IBPBII/1/415-62/10/ASz - Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych jednorazowej opłaty uzyskanej w związku z ustanowieniem służebności drogowej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 12 stycznia 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 20 stycznia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania jednorazowej odpłatności wypłaconej z tytułu ustanowienia służebności - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 stycznia 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania jednorazowej odpłatności wypłaconej z tytułu ustanowienia służebności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni jest osobą niepracującą, niepobierającą żadnych świadczeń ani rentowych, ani emerytalnych, nie prowadzi działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni jest właścicielką nieruchomości składającej się z działki zabudowanej. Własność tę wnioskodawczyni nabyła na podstawie aktu własności ziemi z dnia 15 czerwca 1976 r. Opisana nieruchomość stanowi majątek osobisty wnioskodawczyni, który otrzymała w oparciu o ustawę uwłaszczeniową z dnia 4 listopada 1971 r. Nieruchomość wnioskodawczyni graniczy z nieruchomością sąsiadów, którzy nie mają odpowiedniego dostępu do drogi publicznej, a jest to dla nich konieczne. Dlatego też na prośbę sąsiadów, po uprzednim uzgodnieniu warunków umowy, wnioskodawczyni zgodziła się na ustanowienie za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej.

Umowa ustanowienia służebności została spisana dnia 14 grudnia 2009 r. w kancelarii notarialnej. Ustanowiono na rzecz każdoczesnych właścicieli nieruchomości służebność przejazdu i przechodu, po nieruchomości wnioskodawczyni, po istniejącej w terenie drodze asfaltowej. Służebność niniejsza ustanowiona została za jednorazową odpłatnością w kwocie 8.000 zł i tę kwotę wnioskodawczyni otrzymała.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Wnioskodawczyni po zapoznaniu się z różnymi informacjami dotyczącymi opłaty od służebności gruntowych, ma wątpliwości co do zapłaty podatku dochodowego od jednorazowej odpłatności za ustanowioną służebność. Wnioskodawczyni uważa, że jej konkretna sprawa może być rozpatrzona w oparciu o obowiązującą zasadę, że zbycie nieruchomości lub określonych praw majątkowych po upływie pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie (ustawa uwłaszczeniowa 1971 r., akt własności z 1976 r.) wyłącza z opodatkowania wszystkie uzyskane środki.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jak wynika z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) cytowanej ustawy podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie m.in. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego odpłatne zbycie nieruchomości stanowi źródło przychodów, jeżeli następuje przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie. Jeżeli odpłatne zbycie nastąpi po upływie tego terminu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment jej nabycia.

O odpłatnym zbyciu mówić będziemy w każdym przypadku, kiedy nastąpi przeniesienie prawa własności do nieruchomości na nabywcę za wynagrodzeniem.

Natomiast służebność gruntowa, uregulowana została w art. 285 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Stanowi on, że nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Z powyższego wynika, że ustanowienie służebności gruntowej w żadnym wypadku nie oznacza, że dochodzi do utraty prawa własności do nieruchomości przez dotychczasowego właściciela a nowym właścicielem nieruchomości staje się osoba na rzecz której ustanowiono służebność gruntową. Ustanowienie służebności gruntowej na nieruchomości nie jest zatem odpłatnym zbyciem tej nieruchomości.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawczyni zgodziła się na ustanowienie za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej. Z umowy ustanowienia służebności, spisanej w dniu 14 grudnia 2009 r. wynika, że ustanowiono na rzecz każdoczesnych właścicieli nieruchomości sąsiadującej służebność przejazdu i przechodu, za jednorazową odpłatnością w kwocie 8.000 zł.

W świetle powołanych powyżej przepisów należy stwierdzić, że wnioskodawczyni otrzymała wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności gruntowej. Przepis, na który powołała się wnioskodawczyni, tj. art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy wyłączenia z opodatkowania zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie. Natomiast źródłem przychodu w analizowanym przypadku nie jest zbycie nieruchomości, lecz wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przejazdu i przechodu na rzecz każdoczesnych właścicieli nieruchomości sąsiadującej z nieruchomością wnioskodawczyni. Zatem fakt, iż ustanowienie służebności gruntowej nastąpiło po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie przedmiotowej nieruchomości, jak również sposób nabycia nieruchomości (uwłaszczenie), nie wyłączają z opodatkowania otrzymanego przez wnioskodawczynię wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności gruntowej.

Żaden inny przepis nie zwalnia takiego wynagrodzenia od opodatkowania, a zatem ww. wynagrodzenie nie może być zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy uznać, iż wypłacone wnioskodawczyni wynagrodzenie za ustanowienie służebności gruntowej, stanowić będzie dla wnioskodawczyni przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Katalog źródeł przychodów określony został w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednym z nich są określone w pkt 9 wskazanego artykułu inne źródła. Uszczegółowienie tego pojęcia zawarte zostało w art. 20 ust. 1 ww. ustawy, zgodnie z którym za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić zatem w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zatem otrzymaną jednorazową odpłatność pobraną za ustanowioną służebność wnioskodawczyni winna opodatkować w zeznaniu rocznym za 2009 r. (o ile faktycznie wnioskodawczyni otrzymała ww. odpłatność w 2009 r.). Przychód z tego tytułu należy doliczyć do pozostałych przychodów, obliczyć dochód do opodatkowania, a następnie wyliczyć podatek dochodowy według obowiązującej w 2009 r. skali podatkowej:

Podstawa obliczenia podatku w złotych -Podatek wynosi

Ponad -do ---

--- -85.528 -18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr

85.528 --- -14.839 zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad 85.528 zł

Kwotę do zapłaty wynikającą z zeznania należy wpłacić do właściwego urzędu skarbowego w terminie do 30 kwietnia 2010 r.

W związku z powyższym należy uznać stanowisko wnioskodawczyni za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.