IBPBII/1/415-576/12/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 1 czerwca 2012 r. (data wpływu do tut. Biura - 5 czerwca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną - jest prawidłowe.

W dniu 5 czerwca 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni posiada orzeczenie o niepełnosprawności:

znaczny - do dnia 30 listopada 2013 r. - z symbolem przyczyny niepełnosprawności:

05-R - upośledzenie narządu ruchu;

07-S - choroby układu oddechowego i krążenia;

umiarkowany - na stałe - z symbolem przyczyny niepełnosprawności:

04-O - choroby narządu wzroku;

08-T - choroby układu pokarmowego.

Mąż Wnioskodawczyni posiada stopień niepełnosprawności umiarkowany - na stałe - o symbolu przyczyny niepełnosprawności:

11-I - inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego;

08-T- choroby układu pokarmowego;

03-L - zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu.

W grudniu 2011 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem zakupili laptop. Dostosowali go tak, aby stał się narzędziem pomocnym i ułatwiającym życie zgodnie z ich niepełnosprawnością (faktura wystawiona na oboje małżonków).

Wnioskodawczyni jest osobą o znacznym stopniu niedowidzenia. W jej schorzeniu bardzo przydatnym jest narzędzie "lupa", które znacznie powiększa czytany tekst. Ponadto, aby nie nadwyrężać wzroku długim czytaniem zakupiony został program I (faktura wystawiona na męża Wnioskodawczyni), który czyta tekst głosem, więc książki, artykuły z gazet, przepisy kulinarne może jej mąż zeskanować i później może jej odsłuchać. Wiadomości z internetu Wnioskodawczyni może również odsłuchać za pomocą programu I. Wraz z utratą wzroku, Wnioskodawczyni straciła również wiele możliwości na spędzanie wolnego czasu, jak rozwiązywanie krzyżówek, oglądanie telewizji. Teraz dzięki laptopowi Wnioskodawczyni ma możliwość "czytania" książek za pomocą programu I lub audiobooków.

Mąż Wnioskodawczyni, ze względu na niepełnosprawność słuchową (90% ubytku słuchu), ma duże trudności w urzędach, bankach, poczcie. Wycofał się też z życia towarzyskiego, gdyż źle się czuł w towarzystwie gdy nie wiedział o czym się rozmawia lub pytając kilkakrotnie o co chodzi. Teraz, dzięki laptopowi, wiele spraw urzędowych załatwia poprzez wysyłanie e-maili lub dokonuje przelewów przez internetową stronę banku. Również tym sposobem kontaktuje się ze światem zewnętrznym i kolegami. W laptopie czyta również informacje z internetu, gdyż wiadomości z TV nie docierają do niego w całości. Ponadto korzystanie z laptopa w komunikowaniu się jest dla męża Wnioskodawczyni bardzo dużym ułatwieniem, daje komfort psychiczny oraz pozwala na rehabilitację psychiki. Laptop jest dla jej męża w pewnym sensie "protezą" tak jak aparat słuchowy.

Wnioskodawczyni rozlicza się rocznie z podatku wraz z mężem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni może odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatki poniesione na zakup laptopa zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 i ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawczyni uważa, że może odliczyć od dochodu za 2011 r. wydatki poniesione na zakup laptopa zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6, ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska Wnioskodawczyni przytoczyła treść przepisu art. 7 ust. 1 ustaw z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 14, poz. 92 z późn. zm.), który zawiera definicję pojęcia "rehabilitacja osób niepełnosprawnych" oraz powołała interpretację indywidualną Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 28 maja 2009 r. znak: ILPB2/415-216/09-6/AJ odnoszącą się do tegoż zagadnienia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e,4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zostały wymienione w art. 26 ust. 7a ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7 i 7b - 7g tego artykułu.

Stosownie do treści art. 26 ust. 7d tej ustawy, warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

* orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub

* decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo

* orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Na podstawie art. 26 ust. 7f ww. ustawy o podatku dochodowym ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

1. I grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów orzeczono:

* całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo

* znaczny stopień niepełnosprawności,

2. II grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:

* całkowitą niezdolność do pracy albo

* umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Natomiast zgodnie z art. 26 ust. 7b ww. ustawy, wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Należy zaznaczyć, że katalog ulg wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione. Rozszerzająca interpretacja przepisu art. 26 ust. 7a cyt. ustawy jest niedozwolona. Zgodnie bowiem z zasadą, przyjętą w orzecznictwie NSA, jak i w doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania. Tak więc przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca

W myśl zaś postanowień art. 26 ust. 13a ustawy, wydatki na cele określone w ust. 1 podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub od dochodu na podstawie ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Zgodnie z art. 26 ust. 7 pkt 4 powołanej ustawy wysokość wydatków na cele określone w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 7c, ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty (...).

Możliwość odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatku na zakup laptopa należy w przedstawionym stanie faktycznym ocenić poprzez analizę zapisu art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z tym przepisem za wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych, uważa się wydatki poniesione na: zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.

