IBPBII/1/415-569/11/BD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z dnia 30 maja 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 31 maja 2011 r.), uzupełnionym w dniu 13 i 14 lipca 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 31 maja 2011 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z dnia 4 lipca 2011 r. Znak: IBPBII/1/415-569/11/BD wezwano wnioskodawczynię do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 13 i 14 lipca 2011 r. (odpowiednio - uiszczenie opłaty i uzupełnienie pozostałych braków formalnych).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni wraz z mężem sprawują opiekę nad nieletnią siostrą wnioskodawczyni poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej. Od sierpnia 2010 r. sprawowali opiekę nad dzieckiem poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej tymczasowej, na podstawie postanowienia sądu. W dniu 8 grudnia 2010 r. odbyła się rozprawa w sprawie o umieszczenie małoletniej w rodzinie zastępczej stałej. Postanowieniem sądu o umieszczeniu małoletniej w rodzinie zastępczej wnioskodawczyni i jej męża uprawomocniło się w dniu 4 stycznia 2011 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy za okres od sierpnia 2010 r. do grudnia 2010 r., kiedy to dziecko przebywało na podstawie postanowienia sądu u wnioskodawczyni i jej męża w rodzinie zastępczej tymczasowej, małżonkom należy się ulga prorodzinna.

Zdaniem wnioskodawczyni, prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej przysługuje małżonkom zarówno w sytuacji kiedy dziecko przebywa w rodzinie zastępczej jak i w rodzinie zastępczej tymczasowej, tj. również za okres od sierpnia 2010 r. do grudnia 2010 r. Nie ma żadnego znaczenia to, że jest to rodzina zastępcza tymczasowa.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem interpretacji jest ocena stanowiska wnioskodawczyni w zakresie wynikających dla niej skutków podatkowych a związanych z możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej. W zakresie skutków podatkowych wynikających dla męża wnioskodawczyni, w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

W myśl art. 27f ust. 2 tejże ustawy, odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1 (tj. w 2010 r. 1.112,04 zł za cały rok).

Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

Zgodnie z art. 27f ust. 3 powołanej ustawy w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Z przepisu art. 27f ust. 4 wyżej cyt. ustawy wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci.

Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

Biorąc pod uwagę powyższe, uprawnionymi do skorzystania z ulgi są zatem podatnicy, którzy spełnili m.in. poniższe przesłanki tj.:

* osiągali dochody opodatkowane wg skali podatkowej,

* wykonywali władzę rodzicielską, pełnili funkcje opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało lub sprawowali opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą,

* wykażą podatek (po odliczeniu składki na ubezpieczenia zdrowotne).

Przy czym warunkiem do skorzystania z ulgi z tytułu wychowywania dziecka jest również brak zastosowania w stosunku do dziecka przepisów:

* art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego,

* ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Podkreślenia wymaga fakt, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

W świetle powołanych powyżej przepisów należy zatem stwierdzić, że jak wynika z art. 27f ust. 1 ww. ustawy podatnik ma prawo odliczyć kwotę ulgi na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym m.in. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

W ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) uregulowane zostały m.in. zasady opieki nad rodziną i dzieckiem, w tym dotyczące rodziny zastępczej.

Z treści art. 72 ust. 6 cyt. ustawy wynika, iż umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu (zdanie pierwsze).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawczyni wraz z mężem sprawują opiekę nad nieletnią siostrą wnioskodawczyni poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej. Od sierpnia 2010 r. sprawowali opiekę nad dzieckiem poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej tymczasowej, na podstawie postanowienia sądu. W dniu 8 grudnia 2010 r. odbyła się rozprawa w sprawie o umieszczenie małoletniej w rodzinie zastępczej stałej. Postanowieniem sądu o umieszczeniu małoletniej w rodznie zastępczej wnioskodawczyni i jej męża uprawomocniło się w dniu 4 stycznia 2011 r.

W tym miejscu podkreślenia wymaga fakt, iż zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. "Ulga prorodzinna" podobnie jak wszystkie inne ulgi i zwolnienia jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania wynikającej z art. 84 Konstytucji RP stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą.

Zatem oceniając ciążące na podatniku prawa i obowiązki wynikające z zastosowania ulgi należy dokonać ścisłej, literalnej wykładni przepisu regulującego daną ulgę czy zwolnienie. Elementem konstrukcyjnym "ulgi prorodzinnej" uregulowanej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawo skorzystania podatnika z tej ulgi, pod warunkiem spełniania przesłanek ją normujących.

Niewątpliwie jedną z przesłanek omawianej ulgi jest wykonywanie przez podatnika władzy rodzicielskiej, pełnienie funkcji opiekuna prawnego, sprawowanie opieki poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Z przedstawionych we wniosku informacji wynika, iż wnioskodawczyni wraz z mężem od sierpnia 2010 r. do grudnia 2010 r. sprawowała opiekę nad dzieckiem poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej tymczasowej, na podstawie postanowienia sądu, a dopiero w dniu 4 stycznia 2011 r. uprawomocniło się drugie postanowienie sądu w sprawie o umieszczeniu małoletniej w rodznie zastępczej wnioskodawczyni i jej męża.

Zatem, skoro dopiero na mocy drugiego postanowienia wnioskodawczyni i jej mężowi została powierzona opieka nad dzieckiem poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej, to brak jest podstaw do stwierdzenia, iż pierwsze postanowienie sądu czyniło ich już rodzicami zastępczymi. Gdyby tak bowiem było, to bezzasadnym byłoby wydawanie postanowienia w dniu 8 grudnia 2010 r. Pierwsze postanowienie zostało jedynie wydane w celu zabezpieczenia opieki dziecku, jednakże na jego mocy wnioskodawczyni i jej mąż nie sprawowali opieki poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej. Na marginesie zaznaczyć należy, iż przywołane powyżej przepisy ustawy o pomocy społecznej nie przewidują instytucji tzw. rodziny zastępczej tymczasowej.

Mając na uwadze przywołane powyżej przepisy prawa stwierdzić należy, iż przebywanie dziecka w okresie od sierpnia 2010 r. do grudnia 2010 r. w rodzinie zastępczej tymczasowej, na podstawie postanowienia sądu, nie uprawnia wnioskodawczyni do skorzystania z tzw. "ulgi prorodzinnej". Odliczenie uregulowane w treści art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje bowiem ulgi dla osób, które sprawują funkcję tzw. rodziny zastępczej tymczasowej.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Do wniosku wnioskodawczyni dołączyła plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię oraz jej stanowiskiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.