IBPBII/1/415-627/09/ASz

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 22 października 2009 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/1/415-627/09/ASz

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 lipca 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 29 lipca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania składki rocznej na ubezpieczenie kierowców w zagranicznej podróży służbowej dotyczącej kosztów leczenia, usługi assistance oraz ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 lipca 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania składki rocznej na ubezpieczenie kierowców w zagranicznej podróży służbowej dotyczącej kosztów leczenia, usługi assistance oraz ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Płatnik jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą polegającą m.in. na wykonywaniu międzynarodowego transportu drogowego. Z tego tytułu zatrudnia pracowników - kierowców międzynarodowego transportu drogowego, w związku z czym jest ich zakładem pracy i płatnikiem zaliczek podatku od osób fizycznych - zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zakład pracy - płatnik zawiera umowę ubezpieczenia kierowców - zatrudnionych na umowę o pracę i odbywających zagraniczne podróże służbowe. Umowa ubezpieczenia obejmuje ubezpieczenie w trakcie podróży zagranicznej i dotyczy ubezpieczenia kosztów leczenia i usługi assistance oraz ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Ochrona Ubezpieczeniowa trwa 24 godziny na dobę na terenie państw Europy i Basenu Morza Śródziemnego za wyjątkiem terytorium RP i kraju rezydencji. Ochrona trwa przez pierwsze 90 dni każdej podróży realizowanej w okresie ubezpieczenia. Zagraniczne podróże służbowe u płatnika odbywają się zasadniczo do następujących krajów: Niemcy, Włochy, Hiszpania, Francja, Szwajcaria, Dania, kraje Beneluksu (generalnie Europa Zachodnia). Ubezpieczenie nie jest przypisane indywidualnie do konkretnego pracownika - tj. w razie rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem objętym umową i nawiązaniem stosunku pracy z nowym pracownikiem bądź też jedynie w razie zmniejszenia lub zwiększenia liczby pracowników przedsiębiorca aktualizuje jedynie listę pracowników objętych ubezpieczeniem stanowiącym załącznik do polisy ubezpieczeniowej. Ubezpieczenie nie wygasa, nie jest też zawieszane w stosunku do pracowników nawet wtedy gdy nie wykonują oni przez pewien czas okresu ubezpieczenia zagranicznych podróży służbowych.

Składka na ubezpieczenie obliczana jest od ilości osób objętych ubezpieczeniem a nie od konkretnych pracowników nim objętych i za okres od czerwca 2008 r. do czerwca 2009 r. wynosiła 250 zł za 1 osobę. Składka jest opłacana z góry za cały okres ubezpieczenia, a zatem niezależnie od zmiany osób ubezpieczonych. Ostateczne rozliczenie składki następuje w ciągu 15 dni od zakończenia okresu ubezpieczenia, na podstawie zestawienia płatnika zawierającego liczbę zatrudnionych na 20 dzień każdego miesiąca. Zgodnie z zawartą umową, ubezpieczeniem od dnia zatrudnienia objęci zostają również nowo zatrudnieni pracownicy płatnika i warunkiem ich objęcia jest jedynie zgłoszenie tego faktu ubezpieczycielowi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanym stanie faktycznym składka roczna na ubezpieczenie kierowców wykonujących zagraniczne podróże służbowe ustalana od jednej osoby stanowi przychód każdego pracownika - kierowcy z tytułu stosunku pracy określonego w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym czy podlega ona opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i zakład pracy jako płatnik powinien od tych składek pobierać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Składki na ubezpieczenie pracowników - kierowców, odbywających podróż służbową poza granicami kraju uiszczane przez pracodawcę i obliczane w zależności od ilości osób objętych ubezpieczeniem i niezależnie od tego kto jest aktualnie objęty przedmiotowym ubezpieczeniem nie stanowią przychodu z tytułu stosunku pracy poszczególnych pracowników - kierowców objętych ubezpieczeniem, określonego w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 12 ust. 1 za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. W sytuacji opisanego stanu faktycznego składki na ubezpieczenie majątkowe płaconej przez zakład pracy nie można uznać za świadczenie pieniężne ponoszone za konkretnego pracownika czy też świadczenienieodpłatne na rzecz konkretnego pracownika. Zachodzi bowiem problem z ustaleniem jakiej osobie ostatecznie przysługuje przysporzenie majątkowe z tytułu opłaconej składki z uwagi na rotację pracowników w okresie ubezpieczenia i uzależnienie składki od liczby osób ubezpieczonych niezależnie od tego jaki konkretnie pracownik jest objęty ubezpieczeniem. Zgodnie z np. wyrokiem WSA w Warszawie z dnia 10 grudnia 2007 r. (II SA/Wa 1302/07; nie publikowane): (...) "W sytuacji, gdy pracodawca zbiorowo ubezpiecza pracowników i wykupuje polisę ubezpieczeniową dla kilku pracowników, a opłata za tą polisą jest zryczałtowana, niezbędne jest wykazanie, że możliwa jest identyfikacja ceny konkretnej usługi ponoszonej na rzecz konkretnego pracownika. Momentem powstania przychodu dla konkretnego pracownika jest moment wykupienia przez pracodawcę usługi u ubezpieczyciela, jeżeli możliwe byłoby określenie składki ubezpieczenia odrębnie dla każdego pracownika". Ponadto jak wypowiedział się WSA w Warszawie w wyroku z dnia 20 sierpnia 2008 r. (III SA/Wa 625/08; nie publikowane) (wprawdzie dotyczył on świadczeń medycznych, ale zdaniem wnioskodawcy może on być stosowany odpowiednio do niniejszej sprawy) dla potrzeb wykazania, iż dane świadczenie jest przychodem, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy z 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, konieczne jest jego przyporządkowanie do jednej z kategorii świadczeń wymienionych w tym przepisie, aby móc zastosować właściwą metodę obliczenia jego wartości. W tym miejscu trzeba podkreślić, iż ustawodawca nie przewidział możliwości ustalania wartości ww. świadczeń w inny sposób niż określony w przepisach ustawy z 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Inaczej mówiąc, jeśli nie jest możliwe obliczenie wartości świadczenia według metod określonych przepisami tej ustawy, nie można pracownikowi przypisać przychodu podlegającego opodatkowaniu. W przypadku świadczeń nieodpłatnych opodatkowaniu może podlegać tylko przychód rzeczywiście otrzymany, a nie możliwy do otrzymania (wartość otrzymanego świadczenia, a nie możliwość skorzystania z świadczenia). O przychodzie pracownika można by mówić, gdyby korzystał z postawionych do dyspozycji świadczeń medycznych, a ponadto możliwe byłoby ustalenie wartości tego świadczenia według metod określonych w ustawie z 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku gdy wartości świadczeń medycznych nie można przyporządkować do świadczeń uzyskiwanych przez konkretnego pracownika, gdzie opłata jest wnoszona ryczałtowo za wszystkich pracowników bez względu na to, czy pracownik z usług korzystał, czy też nie korzystał, brak jest podstaw do ustalenia dla konkretnego pracownika kwoty przychodu uzyskanego z tytułu finansowania przez pracodawcę kosztów usług medycznych. Nie sposób bowiem stwierdzić, czy pracownik rzeczywiście otrzymał owo świadczenie i jaka jest jego wartość".

