IBPBII/1/415-61/09/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 16 stycznia 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 20 stycznia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania alimentów - jest prawidłowe.

W dniu 20 stycznia 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania alimentów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 2 grudnia 2008 r. ojciec wnioskodawczyni dokonał na rachunek jej matki dwóch przelewów na łączną kwotę 95.000,00 zł opatrzonych tytułem: "ALIMENTY". Wnioskodawczyni ma własny rachunek bankowy (subkonto na koncie matki). Ojciec wnioskodawczyni jest obciążony na jej rzecz zobowiązaniem alimentacyjnym na mocy wyroku Sądu Okręgowego z dnia 17 lutego 2003 r. w kwocie 1.250 zł miesięcznie płatnych do rąk matki wnioskodawczyni. W tym samym dniu (2 grudnia 2008 r.) ojciec wnioskodawczyni popełnił samobójstwo (akt zgonu wskazuje datę 3 grudnia 2008 r., gdyż wówczas go znaleziono). Wnioskodawczyni uczy się w szkole średniej po jej ukończeniu zamierza kontynuować edukację na studiach wyższych. Kwota alimentów, które musiałby płacić jej ojciec przy obecnej ich wysokości pokryłaby cześć należności alimentacyjnych za okres szkoły średniej i pięcioletniej szkoły wyższej (alimenty wynoszą 15.000,00 zł rocznie, zatem kwota 95.000,00 zł wystarcza na 6 lat utrzymania).

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy zapłacona przez ojca wnioskodawczyni na jej rzecz kwota jest należnością alimentacyjną zapłaconą tytułem okresów przyszłych.

Jeżeli nie, czy zapłacona przez niego kwota jest darowizną na jej rzecz.

Jeżeli tak, to czy podlega ona zwolnieniu z art. 4a ustawy o podatkach od spadków i darowizn.

Zdaniem wnioskodawczyni kwota przekazana przez jej ojca stanowi kwotę alimentów zapłaconych tytułem przyszłych okresów i jako taka nie jest darowizną, lecz zapłatą zobowiązania. Świadczą o tym przede wszystkim dwie okoliczności: ojcu wnioskodawczyni znany był fakt chęci kontynuowania edukacji w szkole wyższej oraz oczywisty, w kontekście śmierci fakt niemożności wspierania tych zamierzeń. Dodatkowo należy zauważyć, że prawo cywilne przewiduje możliwość zapłaty należności przed terminem (domniemanie tego typu konstytuuje art. 457k. c), a tytuł przelewu brzmiał: ALIMENTY, jak wszystkie poprzednie przelewy i był dokonany na rachunek matki wnioskodawczyni, a nie jej własny - zgodnie z dyspozycją Sądu Okręgowego, zawartą w wyroku rozwodowym.

W razie gdyby organ podatkowy uznał, że kwota przelana na rzecz wnioskodawczyni nie jest należnością alimentacyjną, zdaniem wnioskodawczyni jest ona darowizną, która podlega zwolnieniu zawartym w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Oświadczenie darczyńcy nie zostało co prawda złożone w formie aktu notarialnego, ale niewątpliwie przysporzenie zostało dokonane, co przesądza o ważności umowy (art. 890 § 1k. c). Darowizna została dokonana na rzecz zstępnego, a jej nabycie można potwierdzić przelewem na rachunek jej matki. Warunek przelewu na rachunek nabywcy nie może być spełniony, skoro intencja darczyńcy prima facie była zapłata należności alimentacyjnych za okresy przyszłe, a ewentualnie później można się doszukać w jego oświadczenia woli chęci nieodpłatnego przysporzenia dziecku. W tej sytuacji wymóg zapłaty na rachunek nabywcy jest nadto rygorystyczny i nie uwzględniający specyfiki stanu faktycznego przedstawionego w sprawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż pomimo wskazania przez wnioskodawczynię w formularzu ORD-IN w część D 2 poz. 44 podatku od spadków i darowizn jako rodzaju sprawy dotyczącej indywidualnej interpretacji, to jednak z uwagi na treść zawartą w opisie stanu faktycznego sprawy oraz stanowisko zajęte w tej sprawie przez wnioskodawczynię tut. organ podatkowy uznał, że jest to wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania alimentów i dlatego dokonał interpretacji w zakresie przepisów tej ustawy.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Należy zatem stwierdzić, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkie dochody z wyjątkiem tych, które ustawodawca enumeratywnie wymienił w katalogu zwolnień przedmiotowych lub od których został zaniechany pobór podatku.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. a) wyżej powołanej ustawy - w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316) i mających zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od 1 stycznia 2008 r. - wolne od podatku dochodowego są alimenty na rzecz dzieci, które nie ukończyły 25 roku życia, oraz dzieci bez względu na wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną.

