IBPBII/1/415-642/13/JP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 14 czerwca 2013 r. (data wpływu do tut. Biura - 19 czerwca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpracowania przez najemcę lokalu zaległego czynszu - jest prawidłowe.

W dniu 19 czerwca 2013 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpracowania przez najemcę lokalu zaległego czynszu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca - Spółka S.A. w B. posiada w swoim majątku trwałym lokale mieszkalne, które są wynajmowane najemcom za odpłatnością czynszową. Spółka zarządza własnymi zasobami mieszkaniowymi, administruje nieruchomościami mieszkalnymi i niemieszkalnymi oraz zarządza nieruchomościami mieszkalnymi i niemieszkalnymi wchodzącymi w skład wspólnot mieszkaniowych, uzyskując z tego tytułu określone dochody. Z uwagi na fakt, iż występują dość duże zadłużenia czynszowe, Zarząd Spółki, chcąc ułatwić najemcom (dłużnikom) spłatę przedmiotowych długów, zamierza podjąć uchwałę o możliwości odpracowania zaległości czynszowych przez najemców (dłużników). Z dłużnikiem, u którego powstały zaległości będzie zawierana umowa (porozumienie) dotyczące spłaty długu w formie świadczenia rzeczowego, tj. świadczenia pracy, a więc nastąpi zamiana czynszu (płatności pieniężnej) na świadczenie rzeczowe. Świadczenie rzeczowe będzie polegało na wykonywaniu różnych prac zastępczo w zamian za koszt czynszu, w skład którego wchodzą opłaty za eksploatację, wodę, wywóz nieczystości, itp. Wartość świadczenia rzeczowego będzie ustalona na podstawie określonych przez Spółkę, stawek odpowiadających rodzajowi wykonywanej pracy. Forma zapłaty zobowiązań zostanie zamieniona, ze świadczenia pieniężnego na świadczenie rzeczowe.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy świadczenie rzeczowe zastępujące płatność pieniężną - w tym przypadku spłata długu przez odpracowanie opłat czynszowych za wynajem lokalu mieszkalnego - nie będzie stanowić przychodu osoby świadczącej pracę (dłużnika), a w związku z tym, Spółka, nie będzie zobowiązana jako płatnik, do obliczenia, potrącenia oraz odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości świadczenia rzeczowego, które będzie stanowić spłatę długu.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z przepisami art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w myśl których, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane i postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń - świadczenie pracy przez osobę wynajmującą dany lokal mieszkalny, w miejsce opłat czynszowych za ten wynajem, nie będzie stanowić przychodu podatkowego. Zatem Spółka nie będzie miała obowiązku naliczenia i odprowadzenia zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości tych świadczeń. Spółka stoi na stanowisku, że w świetle obowiązujących przepisów prawa wszelkie spłaty długów są dla dłużnika obojętne, a tym samym świadczenie rzeczowe, zastępujące płatność pieniężną, nie stanowi przychodu, ponieważ jego celem jest wygaśnięcie istniejącego pomiędzy stronami zobowiązania - w tym przypadku, zaległego czynszu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią przepisów art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, za wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z kolei, zgodnie z przepisami art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca - Spółka S.A. w B., chcąc ułatwić najemcom spłatę długów powstałych z powodu zaległości w zapłacie umówionego czynszu, zamierza na podstawie planowanej uchwały zarządu Spółki w sprawie możliwości odpracowania zaległości czynszowych, zawrzeć umowy (porozumienia) z dłużnikami dotyczące spłaty długu w formie świadczenia rzeczowego tj. świadczenia pracy w zamian za płatności pieniężne czynszu. Wskazane świadczenie będzie polegało na wykonywaniu różnych prac w zamian za uregulowanie czynszu. Wartość świadczenia będzie ustalana, na podstawie stawek odpowiadających rodzajowi wykonywanej pracy.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy mieć na względzie postanowienia art. 659 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), w myśl których przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

Z cytowanego przepisu wynika, iż najemca jest zobowiązany do zapłaty czynszu wynajmującemu, przy czym zapłata może być oznaczona w świadczeniach innego rodzaju niż pieniądze.

Wypada również wskazać na instytucję prawa cywilnego zwaną datio in solutum - świadczenie zamiast wykonania, określoną w przepisach art. 453 ww. ustawy - Kodeks cywilny. Zgodnie z przepisem, jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Oznacza to, iż za zgodą wierzyciela, może dojść do zmiany przedmiotu świadczenia, które prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania z zaspokojeniem wierzyciela. W takim przypadku między stronami dochodzi do zawarcia umowy, na mocy której strony uzgadniają, że dłużnik spełni świadczenie inne niż określone treścią zobowiązania, zaś wierzyciel takie świadczenie przyjmie. Ponadto, zobowiązanie wygasa tylko wówczas, gdy umowie stron towarzyszy rzeczywiste spełnienie świadczenia przez dłużnika.

W świetle powyższego, należy stwierdzić, iż dopuszczalne jest wykonanie innego świadczenia wobec wierzyciela, w miejsce zapłaty umówionego zaległego czynszu, które to rozwiązanie zamierza przyjąć Spółka S.A. w omawianym przypadku. Jednakże, nie można z faktu wykonywania pracy w zamian za wygaśnięcie ciążącego na dłużniku świadczenia w postaci zapłaty zaległego czynszu wywieść wniosku, że dłużnik uzyskuje przychody, o których mowa w art. 11 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zasadnym jest stwierdzenie, że wszelkie spłaty długów są dla dłużnika obojętne podatkowo. Skoro zatem, po stronie najemców lokali, w związku z odpracowaniem przez nich świadczeń pieniężnych z tytułu zaległości czynszowych, nie powstanie przychód podatkowy, tym samym na Wnioskodawcy nie ciążą żadne obowiązki płatnika podatku dochodowego.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.