Podobnie wypowiadał się WSA w Poznaniu w zakresie dotyczącym szkoleń pracowników i WSA w Warszawie w zakresie dotyczącym dojazdu pracowników do pracy, gdzie Sądy te stwierdziły: "Udział pracowników w szkoleniach opłacanych w całości przez pracodawcę nie powinien obciążać finansowo pracowników. Zasadne jest uznanie takiego wydatku jako poniesionego "na pracownika", bowiem ewidentnym celem poniesienia takiego kosztu jest osiągnięcie przychodu. Jeżeli pracownicy są zobowiązani do wzięcia udziału w szkoleniu i uczestniczą w nim w ramach wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, to nie można kosztu tych szkoleń uznawać za przychód uczestników szkolenia, oraz że w sytuacji, gdy pracodawca ponosi opłaty dojazdu pracowników do pracy na podstawie zawartej z przewoźnikiem umowy, niezależnie od tego, czy pracownik korzystał lub nie korzystał w danym miesiącu z tego typu usług, brak jest podstaw do ustalenia przychodu z tego tytułu po stronie pracownika.

W związku z powyższym w opisanym stanie faktycznym składki na ubezpieczenie majątkowe pracowników płatnika nie spełniają warunków określonych w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie jest możliwe przyporządkowanie składki do konkretnych pracowników zatrudnionych w okresie ubezpieczenia.

W związku z tym, zdaniem wnioskodawcy, uiszczane przez płatnika - zakład pracy składki na ubezpieczenie majątkowe nie stanowią przychodu z tytułu stosunku pracy z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie stanowią również przychodu z innych źródeł wymienionych w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych a płatnik - zakład pracy nie jest zobowiązany do odprowadzania zaliczek na podatek od płaconych składek.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 tejże ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 1 wskazanej ustawy stanowi, iż źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Na gruncie prawa podatkowego przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest każda forma przysporzenia majątkowego tzn. zarówno pieniężna jak i niepieniężna.

