IBPBII/1/415-64/12/AA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 grudnia 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 7 grudnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 7 grudnia 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w dniu 15 października 2007 r. zakupił prawo użytkowania wieczystego działki budowlanej na przeprowadzonym nieograniczonym przetargu ustnym gminy miasta X. W akcie notarialnym zapisano: "Burmistrz miasta działając w imieniu gminy sprzedaje Wnioskodawcy prawo użytkowania wieczystego działki położonej w mieście X, która zawiera podatek od towarów i usług w stawce 22%, a Wnioskodawca oświadcza, że za podaną cenę prawo użytkowania wieczystego wymienionej działki kupuje i oświadcza, że jest stanu wolnego (...)". Właścicielem przedmiotowej działki jest Skarb Państwa, natomiast akt notarialny został spisany na nazwisko Wnioskodawcy w dniu 20 listopada 2007 r.

W dniu 4 października 2008 r. Wnioskodawca zawarł związek małżeński i w maju 2009 r. wspólnie z małżonką otrzymał pozwolenie na budowę budynku mieszkalnego z garażem. Ww. pozwolenie na budowę zostało wydane na nazwisko Wnioskodawcy oraz cała dokumentacja związana z budową prowadzona była i jest również na nazwisko Wnioskodawcy.

W dniu 13 lipca 2010 r. zmarła matka Wnioskodawcy, pozostawiając w spadku mieszkanie własnościowe, którego była właścicielem, a Wnioskodawca był w nim zameldowany od 1997 r. (małżonka Wnioskodawcy była i jest zameldowana w innym miejscu).

Zgodnie z decyzją sądu rejonowego z dnia 19 lutego 2011 r. spadek po zmarłej matce na podstawie ustawy nabyli z dobrodziejstwem inwentarza Wnioskodawca w #189; części oraz niepełnoletni wnuk zmarłej - syn nieżyjącego brata Wnioskodawcy w #189; części.

Wnioskodawca podkreśla, iż nie podpisywał z małżonką żadnej umowy majątkowej rozszerzającej wspólność ustawową małżonków.

Za zgodą sądu rejonowego (wydziału rodzinnego) z dnia 21 czerwca 2011 r. spadkobiercy otrzymali pozwolenie na sprzedaż mieszkania, które zostało sprzedane w dniu 30 sierpnia 2011 r. za kwotę 80.000 zł. Otrzymane pieniądze z ww. sprzedaży, zgodnie z decyzją sądu, podzielone zostały w równych częściach po 40.000 zł pomiędzy Wnioskodawcę i drugiego spadkobiercę. Kwota należna Wnioskodawcy w wysokości 40.000 zł została przelana na konto bankowe Wnioskodawcy. Ww. kwotę 40.000 zł, zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca przeznaczył na cele mieszkaniowe, tj. na dokończenie budowy domu jednorodzinnego, którą rozpoczął wspólnie z małżonką.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, dochód uzyskany ze sprzedaży mieszkania w wysokości 40.000 zł, przeznaczony na cele mieszkaniowe własne i współmałżonki, tj. na dokończenie budowy domu stanowiącego składnik majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską, będzie zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto, przedstawienie faktur na kwotę 40.000 zł wystawionych na nazwisko Wnioskodawcy, będzie wystarczającym warunkiem do zastosowania zwolnienia z opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z powyższych uregulowań prawnych wynika, że w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu, ma moment i sposób jej nabycia.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy (spadkodawców) ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Istotna dla podatku dochodowego jest data stwierdzająca dzień otwarcia spadku czyli data śmierci spadkodawcy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 13 lipca 2010 r. zmarła matka Wnioskodawcy, pozostawiając w spadku mieszkanie własnościowe, którego była właścicielem, a Wnioskodawca był w nim zameldowany od 1997 r. (małżonka Wnioskodawcy była i jest zameldowana w innym miejscu). Zgodnie z decyzją sadu rejonowego z dnia 19 lutego 2011 r. spadek po zmarłej matce Wnioskodawcy na podstawie ustawy nabyli z dobrodziejstwem inwentarza Wnioskodawca w #189; części oraz wnuk zmarłej - syn nieżyjącego brata Wnioskodawcy - w #189; części.

Za zgodą sądu rejonowego (wydziału rodzinnego) z dnia 21 czerwca 2011 r. spadkobiercy otrzymali pozwolenie na sprzedaż mieszkania, które zostało sprzedane w dniu 30 sierpnia 2011 r. za kwotę 80.000 zł. Otrzymane pieniądze z ww. sprzedaży, zgodnie z decyzją sądu, podzielone zostały w równych częściach po 40.000 zł pomiędzy Wnioskodawcę i drugiego spadkobiercę. Kwota należna Wnioskodawcy w wysokości 40.000 zł została przelana na konto bankowe Wnioskodawcy.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2009 r.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 i 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r., od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością, np. koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości itp.).

