IBPBII/1/415-690/11/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 1 lipca 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 2 sierpnia 2011 r.), uzupełnionym w dniu 21, 23 i 26 września 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania renty otrzymywanej z Niemiec przez osobę fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce - jest nieprawidłowe.

W dniu 2 sierpnia 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania renty otrzymywanej z Niemiec przez osobę fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 13 września 2011 r. Znak: IBPB II/1/436-690/11/MCZ wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 21, 23 i 26 września 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni jest obywatelką Rzeczypospolitej Polskiej oraz obywatelką Niemiec posiadającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Polski. W latach 1991 -1997 Wnioskodawczyni pracowała Niemczech. Od końca lipca 2007 r. Wnioskodawczyni pobiera z tytułu niezdolności do pracy (wcześniej - częściowej, aktualnie-całkowitej) rentę w Polsce z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (obecnie - to kwota 796 zł, wcześniej - 540 zł). Oprócz tego otrzymuje też rentę zagraniczną z Niemiec. Renta z Niemiec jest wypłacana z dwóch różnych instytucji, tj. z Deutsche Rentenversicherung Bund Berlin, który jest odpowiednikiem polskiego ZUS-u oraz z Izby Lekarskiej Północnej Nadrenii Westwalii w Münster, która jest branżowym (związkowym) zakładem ubezpieczeń lekarzy (podobne zakłady ubezpieczeń mają górnicy czy architekci) i działa zgodnie z przepisami prawa niemieckiego. Ubezpieczenie emerytalno-rentowe z Izby Lekarskiej jest częścią systemu zabezpieczeń społecznych Niemiec. Emerytura zagraniczna jest wypłacana za pośrednictwem banku, który pobierał podatek od obu kwot. Łączna kwota ww. świadczeń z Niemiec, to około 394 Euro.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy podlegam opodatkowaniu przy takich kwotach.

Zdaniem Wnioskodawczyni opodatkowanie jej w Polsce jest niesprawiedliwe społecznie.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 3 ust. 1a za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

W myśl art. 4a powołanej wyżej ustawy, przepis art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną art. 9 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy źródłem przychodu jest m.in. emerytura lub renta.

W myśl art. 12 ust. 7 ww. ustawy w przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych.

Z treści wniosku wynika, że wnioskodawczyni, ma miejsce zamieszkania w Polsce i otrzymuje oprócz renty z ZUS-u rentę z Niemiec, zatem w przedstawionym stanie faktycznym zastosowanie będzie miała umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawarta między Polską a Republiką Federalną Niemiec.

Stosownie do art. 4 ust. 1 umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90) obowiązującej od 1 stycznia 2005 r., w rozumieniu niniejszej umowy, określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, miejsce zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze i obejmuje również to Państwo, każdą jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże określenie to nie obejmuje osób, które podlegają opodatkowaniu w tym Państwie, w zakresie dochodu osiąganego tylko ze źródeł w tym Państwie lub z tytułu majątku położonego w tym Państwie.

Natomiast w myśl art. 18 ust. 1 powołanej umowy emerytury i podobne świadczenia lub renty, otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie (Polska) z drugiego Umawiającego się Państwa (Niemcy), podlegają opodatkowaniu tylko w tym pierwszym Państwie (Polska).

Zgodnie zaś z art. 18 ust. 2 ww. umowy, bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu płatności otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie (Polsce) z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się Państwa (Niemcy), podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie (Niemcy).

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż emerytury i renty otrzymywane z Niemiec, wypłacane osobom mającym miejsce zamieszkania w Polsce podlegają opodatkowaniu w Polsce. Wyjątek dotyczy jednak sytuacji gdy świadczenia (płatności) są wypłacane z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń społecznych Republiki Federalnej Niemiec, bowiem wówczas stosownie do ww. art. 18 ust. 2 umowy płatności takie podlegają opodatkowaniu tylko w państwie źródła tj. w Niemczech.

