IBPBII/1/415-71/09/BJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 18 stycznia 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 23 stycznia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w kwestii opodatkowania stypendium przeznaczonego na pokrycie studiów i kosztów utrzymania w Wielkiej Brytanii - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 stycznia 2009 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w kwestii opodatkowania stypendium przeznaczonego na pokrycie studiów i kosztów utrzymania w Wielkiej Brytanii.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Począwszy od września 2008 r. wnioskodawczyni jest studentką rocznych studiów magisterskich w Wielkiej Brytanii. Koszty związane z opłaceniem studiów w Wielkiej Brytanii, zakupem pomocy naukowych, jak również uregulowaniem innych wydatków i utrzymaniem w Londynie w czasie podejmowanych studiów wnioskodawczyni pokrywa ze stypendium naukowego przyznanego jej 12 grudnia 2007 r. przez międzynarodową fundację "The Wellcome Trust", która ma główną siedzibę w Londynie, Roczne studia magisterskie odbywane w Londynie są częścią 30-miesięcznego programu badawczego pod nazwą "Socjoekonomiczne Determinanty Niepełnosprawności w Europie Wschodniej", realizowanego przy współpracy z Uniwersytetem. Późniejsza część programu badawczego związana jest z zatrudnieniem wnioskodawczyni na etacie asystenta do spraw badawczych w I. Z. P. C. M. Uniwersytetu. Na ten czas "The Wellcome Trust" przewidziała wypłacanie jej za pośrednictwem Uniwersytetu wynagrodzenia wynikającego z wykonywanych prac badawczych. Od tego wynagrodzenia będzie odprowadzany podatek dochodowy. "The Wellcome Trust" przyznając środki finansowe na pokrycie kosztów związanych z ukończeniem rocznych studiów magisterskich w Londynie, ustanowiło tę uczelnię zarządcą otrzymywanych środków oraz gwarantem wykorzystania ich zgodnie z przeznaczeniem. Stypendium to stanowi jedyne źródło utrzymania wnioskodawczyni w czasie studiów w Londynie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy od przyznanego wnioskodawczyni przez "The Wellcome Trust" stypendium przeznaczonego na pokrycie studiów i kosztów utrzymania w Wielkiej Brytanii należy zapłacić podatek dochodowy na terenie Polski.

Zdaniem wnioskodawczyni, stypendium przyznane przez "The Wellcome Trust" nie jest objęte opodatkowaniem przez urząd skarbowy Wielkiej Brytanii ze względu na fakt, iż nie jest ono traktowane przez tamtejsze przepisy podatkowe jako dochód, ale jako środki umożliwiające uregulowanie kosztów studiów i zamieszkania w Londynie w czasie trwania studiów. W rozumieniu przepisów podatkowych obowiązujących na terenie Polski sytuacja wydaje się analogiczna. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od opodatkowania na terytorium rzeczpospolitej Polskiej są stypendia naukowe. Wnioskodawczyni uważa, iż stypendium przyznane jej przez "The Wellcome Trust", którego celem jest umożliwienie jej ukończenia studiów w Londynie pełni rolę takiego stypendium. Co więcej, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od opodatkowania są dochody podatnika pochodzące od organizacji międzynarodowych, które zostały przyznane na podstawie jednostronnej deklaracji, jako środki bezzwrotnej pomocy. Powołując się na uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 marca 2007 r. (sygn. III SA/Wa 213/07) wnioskodawczyni uważa, że przesłanki zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały spełnione. "The Wellcome Trust", jak wynika to ze statutu, jest międzynarodową organizacją pozarządową działającą w celu wspierania nauki w obszarze biomedycyny. Misją "The Wellcome Trust" jest bezzwrotne finansowe wspieranie programów badawczych i stypendialnych. Dodatkowo, "The Wellcome Trust" zastrzega w decyzji dotyczącej przyznania stypendium, iż może być ono wykorzystane wyłącznie przez adresata, tym samym ustanawia wnioskodawczynię osobą bezpośrednio realizującą cel programu naukowego, którego częścią jest stypendium naukowe, którego dotyczy zapytanie. W ocenie wnioskodawczyni, ze względu na powyższe fakty, jak również na miejsce wykorzystania przyznanego stypendium (Wielka Brytania), w zaistniałej sytuacji przysługuje przedmiotowe zwolnienie podatkowe na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Podstawową zasadą podatku dochodowego od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania, wyrażona w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, gdzie między innymi w pkt 9 wymieniono - inne źródła. Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach (art. 20 ust. 1 ustawy).

Regulacja ww. przepisu nie precyzuje, co należy rozumieć pod pojęciem "dochodu z tytułu stypendium". Wobec tego, że ogólnej definicji tego pojęcia nie można znaleźć ani w przepisach prawa podatkowego, ani w przepisach innych gałęzi prawa, dla ustalenia jego znaczenia należy posłużyć się wykładnią językową. "Stypendium" oznacza okresową pomoc finansową z funduszów państwowych, społecznych lub prywatnych głównie dla studentów, uczniów, pracowników nauki i artystów. Z prawnego punktu widzenia chodzi zatem o świadczenie okresowe, głównie pieniężne, spełniane na rzecz oznaczonej osoby i mające na celu wspieranie jej działań służących zdobywaniu wiedzy bądź twórczości naukowej lub artystycznej.

Stosownie do art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego, z zastrzeżeniem ust. 2, określa, w drodze rozporządzenia, warunki kierowania osób za granicę w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych oraz szczególne ich uprawnienia, określając w szczególności:

Zgodnie z § 1 pkt 3 lit. a) rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r. (Dz. U. Nr 190, poz. 1405) osoby mające stałe miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które spełniają warunki określone przez podmiot zagraniczny, mogą być kierowane za granicę w celu szkoleniowym na odbycie części jednolitych studiów magisterskich lub studiów pierwszego stopnia albo studiów drugiego stopnia.

W myśl § 3 ww. rozporządzenia osobom kierowanym za granicę w celu prowadzenia badań naukowych lub w celach szkoleniowych jednostka kierująca może przyznać miesięczne stypendium na pokrycie kosztów utrzymania i zakwaterowania na okres realizowania zadań w ramach celów, w jakich zostały skierowane za granicę, z zastrzeżeniem § 5, w wysokości określonej w tym przepisie.

Osobom kierowanym za granicę w celu prowadzenia badań naukowych lub w celach szkoleniowych jednostka kierująca może przyznać świadczenia inne niż stypendium, o którym mowa w § 3, w szczególności:

W myśl § 11 ust. 1 ww. rozporządzenia do osoby kierowanej za granicę w celu prowadzenia badań naukowych lub w celach szkoleniowych, na koszt podmiotu niebędącego jednostką kierującą, której przyznane zostało stypendium przez instytucję zagraniczną, organizację systemu Narodów Zjednoczonych lub przez inną organizację międzynarodową,a także której przyznane zostało stypendium na podstawie umowy międzynarodowej, stosuje się przepisy § 10 i § 12 ust. 1.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 39 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są stypendia otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stypendia doktoranckie otrzymywane na podstawie przepisów - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz inne stypendia naukowe i za wyniki w nauce, których zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

W powołanym wyżej przepisie ustawodawca użył określenia "stypendia naukowe" w sensie stypendium związanego z działalnością twórczą i badawczą w dziedzinie nauki, a nie stypendium związanego w pobieraniem nauki w sensie zdobywania wiedzy, a zatem o naukowym charakterze stypendium winien każdorazowo decydować cel i rodzaj działalności stypendysty, a nie formalna nazwa stypendium. Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, iż wypłacone wnioskodawczyni przez The Wellcome Trust" stypendium nie należy do stypendiów naukowych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są dochody otrzymane przez podatnika, jeżeli:

W związku z powyższym warunkiem skorzystania ze zwolnienia dochodów od podatku na podstawie powyższego przepisu musi być spełnienie łącznie obu przesłanek, tj.:

Powołany przepis art. 21 ust. 1 pkt 46 ww. ustawy wymaga, aby dochody otrzymane przez podatnika pochodziły ze środków bezzwrotnej pomocy przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z innymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów, właściwego ministra lub agencje rządowe, w tym również w przypadkach, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy oraz aby osoby te bezpośrednio realizowały cel programu finansowanego z środków bezzwrotnej pomocy. Z wniosku nie wynika, aby otrzymane przez wnioskodawczynię dochody z tytułu stypendium pochodziły ze środków bezzwrotnej pomocy przyznanych w sposób wskazany w ww. przepisie.

W myśl natomiast art. 21 ust. 1 pkt 23a lit. a) ww. ustawy wolna od podatku jest część dochodów osób mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej podlegających nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody z tytułu stypendiów - w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991 z późn. zm.), za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium. Kwota diety zgodnie z powołanym rozporządzeniem wynosi 32 GBP za dobę.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, iż w niniejszej sprawie ma zastosowanie powołany wyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 23a lit. a) ustawy, ponieważ wnioskodawczyni, jako rezydent Polski przebywa czasowo za granicą i uzyskuje dochody z tytułu stypendium.

Oceniając, czy otrzymane przez wnioskodawczynię stypendium podlega opodatkowaniu należy ustalić, czy otrzymana przez nią kwota nie przekroczyła w danym roku podatkowym wysokości diet z tytułu zagranicznej podróży służbowej wynikającej z tabeli stanowiącej załącznik do ww. rozporządzenia w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju - "Wysokość diety za dobę podróży oraz limitu na nocleg w hotelu". Jeżeli otrzymana kwota byłaby wyższa od kwoty objętej zwolnieniem, nadwyżkę należy wykazać w zeznaniu rocznym jako przychody z innych źródeł i obliczyć (od tej nadwyżki) podatek na zasadach ogólnych.

Reasumując, przedmiotowe stypendium jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w części odpowiadającej równowartości diet za każdy dzień jego otrzymania. Nadwyżka natomiast podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako dochody z innych źródeł.

Odnosząc się do wskazanego przez wnioskodawczynię wyroku NSA stwierdza się, iż orzeczenia Sądu nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i są wiążące jedynie w sprawach, w których zapadły. Zgodnie bowiem z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia.

Jako, że zwolnienie przedmiotowego stypendium wynika z innego przepisu, niż wskazane przez wnioskodawczynię, stanowisko jej należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, ul. Prosta 10, 25-366 Kielce po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.