Natomiast stosownie do art. 22 ust. 6d ww. ustawy za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość ww. nakładów, stosownie do art. 22 ust. 6e tej ustawy, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Stosownie natomiast do art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

* dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

* dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Natomiast w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie (art. 30e ust. 7 ww. ustawy).

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

W myśl art. 21 ust. 25 pkt 1 i 2 ww. ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:

Katalog wydatków wymienionych w art. 21 ust. 25 pkt 1 i 2 ustawy ma charakter zamknięty, jest to wyliczenie enumeratywne.

Na podstawie art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 30 ustawy przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Powyższy zapis ma zapobiegać podwójnemu odliczaniu tych samych kwot.

Wobec wyżej powołanych regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, iż wydatkowanie uzyskanych ze sprzedaży środków pieniężnych w ciągu dwóch lat od dnia sprzedaży na budowę i wykończenie własnego domu spełnia przesłanki uprawniające do skorzystania z ulgi na mocy art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca kwotę uzyskaną ze sprzedaży nieruchomości w części na niego przypadającej, tj. 40.000 zł przeznaczył na dokończenie budowy domu jednorodzinnego, który rozpoczął wraz z małżonką. Budynek usytuowany jest na gruncie, do którego Wnioskodawcy przysługuje prawo użytkowania wieczystego nabyte przed zawarciem związku małżeńskiego (akt notarialny z dnia 20 listopada 2007 r.). Związek małżeński Wnioskodawca zawarł w dniu 4 października 2008 r., a w dniu 15 maja 2009 r. wspólnie z małżonką otrzymał pozwolenie na budowę budynku mieszkalnego z garażem. Pozwolenie na budowę zostało wydane na nazwisko Wnioskodawcy, cała dokumentacja związana z budową była i jest prowadzona również na nazwisko Wnioskodawcy.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że stosunki majątkowe miedzy małżonkami zostały uregulowane przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) Zgodnie z art. 31 § 1 cytowanej ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 pkt 2 ww. ustawy). Innymi słowy sam fakt, że między małżonkami istnieje wspólność ustawowa nie czyni małżonków współwłaścicielami majątku osobistego jednego z nich. Co do zasady zatem przedmioty nabyte w drodze dziedziczenia stanowią majątek odrębny małżonka. Natomiast ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zgodnie natomiast z art. 43 § 1 tejże ustawy, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Powyższe przepisy ww. ustawy określają charakter prawny majątkowej wspólności ustawowej małżonków jako współwłasności łącznej co znaczy, że udziały w tej wspólności nie są określone w okresie jej trwania. Inaczej mówiąc z bezudziałowego charakteru małżeńskiej wspólności ustawowej wynika bezudziałowy charakter współposiadania składników majątku wspólnego.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy, uznać należy, iż skoro sprzedane mieszkanie stanowiło majątek odrębny Wnioskodawcy, a uzyskany ze sprzedaży tego mieszkania przychód został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe tj. na dokończenie budowy domu stanowiącego składnik majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską, nie ma w tej sytuacji przeszkód prawnych, aby przychód ten korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodać przy tym należy, że cel mieszkaniowy, o którym mowa powyżej zostaje spełniony w odniesieniu do całej kwoty wydatkowanej na cele wskazane w ustawie, bowiem w tym przypadku bez znaczenia pozostaje fakt, że środki pochodzące ze sprzedaży majątku odrębnego Wnioskodawcy zostały wydatkowane na dokończenie budowy domu będącego współwłasnością jego i małżonki.

Ponadto należy wskazać, iż nabycie przez Wnioskodawcę w październiku 2007 r. prawa do użytkowania wieczystego gruntu nastąpiło wyłącznie do majątku odrębnego Wnioskodawcy, natomiast dom, którego budowę rozpoczął Wnioskodawca wspólnie z małżonką w maju 2009 r. stanowi majątek wspólny obojga małżonków.

Odnosząc się do kwestii sposobu udokumentowania wydatków poniesionych na tzw. "cele mieszkaniowe" należy stwierdzić, iż w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje ściśle określonego sposobu dokumentowania poniesionego wydatku. Kwestia wydatkowania środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości powinna być dla celów podatkowych udokumentowana rzetelnymi i wiarygodnymi dowodami, np.: w postaci rachunków, faktur, umów oraz innych dowodów zasługujących na wiarę, potwierdzających jednakże faktyczne wydatkowanie tych środków.

W niniejszej sprawie dowodami takimi mogą być faktury na kwotę 40.000 zł wystawione na nazwisko Wnioskodawcy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.