415-715/09/BJ - Opodatkowanie dokonywanego na rzecz kierowców zwrotu wydatków za korzystanie z sanitariatów i toalet.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 z późn. zm.) po ponownym rozpatrzeniu, w związku z prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 1 czerwca 2009 r. Sygn. akt I SA/Gl 1071/08, wniosku z dnia 3 stycznia 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 21 lutego 2008 r.), uzupełnionym w dniu 15 kwietnia 2008 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza że stanowisko wnioskodawcy przedstawione w ww. wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dokonywanego na rzecz kierowców zwrotu wydatków za korzystanie z sanitariatów i toalet - jest prawidłowe.

W dniu 21 lutego 2008 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dokonywanego na rzecz kierowców zwrotu wydatków za korzystanie z sanitariatów i toalet.

W dniu 19 maja 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów wydał interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego Znak: IBPB2/415-373/08/BJ, w której uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Interpretację skutecznie doręczono w dniu 23 maja 2008 r.

Pismem z dnia 6 czerwca 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 9 czerwca 2008 r.), wniesiono wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, na które udzielono odpowiedzi pismem z dnia 9 lipca 2008 r. Znak: IBPB2/415W-56/08/BJ odmawiając zmiany ww. indywidualnej interpretacji indywidualnej. Odpowiedź na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa została skutecznie doręczona w dniu 18 lipca 2008 r.

Pismem z dnia 14 sierpnia 2008 r. (data wpływu do tut. Biura - 18 sierpnia 2008 r.) wniesiono skargę na ww. interpretację indywidualną. Pismem z dnia 15 września 2008 r. Znak: IBPB2/4310-4/08/BJ, IBRP/007-181/08 Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów udzielił odpowiedzi na skargę przesyłając ją, wraz z aktami sprawy, do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Postanowieniem z dnia 17 października 2008 r. sygn. akt. III SA/Wa 2700/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przekazał sprawę do rozpoznania według właściwości Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gliwicach.

W wyniku rozpatrzenia skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 1 czerwca 2009 r. sygn. akt I SA/Gl 1071/08 uchylił zaskarżoną interpretację stwierdzając nieprawidłowe uzasadnienie prawne stanowiska zajętego przez organ wydający interpretację skutkujące uchyleniem interpretacji. Prawomocny wyrok wpłynął do tut. Biura w dniu 14 września 2009 r.

W przedmiotowym wniosku o interpretację indywidualną zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą polegającą m.in. na wykonywaniu międzynarodowego transportu drogowego. Z tego tytułu zatrudnia pracowników - kierowców międzynarodowego transportu drogowego, w związku z czym jest ich zakładem pracy i płatnikiem zaliczek podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z tytułu podróży służbowych kierowcy otrzymują diety w wysokości określonej w regulaminie wynagradzania - 42 euro/dobę. Nie otrzymują natomiast zwrotu kosztu noclegów, gdyż pracodawca zapewnia im bezpłatny nocleg, a mianowicie samochody ciężarowe, które prowadzą są wyposażone w miejsce do spania umożliwiające odpoczynek na postoju (zgodnie z art. 14 ustawy o czasie pracy kierowców). Jest to zgodne z § 9 ust. 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. Wnioskodawca, biorąc pod uwagę fakt, że pracownicy - kierowcy nie korzystając w trakcie podróży służbowych z noclegów w hotelach w celu zachowania higieny osobistej muszą korzystać z odrębnie płatnych sanitariatów znajdujących się na postojach, na których nocują, a także w czasie drogi muszą korzystać z odpłatnych toalet, zamierza wprowadzić do regulaminu wynagradzania i wypłacać pracownikom oprócz diet zwrot kosztów ponoszonych przez nich na sanitariaty i toalety w zryczałtowanej wysokości 5 euro/dobę. Zdaniem pracodawcy koszty te stanowią wydatki na uzasadnione potrzeby w rozumieniu § 2 pkt 2 lit. c) ww. rozporządzenia, gdyż bezspornym jest, że potrzeby higieny osobistej i fizjologiczne muszą być przez pracowników codziennie zaspokajane. Ponieważ sposób w jaki pracodawca organizuje pracownikom - kierowcom bezpłatny nocleg, zapewniając bezpłatne noclegi w kabinie pojazdu, nie wyposażonego jednakże w łazienkę, powoduje konieczność ponoszenia przez kierowców odrębnych wydatków na higienę i toalety, tak więc zwrot kosztów tych wydatków uważa za uzasadniony. Ponieważ odpłatność za korzystanie z sanitariatów i toalet na postojach na terenie Unii Europejskiej (stanowiącej obszar, po którym podróżują jako kierowcy pracownicy wnioskodawcy) jest zróżnicowana i waha się od 50 eurocentów do 2 euro za toaletę oraz od 1 do 4 euro za korzystanie z łazienki, przy czym odpłatność najczęściej polega na wrzuceniu monet o odpowiedniej wartości do wrzutnika na drzwiach lub w kabinie prysznicowej (celem uruchomienia wody), niemożliwe jest ścisłe udokumentowanie wysokości tych wydatków przez kierowcę. Wnioskodawca zamierza więc przyznać zwrot kosztów w wysokości ryczałtowej 5 euro/dobę przyjmując, że w czasie podróży średnio raz na dobę na postoju kierowca korzysta z sanitariatu w celu kąpieli (wraz z korzystaniem w ramach tej opłaty także z toalety) w średniej cenie 2,5 euro (1+1,5+2+2,5+3+3,5+4)/7=2,5 euro oraz 2 razy dziennie z toalety za średnio 1,25 euro (0,5+1+1,5+2)/4=1,25 euro.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanym stanie faktycznym przyznany pracownikom - kierowcom transportu międzynarodowego, zgodnie z zamiarem wnioskodawcy, zwrot kosztów wydatków na korzystanie z sanitariatów i toalet w czasie podróży służbowej w zryczałtowanej kwocie 5 euro/dobę będzie podlegał w całości zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych określonemu w art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem wnioskodawcy, przyznany pracownikom - kierowcom transportu międzynarodowego zgodnie z zamiarem wnioskodawcy, zwrot kosztów wydatków na korzystanie z sanitariatów i toalet w czasie podróży służbowej w zryczałtowanej kwocie 5 euro/dobę będzie podlegał w całości zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z 19 maja 2008 r. Znak: IBPB2/415-373/08/BJ Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe stwierdzając, że przyznany pracownikom - kierowcom zwrot kosztów wydatków na korzystanie z sanitariatów i toalet w czasie podróży służbowej w zryczałtowanej kwocie 5 euro/dobę nie będzie podlegał zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów w związku z powyższym stwierdził, iż pracownikowi z tytułu podróży służbowej odbywanej poza granicami kraju przysługuje zwrot innych wydatków określonych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb ale dotyczy to tylko wydatków udokumentowanych.