Zgodnie z art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

W myśl art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego na rodzicach ciąży obowiązek alimentacyjny względem dziecka, jeżeli nie jest ono w stanie utrzymać się samodzielnie, a dochody z majątku dziecka nie wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania lub dziecko jest wprawdzie w stanie utrzymać się samodzielnie, ale znajduje się w niedostatku.

Świadczenia alimentacyjne mogą być spełniane przez zobowiązanego dobrowolnie i nie jest w tej mierze konieczne orzeczenie sądowe.

Jak z powyższego wynika zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 127 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, objęte są uzyskane alimenty na rzecz dzieci, które m.in. nie ukończyły 25 roku życia. Ponieważ ww. ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia "alimenty" to w tym zakresie należy odnieść się do przepisów ww. ustawy - Kodeks rodziny i opiekuńczy i pojęć w nim zawartych, w tym przepisu art. 133 tej ustawy. W art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zastrzegł dodatkowych - poza ograniczeniem wiekowym oraz szczególnym uregulowaniem dotyczącym dzieci otrzymujących zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną - warunków, które muszą być spełnione aby otrzymana kwota alimentów była zwolniona od opodatkowania. Powyższe oznacza, że z przepisu tego nie wynika, by zwolnione były świadczenia wyłącznie dla dzieci uczących się, czy też dzieci otrzymujących świadczenie alimentacyjne wyłącznie na podstawie wyroku Sądu. Ustawodawca nie zakreślił również granicy wysokości alimentów na rzecz dzieci zwolnionych z opodatkowania podatkiem dochodowym oraz nie wskazał, iż nie mogą one zostać wypłacone jednorazowo.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że na mocy wyroku sądowego z dnia 17 lutego 2003 r. zostały zasądzone od ojca na rzecz córki alimenty w kwocie 1.250,00 zł miesięcznie płatne do rąk jej matki. W dniu 2 grudnia 2008 r. ojciec wnioskodawczyni wpłacił na rachunek bankowy jej matki łącznie kwotę 95.000,00 zł opatrzoną tytułem: "ALIMENTY" W tym samym dniu ojciec wnioskodawczyni popełnił samobójstwo.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że jeżeli ww. kwota wpłacona na rachunek bankowy matki wnioskodawczyni przez jej ojca zobowiązanego do płacenia alimentów na rzecz córki jest świadczeniem, o którym mowa w art. 133 ww. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, to kwota tego świadczenia jest wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie ww. art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. a) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponieważ ojciec wnioskodawczyni zaznaczył, że wpłacona jednorazowo kwota została zapłacona tytułem alimentów, do których był zobowiązany, to należy przyjąć, że jest to świadczenie, o którym mowa w ww. art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Skoro bowiem wolą czyniącego to świadczenie było, aby były to alimenty, to brak jest podstaw, aby dokonywane przez niego świadczenie kwalifikować w inny sposób.

Dlatego należy uznać, że stanowisko wnioskodawczyni w ww. zakresie jest prawidłowe.

Ze względu na treść oceny stanowiska - dokonanej niniejszą interpretacją - w zakresie pierwszego pytania zadanego we wniosku o interpretację indywidualną, nie ma podstaw do rozważań, czy wypłacona przez ojca kwota tytułem alimentów na rzecz córki jest darowizną w rozumieniu ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.).

Tym samym brak jest podstaw do oceny stanowiska w pozostałym zakresie, zajętego alternatywnie, na wypadek, gdyby tut. organ nie uznał za prawidłowe stanowiska wnioskodawczyni zajętego w pierwszej kwestii.

W związku z dołączeniem do wniosku kserokopii dokumentów, należy zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawczynię i jej stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a,43-300 Bielsko-Biała.