Jak wynika z informacji niemieckiego Federalnego Ministerstwa Finansów niemieckie ubezpieczenie społeczne składa się z pięciu działów:

ustawowe ubezpieczenie na wypadek bezrobocia,

ustawowe ubezpieczenie emerytalne,

ustawowe ubezpieczenie zdrowotne,

ustawowe ubezpieczenie od następstw wypadków oraz

ustawowe ubezpieczenie pielęgnacyjne.

Świadczenia pochodzące z wszystkich pięciu działów niemieckiego ustawowego ubezpieczenia społecznego, które wypłaca się osobom mającym miejsce zamieszkania w Polsce, zgodnie z art. 18 ust. 2 umowy, podlegają opodatkowaniu wyłącznie w Niemczech. Wszelkie inne świadczenia emerytalno-rentowe przekazywane osobom mającym miejsce zamieszkania w Polsce podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni pobiera rentę wypłacaną z polskiego systemu ubezpieczeniowego oraz rentę z Niemiec. Świadczenie to jest wypłacane z dwóch różnych instytucji, tj. Deutsche Rentenversicherung Bund Berlin - niemiecki ZUS i z Izby Lekarskiej Północnej Nadrenii Westwalii w Münster, która jest branżowym (związkowym) zakładem ubezpieczeń lekarzy. Ubezpieczenie emerytalno-rentowe z Izby Lekarskiej jest częścią systemu społecznego Niemiec.

Zatem mając na uwadze przedstawiony powyżej stan prawny oraz faktyczny, należy stwierdzić, że skoro, jak twierdzi Wnioskodawczyni, renta z Izby Lekarskiej Północnej Nadrenii Westwalii w Münster jest de facto wypłacana Wnioskodawczyni z obowiązkowego systemu ubezpieczeń społecznych Niemiec, to w niniejszej sprawie ma zastosowanie art. 18 ust. 2 ww. umowy a tym samym obie renty podlegają opodatkowaniu tylko w Niemczech. To oznacza, że niemieckie świadczenie rentowe wypłacane z obowiązkowego systemu ubezpieczeń społecznych Niemiec osobie fizycznej mającej miejsce zamieszkania w Polsce zgodnie z postanowieniami ww. umowy polsko-niemieckiej nie podlegają opodatkowaniu w Polsce; podlegają opodatkowaniu wyłącznie w Niemczech. Na Wnioskodawczyni nie ciąży więc obowiązek wykazywania w rocznym zeznaniu podatkowym dochodu z niemieckiej renty wypłacanej z obu niemieckich instytucji wskazanych we wniosku.

W rocznym zeznaniu podatkowym Wnioskodawczyni winna natomiast wykazać pozostałe dochody, o których mowa we wniosku, tj. dochody uzyskiwane z tytułu renty wypłacanej z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Polsce. Jak bowiem wynika z przywołanego uregulowania art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podlegają wszystkie dochody za wyjątkiem tych zwolnionych z opodatkowania. Zatem wysokość uzyskiwanych dochodów nie może wpływać na ich opodatkowanie, jak również nie może być postrzegane jako niesprawiedliwe społecznie, bowiem zgodnie z obowiązującymi przepisami w Polsce (art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej), każdy jest zobowiązany do ponoszenia świadczeń z tytułu podatków.

Reasumując, z tytułu uzyskiwanych dochodów z Niemiec Wnioskodawczyni nie podlega opodatkowaniu w Polsce. Jednakże takiemu opodatkowaniu podlega z tytułu świadczeń rentowych otrzymywanych z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Organ jednocześnie zaznacza, iż interpretacja została wydana w oparciu o stan przedstawiony przez Wnioskodawczynię. Jeżeli jednak przedstawiony we wniosku stan faktyczny różnić się będzie od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie wiążąca dla Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego. Organ podatkowy nie jest bowiem uprawniony do prowadzenia postępowania wyjaśniającego w sprawie przedstawionej we wniosku.

W związku z dołączeniem do wniosku kserokopii dokumentów, należy zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawczynię i je stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.