IBPBII/1/415-686/10/BD - Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych dofinansowania wycieczki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych pracownikom, emerytom i członkom ich rodzin.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 2 sierpnia 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 6 sierpnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych:

* w zakresie opodatkowania dofinansowania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych do wycieczki dla pracowników - jest prawidłowe,

* w zakresie opodatkowania dofinansowania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych do wycieczki dla emerytów będących byłymi pracownikami wnioskodawcy jak i członków ich rodzin - jest nieprawidłowe.

W dniu 6 sierpnia 2010 r. do tut. Biura wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca zorganizował wycieczkę dla pracowników i pracowników emerytów. Wycieczka była częściowo sfinansowana ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Kwota sfinansowania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych została przeznaczona na uregulowanie faktury, gdzie jako nabywca widniał wnioskodawca.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy kwota dofinansowania wycieczki dla pracowników ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Czy kwota dofinansowania wycieczki dla emerytów ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Czy kwota dofinansowania wycieczki dla członków rodzin emerytów ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca wskazuje, iż w poradnikach podatkowych i wydawnictwach podatkowych różnego typu można znaleść odmienne interpretacje na temat sfinansowania wycieczki ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, m.in. odpowiedź Ministerstwa Finansów z dnia 30 marca 2010 r. oraz 10 kwietnia 2010 r., którą w tym miejscu wnioskodawca w części cytuje.

W ocenie wnioskodawcy, wartość dofinansowania do wycieczki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych podlega zwolnieniu z opodatkowania:

* na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - dla pracowników do kwoty 380 zł,

* dla pracowników emerytowanych do kwoty 2.280 zł (na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy),

* dla członków rodzin pracowników emerytowanych do kwoty 2.280 zł (na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy).

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 oraz pkt 9 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta oraz inne źródła.

Stosownie do art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zatem do przychodów ze stosunku pracy zalicza się każde świadczenie, które zostało wypłacone w związku z faktem pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą. Do przychodów ze stosunku pracy zalicza się zarówno otrzymane przez pracownika pieniądze, wartość pieniężną świadczeń w naturze, świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stosownie do postanowień art. 12 ust. 3 cytowanej ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak wynika z powyższego przepisu katalog przychodów zaliczanych do tzw. przychodów z innych źródeł jest katalogiem otwartym. Tym samym do tegoż źródła należy zaliczyć wszystkie inne przychody, które nie mogą być zakwalifikowane do pozostałych kategorii źródeł, szczegółowo wymienionych w treści art. 10 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem do innych źródeł należy zaliczyć m.in. świadczenia przekazywane byłym pracownikom (emerytom).

Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, iż wnioskodawca zorganizował wycieczkę dla pracowników i pracowników emerytów (oraz członków ich rodzin). Wycieczka była częściowo sfinansowana ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Kwota sfinansowania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych została przeznaczona na uregulowanie faktury, gdzie wnioskodawca widniał jako nabywca usługi.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 67 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 22 sierpnia 2009 r., wprowadzonym ustawą z dnia 17 lipca 2009 r. o zmianie ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 125, poz. 1037) i mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2009 r. - zwalnia się od podatku dochodowego wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

Przy czym, zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.), działalność socjalna to usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Podkreślić tutaj należy, iż najistotniejszą zmianą wynikającą z nowelizacji art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zwolnienie z opodatkowania - przy warunkach ustawą przewidzianych - wartości świadczeń pieniężnych sfinansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że zwolniona od podatku jest wartość rzeczowych jak i pieniężnych świadczeń otrzymywanych przez pracownika, jeżeli spełnione zostaną łącznie następujące przesłanki:

* świadczenia mają związek z finansowaniem działalności socjalnej,

* świadczenie mają charakter świadczenia rzeczowego bądź pieniężnego,

* są w całości sfinansowane ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych,

* ich wysokość nie przekracza w roku podatkowym kwoty 380 zł.

Wobec powyższego należy uznać, iż wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są określone w regulaminie świadczeń socjalnych świadczenia pracodawcy związane z finansowaniem działalności socjalnej, w tym również dotyczące wypoczynku (m.in. wycieczki, wczasy) - o łącznej wartości nieprzekraczającej 380 zł w skali roku podatkowego.

