IBPBII/1/415-671/10/HK - Skutki podatkowe wpłaty dokonanej przez ubezpieczyciela na rachunek umowy kredytowej zawartej przez zmarłego współmałżonka.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 22 lipca 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 28 lipca 2010 r.), uzupełnionym w dniu 7 października 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania kwoty przelanej przez Ubezpieczyciela na rachunek umowy kredytowej zawartej przez zmarłego męża wnioskodawczyni - jest prawidłowe.

W dniu 28 lipca 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania kwoty przelanej przez Ubezpieczyciela na rachunek umowy kredytowej zawartej przez zmarłego męża wnioskodawczyni.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 17 września 2010 r. Znak: IBPB II/1/415-671/10/HK wezwano o jego uzupełnienie. W dniu 7 października 2010 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W marcu 2009 r. mąż wnioskodawczyni zawarł z bankiem umowę pożyczki gotówkowej z terminem jej spłaty do marca 2013 r. Jednym z warunków umowy pożyczki było objęcie męża ochroną ubezpieczeniową udzielaną przez Ubezpieczyciela, będącego innym podmiotem niż bank, zgodnie z tzw. Umową Grupowego Ubezpieczenia Kredytobiorców m.in. na wypadek śmierci. W grudniu 2009 r. mąż wnioskodawczyni zmarł, w związku z czym w styczniu 2010 r. wnioskodawczyni wystąpiła do ubezpieczyciela z wnioskiem o spłatę pozostającej do spłaty części pożyczki. Ubezpieczyciel uznał zasadność jej roszczenia i wypłacił gwarantowane umową ubezpieczenia świadczenie obejmujące kapitał kredytu pozostający do spłaty oraz odsetki i inne obciążające ubezpieczonego opłaty i prowizje wynikające z taryfy banku poprzez dokonanie przelewu bankowego na rachunek umowy kredytowej. Z informacji uzyskanej od Ubezpieczyciela wynika, iż kwota pożyczki spłacona w ramach ubezpieczenia nie stanowi dla męża przychodu do opodatkowania oraz, że ubezpieczyciel nie sporządzi informacji PIT-8C. Bank z kolei poinformował wnioskodawczynię, że powyższa spłata pożyczki nie jest umorzeniem przez bank tej pożyczki, a w związku z tym nie jest przychodem z nieodpłatnego świadczenia i również względem banku nie rodzi obowiązku sporządzenia informacji PIT-8C.

W treści uzupełnienia wniosku z dnia 29 września 2010 r. wnioskodawczyni wyjaśniła, co następuje.

W ww. wniosku został opisany stan faktyczny dotyczący spłaty przez Ubezpieczyciela pożyczki zaciągniętej przez męża (pożyczkobiorcę) z uwagi na ziszczenie się jednego z ryzyk przewidzianych umową ubezpieczenia pożyczki - śmierć męża, w związku z którą powstała wątpliwość, czy spłacona kwota stanowi przychód podlegający opodatkowaniu.

Dodatkowo wnioskodawczyni informuje, że zgodnie z poświadczeniem dziedziczenia, sporządzonym przez notariusza jest jedyną spadkobierczynią męża.

Zgodnie z art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 2, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Zgodnie zaś z art. 98 § 1 tej ustawy do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe. A zatem, z przepisów tych wynika, że wnioskodawczyni-spadkobierczyni ponosi odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe zmarłego męża. Powyższe oznacza, że złożony przez nią wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy jej indywidualnej sprawy i daje wnioskodawczyni status osoby zainteresowanej. Na niej bowiem ciąży obowiązek zapłaty ewentualnego, przyszłego zobowiązania podatkowego z powyższego tytułu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazanych w części D.3 poz. 47 wniosku (tekst jedn. art. 9 ust. 1, art. 11 ust. 1, art. 20 ust. 1 i art. 21 ust. 1 pkt 4) część kwoty pożyczki zapłacona przez ubezpieczyciela stanowi dla męża przychód podlegający opodatkowaniu w 2010 r....