Mając na względzie powołane przepisy należy stwierdzić, że podatnik w ramach ulgi rehabilitacyjnej może odliczyć od dochodu wyłącznie wydatki na zakup sprzętu, urządzeń indywidualnego przeznaczenia, niezbędnego w rehabilitacji oraz ułatwiającego wykonywanie czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Należy przy tym dodać, że określenie "indywidualny sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne niezbędne w rehabilitacji" oznacza, że można zaliczyć do nich tylko i wyłącznie sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne, mające cechy sprzętu, urządzeń czy narzędzi o charakterze szczególnym (niestandardowym), konieczne w rehabilitacji osoby niepełnosprawnej i ułatwiające tej osobie wykonywanie czynności życiowych, których utrudnienie wykonania wynika z niepełnosprawności. Oznacza to, że taki sprzęt (urządzenie czy narzędzie) musi posiadać właściwości leczniczo - rehabilitacyjne lub ułatwiać tej osobie, ze względu na jej niepełnosprawność, wykonywanie czynności życiowych.

Z uregulowań zawartych w ww. przepisie wynika zatem, że:

* pomiędzy rodzajem nabytego sprzętu (urządzenia, narzędzia) a rodzajem niepełnosprawności pozostawać musi ścisły związek,

* zakupiony sprzęt (urządzenie, narzędzie) musi być wykorzystywany (używany) w rehabilitacji oraz służyć przywracaniu sprawności organizmu i ułatwiać wykonywanie czynności życiowych,

* cechą zakupionego sprzętu (urządzenia, narzędzia) musi być jego indywidualny charakter.

Właściwym do stwierdzenia, czy dane urządzenie, sprzęt czy narzędzie jest niezbędne w rehabilitacji oraz będzie ułatwiał wykonywanie czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, jest w szczególności lekarz specjalista, który biorąc pod uwagę stan zdrowia konkretnej osoby i potrzeby indywidualnej rehabilitacji może ten fakt potwierdzić np. w wydanym zaświadczeniu.

Zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.) rehabilitacja osób niepełnosprawnych oznacza zespół działań, w szczególności organizacyjnych, leczniczych, psychologicznych, technicznych, szkoleniowych, edukacyjnych i społecznych, zmierzających do osiągnięcia, przy aktywnym uczestnictwie tych osób, możliwie najwyższego poziomu ich funkcjonowania, jakości życia i integracji społecznej.

W myśl art. 9 ust. 2 tej ustawy rehabilitacja społeczna realizowana jest przede wszystkim przez:

* wyrabianie zaradności osobistej i pobudzanie aktywności społecznej osoby niepełnosprawnej;

* wyrabianie umiejętności samodzielnego wypełniania ról społecznych;

* likwidację barier, w szczególności architektonicznych, urbanistycznych, transportowych, technicznych, w komunikowaniu się i dostępie do informacji;

* kształtowanie w społeczeństwie właściwych postaw i zachowań sprzyjających integracji z osobami niepełnosprawnymi.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni jest osobą m.in. o znacznym stopniu niedowidzenia i w związku tym ma orzeczony na stałe umiarkowany stopniem niepełnosprawności. Zainteresowana kupiła wraz z mężem laptop (faktura wystawiona na oboje małżonków) oraz program I (faktura wystawiona na męża Wnioskodawczyni). Laptop został dostosowany tak, aby stał się narzędziem pomocnym i ułatwiającym życie zgodnie z niepełnosprawnością małżonków. Laptop wraz z ww. programem umożliwia Wnioskodawczyni czytanie tekstów z użyciem narzędzia "lupa", które znacznie powiększa czytany tekst. Ponadto, ww. program "czyta" tekst głosem lektora, więc Wnioskodawczyni może korzystać (poprzez odsłuchanie) z wiadomości, książek, artykułów z gazet, przepisów kulinarnych i audiobooków.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż wydatek poniesiony w 2011 r. przez Wnioskodawczynię na zakup laptopa - w części sfinansowany przez Wnioskodawczynię - może zostać zaliczony do wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 3 tej ustawy i może być odliczony od jej dochodu w zeznaniu rocznym za 2011 r. jako wydatek poniesiony na cele rehabilitacyjne, o ile spełnione zostaną pozostałe warunki, o których mowa w powołanych wyżej przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Skoro bowiem laptop został - jak wynika z wniosku - dostosowany tak, aby stał się narzędziem pomocnym i ułatwiającym życie zgodnie z niepełnosprawnością m.in. Wnioskodawczyni, w tym wyposażony w specjalne oprogramowanie umożliwiające "odsłuchanie" tekstu, sprzęt ten posiada cechy "indywidualnego sprzętu" ułatwiającego wykonywanie czynności życiowych.

Nadmienić należy, iż dla powyższego odliczenia nie mają znaczenia informacje dotyczące niepełnosprawności męża. Byłyby one istotne, jeżeli mąż byłby na utrzymaniu Wnioskodawczyni w rozumieniu art. 26 ust. 7e cyt. ustawy.

Zgodnie z tym przepisem, przepisy ust. 7a-7d i ust. 7g stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe - jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 9 120 zł.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Organ jednocześnie zaznacza, iż interpretacja została wydana w oparciu o stan faktyczny przedstawiony przez Wnioskodawczynię. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Jeżeli jednak przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Końcowo wskazać należy, iż przedmiotowa interpretacja - zgodnie ze złożonym wnioskiem została wydana wyłącznie dla Wnioskodawczyni. Stosownie bowiem do treści art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.