Wnioskodawca zaskarżył, po uprzednim wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, ww. interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, rozpatrując sprawę zgodnie z właściwością, prawomocnym wyrokiem z dnia 1 czerwca 2009 r. sygn. akt I SA/Gl 1071/08 uchylił ww. interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 19 maja 2008 r. Znak: IBPB2/415-373/08/BJ stwierdzając m.in., że z doświadczenia życiowego wynika, iż każdy pracownik (kierowca) przebywający w podróży służbowej i nie korzystający z noclegów w hotelach (bezspornie w rozpatrywanej sprawie) musi korzystać w trakcie tej podróży z sanitariatów i toalet. Odpłatność za korzystanie z toalet i prysznica polega najczęściej na wrzuceniu monet o odpowiedniej wartości do wrzutnika na drzwiach lub kabinie prysznicowej. Pracownik nie ma więc żadnej możliwości udokumentowania (rachunkiem, fakturą czy innym dokumentem) poniesionego wydatku. Trudno też oczekiwać od niego, iż każdorazowo po skorzystaniu z wyżej wymienionego urządzenia pracownik sporządzi pisemne oświadczenie o dokonanym wydatku i przyczynach braku jego udokumentowania. Dlatego zasadnym rozwiązaniem jest przyznanie pracownikowi (kierowcy) zwrotu poniesionych kosztów w wysokości ryczałtowej.

Mając na uwadze powyższe uzasadnienie ww. wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oraz treść art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), który stanowi, iż "ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia", Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów, rozpatrując ponownie wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 3 stycznia 2008 r. stwierdza, iż w świetle stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym stanowisko wnioskodawcy - jest prawidłowe.

Zgodnie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce strefy budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Powyższe zwolnienie od podatku obejmuje zatem diety i inne świadczenia otrzymane przez pracownika za czas podróży służbowej, do wysokości określonej w odrębnych przepisach. Odrębnymi przepisami, o których mowa powyżej są m.in. przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991 z późn. zm.).

Definicja podróży służbowej została zawarta w art. 77⁵ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), który stanowi, iż pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.

Zgodnie z § 2 ust. 2 lit. c) powołanego wyżej rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z tytułu podróży, odbywanej w terminie i w państwie określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługuje zwrot kosztów innych wydatków, określonych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.

Podkreślenia wymaga, że przepis § 2 rozporządzenia nie wyklucza, iż zwrot innych wydatków określonych przez pracodawcę może odbywać się w formie ryczałtu.

Skoro w przedstawionym we wniosku zdarzeniu pracodawca sam zdecydował, że będzie zwracał pracownikom ponoszone przez nich wydatki związane z korzystaniem z toalet i sanitariatów podczas podróży, to należy przyjąć, iż zwrot ten mieści się w granicach określonych ww. rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, a tym samym podlega zwolnieniu od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym zwrot kosztów wydatków na korzystanie z sanitariatów i toalet w czasie podróży służbowej w zryczałtowanej kwocie 5 euro/dobę będzie podlegał w całości zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Stefana P. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.