Świadczenia pieniężne ponoszone za określone osoby należą do nieodpłatnych świadczeń. Ich pojęcia nie definiuje jednak ustawa o podatku dochodowym. Termin "świadczenie" pojawia się na gruncie Kodeksu cywilnego i zgodnie z art. 353 k.c. oznacza przedmiot stosunku zobowiązaniowego, który wyraża się obowiązkiem określonego zachowania przez podmiot zobowiązany. Dla celów podatkowych pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono nie tylko działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest nieodpłatne przysporzenie majątku innej osobie kosztem majątku innego podmiotu, mające konkretny wymiar finansowy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawca zawiera umowę ubezpieczenia kierowców - zatrudnionych na umowę o pracę i odbywających zagraniczne podróże służbowe. Umowa ubezpieczenia obejmuje ubezpieczenie w trakcie podróży zagranicznej i dotyczy ubezpieczenia kosztów leczenia i usługi assistance oraz ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Ochrona Ubezpieczeniowa trwa 24 godziny na dobę na terenie państw Europy i Basenu Morza Śródziemnego za wyjątkiem terytorium RP i kraju rezydencji. Ochrona trwa przez pierwsze 90 dni każdej podróży realizowanej w okresie ubezpieczenia. Ubezpieczenie nie jest przypisane indywidualnie do konkretnego pracownika - tj. w razie rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem objętym umową i nawiązaniem stosunku pracy z nowym pracownikiem bądź też jedynie w razie zmniejszenia lub zwiększenia liczby pracowników przedsiębiorca aktualizuje jedynie listę pracowników objętych ubezpieczeniem stanowiącym załącznik do polisy ubezpieczeniowej. Ubezpieczenie nie wygasa, nie jest też zawieszane w stosunku do pracowników nawet wtedy, gdy nie wykonują oni przez pewien czasokresu ubezpieczenia zagranicznych podróży służbowych. Składka na ubezpieczenie obliczana jest od ilości osób objętych ubezpieczeniem a nie od konkretnych pracowników nim objętych i za okres od czerwca 2008 r. do czerwca 2009 r. wynosiła 250 zł za 1 osobę. Składka jest opłacana z góry za cały okres ubezpieczenia, a zatem niezależnie od zmiany osób ubezpieczonych. Ostateczne rozliczenie składki następuje w ciągu 15 dni od zakończenia okresu ubezpieczenia, na podstawie zestawienia płatnika zawierającego liczbę zatrudnionych na 20 dzień każdego miesiąca. Zgodnie z zawartą umową ubezpieczeniem od dnia zatrudnienia objęci zostają również nowo zatrudnieni pracownicy płatnika i warunkiem ich objęcia jest jedynie zgłoszenie tego faktu ubezpieczycielowi.

Podkreślić należy, iż w praktyce w pojęciu przychodu mieści się każda realna korzyść, jaką uzyskał bądź uzyska podatnik. Do tych korzyści zaliczyć należy również opłacenie składki rocznej na ubezpieczenie kierowców wykonujących zagraniczne podróże służbowe. Wobec braku przepisów zwalniających powyższe korzyści z opodatkowania stanowią one, co do zasady, przychód podlegający opodatkowaniu.

Sytuacja, w której składka opłacana jest przez inną osobę niż ta, w której interesie zawierana jest umowa powoduje powstanie przychodu u osoby, na rzecz której zawierana jest umowa. Jest ona bowiem odstępstwem od ogólnej zasady pokrywania kosztów ubezpieczenia przez podmiot, którego interesów umowa dotyczy.

Gdyby bowiem pracodawca nie sfinansował własnym majątkiem kosztów polisy, taki wydatek musiałby z własnych środków ponieść pracownik. Tym samym odniósł on realną korzyść poprzez fakt, iż nie poniósł uszczerbku w swym majątku. Gdyby bowiem wolą ustawodawcy nie było zaliczanie do przychodu pracownika żadnych wydatków (czy świadczeń ponoszonych za niego przez pracodawcę bądź też zwracanych mu przez pracodawcę) związanych z wykonywaniem obowiązków pracowniczych, to ustawodawca nie wymieniłby w katalogu zwolnień szeregu dochodów ściśle związanych właśnie z wykonywaniem obowiązków służbowych (np. diety i inne należności za czas podróży służbowej; ekwiwalenty pieniężne za używane przez pracowników przy wykonywaniu pracy narzędzia, materiały, sprzęt, stanowiące ich własność; zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania w jazdach lokalnych - dla potrzeb zakładu pracy - pojazdów stanowiących własność pracownika).

Przy tym fakt, że ubezpieczenie nie jest przypisane indywidualnie do każdego pracownika, nie stanowi przeszkody w ustaleniu wysokości przychodu przypadającego na konkretną osobę. Ilość pracowników - kierowców odbywających zagraniczne podróże służbowe w okresie objętym ubezpieczeniem oraz ich dane osobowe znajdują się w posiadaniu Spółki, gdyż osoby te są zatrudnione w Spółce a każdorazowa zmiana stanu zatrudnienia kierowców jest imiennie zgłaszana ubezpieczycielowi. W rezultacie można więc wskazać każdą osobę, która jest objęta tym ubezpieczeniem, a także okres, w którym korzysta z ochrony ubezpieczeniowej. Spółka sama wskazała, ze w okresie od czerwca 2008 r. do czerwca 2009 r. składka na ubezpieczenie wynosiła 250 zł za 1 osobę.

Jako, że ustawodawca nie wymienił w katalogu zwolnień świadczeń, o których mowa we wniosku - co już powyżej stwierdzono - świadczenia te będą stanowiły przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym stanowisko wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl