IBPBII/1/415-638/13/HK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 17 czerwca 2013 r. (data wpływu do tut. Biura - 18 czerwca 2013 r.), uzupełnionym w dniu 5 września 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania wypłaconego z tytułu ubezpieczenia majątkowego - jest prawidłowe.

W dniu 18 czerwca 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania wypłaconego z tytułu ubezpieczenia majątkowego.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 27 sierpnia 2013 r. znak: IBPB II/1/415-638/13/HK wezwano o jego uzupełnienie. W dniu 5 września 2013 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Dnia 15 kwietnia 2010 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni. Śmierć była skutkiem wypadku przy pracy. Pracodawca uznał winę męża. Wnioskodawczyni - nie zgadzając się z powyższym stanowiskiem pracodawcy - wniosła sprawę do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (dalej: Sąd).

W dniu 16 kwietnia 2012 r. Sąd, prawomocnym wyrokiem, uznał winę pracodawcy, co dało podstawę do ubiegania się o odszkodowanie.

Zakład pracy męża miał zawartą polisę ubezpieczeniową od odpowiedzialności cywilnej.

W związku z przysługującymi Wnioskodawczyni roszczeniami z tytułu śmierci osoby bliskiej, występująca w imieniu Wnioskodawczyni oraz jej dwóch małoletnich córek, kancelaria adwokacka zgłosiła ubezpieczycielowi w formie pisemnej szkodę oraz stosowne roszczenia.

W odpowiedzi na zgłoszenie, dnia 15 kwietnia 2013 r., została zawarta ugoda pozasądowa, w której ubezpieczyciel przyznał na rzecz Wnioskodawczyni i jej córek zadośćuczynienie za doznaną krzywdę i cierpienie psychiczne. Odszkodowanie zostało przyznane na podstawie art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego.

Kwota odszkodowania została przekazana na rachunek bankowy Wnioskodawczyni dnia 17 kwietnia 2013 r.

Za pismem z dnia 2 września 2013 r. (wpływ - 5 września 2013 r.) Wnioskodawczyni złożyła uzupełnienie wniosku, w treści którego doprecyzowała zaistniały stan faktyczny informując, że:

1. Wskazana we wniosku polisa ubezpieczeniowa została zawarta pomiędzy zakładem pracy męża (jako ubezpieczonym) i towarzystwem ubezpieczeniowym.

Zakres ubezpieczenia obejmował odpowiedzialność cywilną zakładu pracy jako ubezpieczonego oraz odpowiedzialność za szkody osobowe wyrządzone jego pracownikom.

Podstawą wypłaty odszkodowania była ww. polisa odpowiedzialności cywilnej pracodawcy jako ubezpieczonego.

2. Sąd, wyrokiem sądowym z dnia 16 kwietnia 2012 r., uznał roszczenie Wnioskodawczyni o wypłatę odszkodowania, jako zadośćuczynienie za doznane krzywdy, za uzasadnione. Jednakże, w wyroku sądowym nie została określona kwota odszkodowania. Ażeby uniknąć kolejnych procesów, dnia 10 kwietnia 2013 r., została zawarta ugoda pomiędzy Wnioskodawczynią a towarzystwem ubezpieczeniowym (jako ubezpieczycielem pracodawcy męża), na podstawie której ubezpieczyciel zobowiązał się do wypłaty zadośćuczynienia, zgodnie z art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego.

W ugodzie tej została określona kwota odszkodowania. Następnie Wnioskodawczyni otrzymała decyzję z dnia 16 kwietnia 2013 r. - wydaną przez towarzystwo ubezpieczeniowe - o przyznaniu odszkodowania. Z decyzji tej wynika, że podstawą wypłaty odszkodowania jest umowa ubezpieczeniowa odpowiedzialności cywilnej, wyrok Sądu uznający roszczenia oraz art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy i w jakim terminie Wnioskodawczyni jest zobowiązana zapłacić podatek dochodowy od odszkodowania w związku ze śmiercią męża, wypłaconego z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, przewidzianego w art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego.

Zdaniem Wnioskodawczyni, z uwagi na fakt, że odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela, z którym sprawca wypadku (zakład pracy męża) miał zawartą polisę ubezpieczeniową, wypłacono na podstawie art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego, korzysta ono ze zwolnienia z podatku dochodowego, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie przepisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów zwolnionych na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c wymienionej ustawy oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

W myśl art. 446 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu, kto je poniósł.

Osoba, względem której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody renty obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego. Takiej samej renty mogą żądać inne osoby bliskie, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego (art. 446 § 2 Kodeksu cywilnego).

Sąd może ponadto przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej. (art. 446 § 3 Kodeksu cywilnego).

Stosownie do - wskazanego przez Wnioskodawczynię - art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego Sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W myśl art. 805 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:

Zgodnie z art. 822 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej jest rodzajem ubezpieczenia majątkowego, o którym mowa w art. 822 ustawy - Kodeks Cywilny. Świadczenie należne od ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia OC ma wyrównywać uszczerbek majątkowy powstały już w wyniku wystąpienia zdarzenia wyrządzającego szkodę osobie trzeciej.

Na podstawie art. 15 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66 z późn. zm.) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w postępowaniu, o którym mowa w art. 16, zawartej z nim ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu.

Jak już powyżej wskazano odszkodowanie ma służyć naprawieniu powstałej szkody i naprawieniu uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych (zarówno materialnych jak i niematerialnych).

Z wniosku wynika, iż w dniu 15 kwietnia 2010 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni. Śmierć była skutkiem wypadku przy pracy. Pracodawca uznał winę męża. Wnioskodawczyni - nie zgadzając się z powyższym stanowiskiem pracodawcy - wniosła sprawę do Sądu. W dniu 16 kwietnia 2012 r. Sąd, prawomocnym wyrokiem, uznał winę pracodawcy, co dało podstawę do ubiegania się o odszkodowanie. Zakład pracy męża miał zawartą polisę ubezpieczeniową od odpowiedzialności cywilnej.

W związku z przysługującymi Wnioskodawczyni roszczeniami z tytułu śmierci osoby bliskiej, występująca w imieniu Wnioskodawczyni oraz jej dwóch małoletnich córek, kancelaria adwokacka zgłosiła ubezpieczycielowi w formie pisemnej szkodę oraz stosowne roszczenia.

W odpowiedzi na zgłoszenie, dnia 15 kwietnia 2013 r., została zawarta ugoda pozasądowa, w której ubezpieczyciel przyznał na rzecz Wnioskodawczyni i jej córek zadośćuczynienie za doznaną krzywdę i cierpienie psychiczne. Odszkodowanie zostało przyznane na podstawie art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego.

Kwota odszkodowania została przekazana na rachunek bankowy Wnioskodawczyni dnia 17 kwietnia 2013 r.

Wskazana we wniosku polisa ubezpieczeniowa została zawarta pomiędzy zakładem pracy męża (jako ubezpieczonym) i towarzystwem ubezpieczeniowym.

Zakres ubezpieczenia obejmował odpowiedzialność cywilną zakładu pracy jako ubezpieczonego oraz odpowiedzialność za szkody osobowe wyrządzone jego pracownikom.

Podstawą wypłaty odszkodowania była ww. polisa odpowiedzialności cywilnej pracodawcy jako ubezpieczonego.

W wyroku sądowym nie została określona kwota odszkodowania. Ażeby uniknąć kolejnych procesów, dnia 10 kwietnia 2013 r., została zawarta ugoda pomiędzy Wnioskodawczynią a towarzystwem ubezpieczeniowym (jako ubezpieczycielem pracodawcy męża), na podstawie której ubezpieczyciel zobowiązał się do wypłaty zadośćuczynienia, zgodnie z art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego.

W ugodzie tej została określona kwota odszkodowania. Następnie Wnioskodawczyni otrzymała decyzję z dnia 16 kwietnia 2013 r. - wydaną przez towarzystwo ubezpieczeniowe - o przyznaniu odszkodowania.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, iż kwota wypłacona z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakładu pracy męża na rzecz Wnioskodawczyni jako odszkodowanie za doznaną krzywdę korzysta ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem Wnioskodawczyni nie musi wykazywać kwoty ww. odszkodowania w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym otrzymała powyższą kwotę.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.