Wnioskodawczyni przywołuje treść art. 9 ust. 1, art. 11 ust. 1 i art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych podkreślając, iż sformułowanie "w szczególności" (zawarte w treści art. 20 ust. 1 ww. ustawy) dowodzi, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i zasadnym jest, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest zatem każda forma przysporzenia majątkowego (korzyść), tzn. zarówno pieniężna jak i niepieniężna, której ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wprost nie wyklucza. Mając na uwadze ww. przepisy, w ocenie wnioskodawczyni, należy stwierdzić, że przychód po stronie pożyczkobiorcy pojawił się w chwili, kiedy pożyczkobiorca osiągnął konkretne przysporzenie majątkowe, tj. w chwili wypłaty świadczenia należnego z tytułu umowy ubezpieczenia pożyczkobiorcy (dzień spłaty pożyczki).

Ponadto wnioskodawczyni powołuje się na treść art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem wnioskodawczyni, stosownie do ww. przepisów świadczenie wypłacone z tytułu umowy ubezpieczenia pożyczkobiorcy (poprzez spłatę pożyczki), a zatem z tytułu ubezpieczenia osobistego jest zwolnione z opodatkowania. Wnioskodawczyni podkreśla, że ubezpieczyciel spłacił należność z tytułu pożyczki w zamian za ubezpieczonego pożyczkobiorcę, a zatem spełnił świadczenie pożyczkobiorcy względem banku. Z tego też względu - w ocenie wnioskodawczyni - w przedmiotowej sprawie nie można mówić, że bank umorzył pożyczkobiorcy pożyczkę, w związku z czym pożyczkobiorca uzyskał przychód w postaci nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach. Wobec tego każda forma przysporzenia majątkowego po stronie podatnika nie zaliczona do pozostałych źródeł przychodów stanowi przychody z innych źródeł.

W przedstawionym stanie faktycznym w marcu 2009 r. mąż wnioskodawczyni zawarł z bankiem umowę pożyczki gotówkowej z terminem jej spłaty do marca 2013 r. Przy czym został objęty ochroną ubezpieczeniową udzielaną przez ubezpieczyciela, będącego innym podmiotem niż bank, zgodnie z tzw. Umową Grupowego Ubezpieczenia Kredytobiorców m.in. na wypadek śmierci. W grudniu 2009 r. mąż wnioskodawczyni zmarł, w związku z czym w styczniu 2010 r. wnioskodawczyni wystąpiła do ubezpieczyciela z wnioskiem o spłatę pozostającej do spłaty części pożyczki. Ubezpieczyciel uznał zasadność jej roszczenia i wypłacił gwarantowane umową ubezpieczenia świadczenie obejmujące kapitał kredytu pozostający do spłaty oraz odsetki i inne obciążające ubezpieczonego opłaty i prowizje wynikające z taryfy banku poprzez dokonanie przelewu bankowego na rachunek umowy kredytowej.

W przedmiotowej sprawie wypłata gwarantowanego umową ubezpieczenia świadczenia nie stanowi przychodu zmarłego męża, gdyż spłata zobowiązania wobec banku nastąpiła po śmierci męża; w związku z zajściem zdarzenia określonego w umowie. Jednocześnie należy zauważyć, iż skoro z chwilą spłaty przez ubezpieczyciela pozostałej części kredytu (tekst jedn. kapitału kredytu pozostającego do spłaty oraz odsetek i innych obciążających ubezpieczonego opłat i prowizji) dochodzi do wygaśnięcia zobowiązania nie można w takich przypadkach uznać, że po stronie spadkobierczyni powstaje przychód, bowiem spadkobierczyni zmarłego męża nie uzyskała żadnego świadczenia w związku z wywiązaniem się ubezpieczyciela z zawartej umowy ubezpieczenia. Tym samym, w tak przedstawionym stanie faktycznym, spłata zobowiązania z tytułu umowy pożyczki nie stanowi przysporzenia majątkowego ani dla zmarłego męża ani dla będącej spadkobierczynią wnioskodawczyni, a tym samym nie wywołuje skutków w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe, jednakże z innych powodów niż zostały wskazane we wniosku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.