Zatem świadczenie przekazywane pracownikom w postaci wycieczki zorganizowanej przez wnioskodawcę będzie korzystać ze zwolnienia od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w granicach obowiązującego limitu, ale tylko w tej części, która została sfinansowana ze środków z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Od nadwyżki kwoty 380 zł powinien zostać naliczony podatek.

W związku z powyższym stanowisko wnioskodawcy w zakresie opodatkowania dofinansowania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych do wycieczki dla pracowników należało uznać za prawidłowe.

Natomiast w przypadku byłych pracowników (emerytów i rencistów) kwestie ewentualnego zwolnienia ww. świadczenia należy rozpatrywać w świetle art. 21 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem wolne od podatku dochodowego są: świadczenia rzeczowe lub ekwiwalenty pieniężne w zamian tych świadczeń otrzymywane przez emerytów i rencistów w związku z łączącym ich poprzednio z zakładami pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy oraz od związków zawodowych - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

W związku z tym, że ustawa o podatku dochodowym nie określa definicji rzeczy ani świadczenia rzeczowego, należy odwołać się do znaczenia tych pojęć w języku potocznym lub definicji stosowanych w innych dziedzinach prawa. Zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) rzeczami są wyłącznie przedmioty materialne. Zatem z ww. zwolnienia w limitowanej części korzystają świadczenia o charakterze rzeczowym. Podkreślić należy przy tym, iż świadczenie rzeczowe nie jest przeciwieństwem świadczenia pieniężnego w takim sensie, że każde świadczenie, które nie jest pieniężne jest świadczeniem rzeczowym.

Uwzględniając powyższą definicję, materialny charakter dający podstawę do zakwalifikowania jako świadczenie rzeczowe mają np. paczki świąteczne, wartość biletów do kina, wartość karnetu na basen czy siłownię.

Zauważyć również należy, że świadczeniem "rzeczowym" jest świadczenie o charakterze materialnym; nieodpłatnym, odpłatnym bądź częściowo odpłatnym. Natomiast dopłata, dofinansowanie czy refundacja wydatków poniesionych przez emeryta (rencistę), jest świadczeniem pieniężnym pracodawcy. Zatem dopłata do wycieczki dla emeryta będącego byłym pracownikiem wnioskodawcy nie jest świadczeniem rzeczowym, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy ani ekwiwalentem pieniężnym wypłacanym w zamian za to świadczenie.

Podkreślić tutaj należy, iż zakres przedmiotowy i podmiotowy zwolnień określonych w art. 21 ust. 1 pkt 67 i art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest różny; co jednoznacznie wynika z ich treści. Ten ostatni przepis (odnoszący się do emerytów i rencistów) dotyczy wyłącznie świadczeń rzeczowych lub ekwiwalentów pieniężnych w zamian tych świadczeń. A jak wskazano powyżej, dofinansowanie do wycieczki nie jest ani świadczeniem rzeczowym ani ekwiwalentem w zakresie tego świadczenia.

Zatem w przypadku byłych pracowników - emerytów (rencistów) ich przychód będzie podlegał opodatkowaniu 10% podatkiem zryczałtowanym, na mocy art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przepisu tego wynika, iż od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dochodów (przychodów) pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu świadczeń otrzymanych przez emerytów lub rencistów, w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 - w wysokości 10% należności. Podobnie należy postąpić jeżeli z dofinansowania korzystali członkowie rodziny byłego pracownika - emeryta (rencisty). Świadczenie dla tych osób jest przyznane bowiem wyłącznie z powodu łączącego uprzednio emeryta (rencisty) stosunku pracy z zakładem pracy. Dlatego też zarówno dofinansowanie dla emeryta (rencisty) jak i jego członka rodziny stanowi dochód tegoż emeryta (rencisty) podlegający opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 41 ust. 4 ww. ustawy płatnicy, o których mowa w ust. 1 (tekst jedn. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej), są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4, 4a, 5 i 13 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 5.

W związku z powyższym stanowisko wnioskodawcy w zakresie opodatkowania dofinansowania z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych do wycieczki dla emerytów będących byłymi pracownikami jak i członków ich rodzin należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.